ေသြးခ်င္းခ်င္းနီေသာ ဘဝမ်ား
” သားေရ…. အေဖ့နားေနေနာ္… မင္းအေမက လိုက္လာမွာ မဟုတ္ဘူးကြ… ဒီမိန္းမ သိပ္မိုက္႐ိုင္းတာ…ေတာက္!!”
drip ခ်ိတ္ေပးထားေသာလူနာထံ မွ ေတာက္ေခါက္သံ ျပင္းျပင္းရယ္ေၾကာင့္ ေဒါက္တာႏွင္းလွည့္ၾကည့္မိသည္။
အမယ္… ဘသားေခ်ာ က အသံထြက္လာၿပီကိုး…. ေဘးမွာက ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ သားလူမမယ္ေလး… ႂကြတ္ႂကြတ္အိတ္ကိုင္ကာ ဖေအ အန္မွာကို စိုးရိမ္တႀကီးေစာင့္ေနရွာသည္။ ခံုေပးတာလည္း မထိုင္… မုန္႔ေကြ်းတာလည္း မစား … မ်က္ရည္ အဝိုင္းသားႏွင့္။
ဒီလူနာကို ေဒါက္တာႏွင္းသိခဲ့တာ ၾကာေပါ့…. ခုလို ျဖစ္တာ တစ္ခါ မကေတာ့ဘူး။ခါတိုင္းကေတာ့ အရက္နာက်ရင္ အေၾကာေဆးသြင္းေပးဦးဆရာမ ဟု ျပံဳးျပံဳးႀကီးဝင္လာတတ္သူ… “ဦးဝင္းႏိူုင္ ..ေသာက္တာလည္းေသာက္တာေပါ့…ဘာမွမစားဘဲေသာက္ရင္ အစာအိမ္ထိလိမ့္မယ္…ေဆးခန္းေတာင္မလာႏိုင္ျဖစ္သြားမယ္” လို႔ကိုယ္ကဆူရင္ ကြ်န္ေတာ္ က အရက္ကို ဒံုးျဖတ္ေတာ့မွာ ဟု ျပန္ေျပာတတ္သူ။ ” အာ… ဒံုးျဖတ္လို႔ ဘယ္ရမတုန္း… အရက္ျဖတ္ခ်င္ ရင္ စနစ္တက်ျဖတ္ရတယ္..ေဆးဝါးအကူအညီလည္းယူရတယ္… ဦးဝင္းႏိုင္ေျပာသေလာက္လြယ္ရင္ ေဆးရံုတက္ အရက္ျဖတ္စရာ ဘယ္လိုမွာလဲ… အကုန္ အရက္ျပတ္ကုန္မွာေပါ့… ျဖတ္ခ်င္ၿပီေသခ်ာရင္ ကြ်န္မကိုေျပာ… ” ဆိုေတာ့ ” ဟုတ္ဆရာမ… လာခဲ့မယ္ ” ဆိုၿပီး အၿမဲ ပံုေျပာၿပီးေပ်ာက္သြားတတ္သူ။ ပထမဆံုး တစ္ေခါက္ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ၿပီး လာတုန္းက သူ႔ အမ်ိဳးသမီးပါသည္… ေသြးေတြ အန္တာ တစ္ေဆးခန္းလံုးလည္းပြလို႔။ စိုးရိမ္တႀကီးေဆးရံုလဲႊေတာ့ ကိုယ့္ေရွ႕တြင္ “ဟုတ္ကဲ့”ဆိုသြားၿပီး လဲႊစာေလး ယူကာ ျပန္သြားသည္… ၿပီးေတာ့ ေသြးတိတ္ေဆး ဝယ္ေသာက္သတဲ့…ေကာင္းပါေလေရာ။
အရက္သမား သစၥာဆိုတာ ဒါမ်ိဳးလို႔ ေျပာရေလာက္ေအာင္ တစ္ခုခု ျဖစ္ၿပီ… အရက္နာက်ၿပီဆိုရင္ ဘယ္မွ မသြား …ေဒါက္တာႏွင္း ထံသာေရာက္ေအာင္လာသည္။ ေဆးရံုေတာ့ မလႊတ္ႏွင့္…ေသတာေတာင္မသြား။ ကိုယ္က မရွိ ရွိတဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ အသက္ဆက္ေပးလိုက္လို႔ ျပန္ေကာင္းသြားရင္ ျပန္ေသာက္သည္… ေသာက္သမွ အရင္ ေနမေကာင္းတုန္းက နားထားရတာကို ပါ အတိုးခ် ေသာက္ပါသည္ အရပ္ကတို႔…! ဒုတိယ တစ္ေခါက္လာေတာ့ လူက ျဖဴဖပ္ျဖဴေရာ္ ေခြယိုင္ၿပီး ႂကြက္သားေတြက ဘတ္လဘိုင္လိုက္ေနၿပီ … ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ၁၀၀/၆၀ ႏွင့္ ေသြးခုန္နႈန္းက ပါးလွပ္လွပ္ရယ္…. ရွိတဲ့ ပုလင္းတစ္လံုး ျမန္ျမန္ခ်ိတ္ ..glucose ( သၾကားဓာတ္အားေဆး) ၂ေတာင့္ႏွင့္ B1 ( thiamine ) ၂ပုလင္းေရာၿပီး ျမန္ျမန္ အေၾကာထဲသြင္းေတာ့မွ ဆရာသမားက သတိျပန္လည္လာသည္။ အိမ္မွာ အန္ေသးလား ဆိုတာ ၄ ခါ အန္တာမွ ေသြးမည္းမည္းဖတ္ေတြပါသည္တဲ့… ထံုးစံ အတိုင္း အသည္းအားေဆး နဲ႔ ေသြးတိတ္ေဆး အရင္ထိုး အအန္ေပ်ာက္ေဆး ေနာက္က လိုက္။ ေဆးရံုမသြားလို႔ မရဘူးဆိုေတာ့ ေသရင္လည္းေအးတာပဲ ဟု သူ႔ အမ်ိဳးသမီးက ထေျပာပါေလေရာ။
သူ႔ခင္မ်ာမွာလည္း ျဖစ္တိုင္းအသည္းအသန္ …ၿပီး ျပန္ေသာက္ ေနေသာ လင္ေတာ္ေမာင္ကို ၾကည္ပံုမရေတာ့။ ေအး…ဟုတ္ၿပီ…. ဆရာမ ေဆးရံုလႊတ္တယ္ေနာ္…အေဒၚတို႔မသြားတာေနာ္…ကဲ ဒီမွာလာ လက္မွတ္ထိုးဆိုၿပီး မိမိသေဘာျဖင့္ေဆးရံုသြားရန္ျငင္းဆိုေၾကာင္းေလး လက္မွတ္ထိုးခိုင္းၿပီး ေဆးခန္း မပိတ္မခ်င္း ဒီလူနာ ဒီမွာပဲထားဖို႔ စီစဥ္ရသည္။ .ေသြးေဖာက္ၿပီး လာယူေနၾက ၂ လမ္းေက်ာ္က lab ကို ဖုန္းဆက္ၿပီး အားခ်င္း လာယူခိုင္း… အေျဖရရခ်င္းၾကည့္ေတာ့ ပံုမွန္ ၁၂-၁၄ ခန္႔ရွိရမည့္ေသြးနီဥ ရာနႈန္းက အခု ၁၀ သာသာ…. ပိုတက္ဆီယမ္ ဓာတ္က ၂ ေက်ာ္ေက်ာ္။ ေဒါက္တာႏွင္း ေခါင္းဆင္ႏွင္းေခ်ၿပီတကား။ ေလာေလာဆယ္ ringer ႏွင့္ potassium အရင္ ျဖည့္… ၿပီးေတာ့ ေသြးသြင္းေပးဖို႔ လုပ္ရေတာ့မည္။ ဒါ GP ႐ိုး႐ိုးေဆးခန္းတစ္ခု အေနႏွင့္ ဘယ္လိုမွ အဆင္မေျပသည့္ ေရာဂါ အဆင့္မွန္း ေဒါက္တာႏွင္း သိသည္ေပါ့…။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုမလုပ္ဘဲ ပစ္ထားလည္း ေသသြားမွာႏွင့္အတူတူ ႏိုင္သေလာက္႐ုန္းၾကည့္ခ်င္ေသးတာ။
” အေဒၚ … ဦးဝင္းႏိူင္က ဘာေသြးအမ်ိဳးအစားတုန္း??”
“မွတ္ပံုတင္လုပ္တုန္းကေတာ့ B လို႔ေျပာတာပါ့ ဆရာမေလး”
ေသြးသြင္းေနတုန္း တစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မတုန္းေတြးမိေပမဲ့… ဒီ risk ကို ယူဖို႔ဆံုးျဖတ္ၿပီး သူ႔အမ်ိဳးသမီးကိုရွင္းျပရသည္။
” အေဒၚ… ေသြးသြင္းေနတုန္း ဓာတ္မတည့္တာမ်ိဳးျဖစ္တတ္တယ္…တအားျပင္းထန္ရင္ေသတတ္တယ္… ဒါေပမဲ့ ေသြးမသြင္းရင္လည္း အဆင္မေျပဘူး…အေဒၚ ဘယ္လိုလုပ္ခ်င္တုန္း?”
“အို … ဆရာမေလးႏွယ္… ဒီႀကီးမိုက္ႀကီးက ဘယ္လိုလုပ္လုပ္ေသမွာပဲ… က်ဳပ္ကေတာ့ ကုရင္းေသရင္ေျဖသာတာေပါ့… ငါမကုေပးလိုက္ရေလခ်င္းဆိုၿပီး ေနာင္တမရေတာ့ဘူး။ ေဆးရံုမပို႔ႏိုင္ေပမဲ့ ဒါ က်ဳပ္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး…” .. အမ်ိဳးသမီးကား ငိုေလၿပီ။
” ဒါဆို ဒီမွာ ေသြးလႉရွင္ အဖဲြ႕ဖုန္းနံပါတ္ေတြ … အေဒၚ့ အမိ်ဳးသားက ေသြးသြင္းရမယ္… ဒီေန႔တစ္လံုး …လိုအပ္ရင္ ..မနက္ျဖန္တစ္လံုး … အဲဒါ အခုဆက္..ဒီေဆးခန္းလိပ္စာေျပာၿပီး လာေပးႏိုင္မလားေမး”
ေတာ္ေသးလို႔ အလႉရွင္ရသည္။ ေစာေစာ က ဓာတ္ခဲြခန္းကို ဖုန္းဆက္…blood grouping and matching လုပ္ၿပီးေသြးသြင္းဖို႔ျပင္ရသည္။ ေတာ္ေသးတာ ေသြး အလႉရွင္က အၿမဲလႉေနၾကလူမို႔ infection screening လုပ္ၿပီးသားျဖစ္ေနလို႔။ေသြးတစ္လံုးဝင္ၿပီး ဦးဝင္းႏိုင္ နည္းနည္း ျပန္ လန္းလာသည္။ သည္ေတာ့မွ ေဆးစာအုပ္မွာ အေၾကာင္းစံုေရးရင္း အးေအးေဆးေဆး ေရာဂါရာဇဝင္ျပန္ေမးရသည္..!
ဦးဝင္းႏိုင္ ကား ႏွစ္ခ်ိဳ႕ အရက္သမား… အခု ေသြးအန္ေနၿပီ။ အရက္သမား ေသြးအန္တာ အေၾကာင္းအမ်ိဴးမ်ဴိးေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ တိုတိုေျပာရရင္ အဓိက က အသည္းေၾကာင့္လား ..အစာအိမ္ေၾကာင့္လားေပါ့။ အခုၾကည့္ရတာ အန္ထားသည့္ေသြးက ေသြးစိမ္းရွင္ရွင္မဟုတ္ … ခပ္မည္းမည္းေတြ အဖတ္လိုက္ အစာေဟာင္းေတြ အစာေျခရည္ေတြႏွင့္ေရာလ်က္ပါလာတာ။ ဆိုေတာ့ အစာမစားဘဲ အရက္ခ်ည္းနင္းေသာက္ …အစာအိမ္အနာျဖစ္..ေသြးေၾကာေပါက္..ေသြးအန္.. သည္လိုျဖစ္ဖို႔မ်ားသည္။ သည္ေတာ့ အနာရွိေနလွ်င္ေသြးကထြက္ေနဦးမည္သာ။ အခု ေသြးတိတ္ေဆးေပးထား၍ အနာဝက ေသြး ခဏ ခဲၿပီးဆို႔သြား၍ ေသြးရပ္သလိုျဖစ္သြားေပသိ သည္ အနာကို ေကာင္းေကာင္းမကုလွ်င္ ေနာက္ပိုဆိုးမည္… ေနာက္ဆိုတာ က ေဝးပါေသးသည္…ေန႔ခ်င္းညခ်င္းပိုဆိုးလာမွာ။ ေရာဂါ အေၾကာင္းေမးလို႔မွ မၿပီးေသး . Vital sign ( အေျခအေန) ေလး ၿငိမ္လာလို႔ . ကိုယ္က ေနာက္လူနာၾကည့္တုန္းရွိေသး…ျပန္သြားၿပီတဲ့။ ကိုယ္က သည္လူနာကို Nothing by mouth ေခၚ ေရေရာအစာပါျဖတ္သည့္နည္းႏွင့္ ရသေလာက္ကုခ်င္ေသးတာ…. ျပန္သြားၿပီဆိုေတာ့ … လိုမည့္ ေသာက္ေဆးေတြေတြ ေရးထားသည့္ စာရြက္ကို ေနာက္က အတင္းလိုက္ေပးခိုင္းရင္း… အစာအိမ္အနာက အႀကီးႀကီး မဟုတ္ပါေစႏွင့္ ဆုေတာင္းၾကမ္းရသည္။ ပိုက္ဆံ ကေတာ့ ထည့္ကိုမစဥ္းစားႏွင့္… သူပါသေလာက္ေပးသြားလိမ့္မည္…ဒါပဲ။
ေဟာ… သူျပန္လာပါၿပီ,…။ ၄လ အၾကာမွာ သူျပန္လာပါၿပီ… ဒီတစ္ခါသူလာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးမပါ။ တဲြလာေသာသားေလးကား ေဒါက္တာႏွင္းကို စာရြက္ေခါက္ေလးႏွင့္အတူ ၁၀၀၀ တန္ ၆ ရြက္ထိုးေပးသည္။ ဒါသူပါသမွ် အကုန္ဆိုသည့္သေဘာ။ ကေလးကားဘယ္ေလာက္ေမာလာသည္မသိ… စကားမေျပာႏိုင္။ စာရြက္နဲ႔ ပိုက္ဆံကို ေဘးခ် ၿပီး ထံုးစံ အတိုင္း ၾကည့္ရသည္။ vital sign ေတြက ထံုးစံအတိုင္းမေကာင္း… သည္တစ္ခါ ထူးျခားတာ မ်က္စိေတြဝါလို႔။
ေသြးအန္ေသးလားေမးေတာ့ ေခါင္းခါျပရင္း ကို ကိုယ့္ေရွ႕မွာထိုးအန္သည္။ ေသြးေတြမွ ခ်င္းခ်င္းနီ။ ဘာလို႔လိမ္သလဲ ဦးဝင္းႏိုင္ ဆိုေတာ့ …ဆရာမကိုအားနာလို႔တဲ့… ၿပီးေတာ့ ေဆးရံုလႊတ္မွာစိုးလို႔တဲ့။ အရက္သမား အသည္းထိသြားရင္ အသည္းေျခာက္တာအျပင္ အစာေရၿမိဳမွာ ေသြးေၾကာထံုးေတြျဖစ္ၿပီး ေပါက္ထြက္တတ္သည္ေလ… ခုၾကည့္ရတာ ျဖစ္ၿပီထင္ပါတယ္၊
” ဦးဝင္းႏိုင္ … မလိမ္နဲ႔… ဝမ္းသြားရင္ေရာ ေသြးပါလား” ဆိုေတာ့ ေခါင္းတြင္တြင္ ၿငိမ့္ျပသည္။
“ကတၱရာေစးလို မည္းမည္းေတြလား ” ေမးေတာ့
” ရဲရဲေတြ ဆရာမ… ေရနဲ႔ထိရင္ ေသြးေရာင္ပဲ” ဟု သားေလးကေျဖသည္။ ၾကည့္ရတာအကုန္ထိေနပါၿပီ။
ေလာေလာဆယ္ အအန္ေပ်ာက္ေဆး၊ အစာအိမ္ေဆးနဲ႔ ေသြးတိတ္ေဆးေတြ ဇယ္ဆက္သလိုထိုး ..DS တစ္လံုးခ်ိတ္ေပးထားရင္း ေဆးရံုတင္ရန္ ျပင္ဆင္ရသည္။။ သူ႔မိန္းမပါမလာတာ အဲ့တစ္ခုေတာ့ အေကာင္းသား.. ပါလာရင္ ေဆးရံု မသြားဘူးဆိုၿပီး အိမ္ အတင္းျပန္ေခၚသြားရင္ ကိုယ္က ဘာမွ လုပ္မရ။ အနီးဆံုး အင္းစိန္ေဆးရံုပို႔ဖို႔ကားငွားရင္း… စာရြက္ေခါက္ေလးဆီ မ်က္စိေရာက္သြားၿပီးဖြင့္ၾကည့္ေတာ့ ေသစာရွင္စာမွ်တတ္ၿပီး အိမ္ေထာင္ရဲ႕ ဒုကၡကို ခါးစီးခံထားရသူ အမ်ိဳးသမီး ၏ ရင္ဖြင့္မႈကို ေၾကကဲြစရာေတြ႕ရသည္။ စာလံုးေပါင္းသတ္ပံုေတာင္တစ္လံုးေျမာက္တစ္လံုးေပမယ့္… စိတ္ပ်က္အားေလ်ာ့မႈကို အထင္းသားေတြ႕ရသည့္စာ။
” ဆရမ.. က်မ ဝင္ႏိုင္ ဂို ေသလူ မတ္လိုက္ပီ။ ပက္ဆံ ရွာရ.. သူ႔စရိက္ေထာင္းတာနဲ႔ကုန္ပီ။ လက္ထဲရွိတာ အကုန္ထဲ့ေပးလိုက္ပီ။ ေသလဲ ဆရာမ အပစ္မဟုတ္ဘာ။ ဆရာမ ဂိုလဲ က်မ အားနာတယ္။ ေသပေစ ဆရာမ။ က်မေတာ မကုေဒါ့ဘူး။” ကဲ ျပတ္ကေရာ!
စာဖတ္ေနတုန္း… ဒင္းက ေတာက္ထေခါက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးဝင္းႏိုင္ တြင္ေကာင္းသည့္ အက်င့္တစ္ခု ကား ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းေဆးခန္းလာရမွန္းသိသည္။ အခုလည္း သူ အန္လို႔ ေသြးပါသည္ႏွင့္ေရာက္ခ်လာခ်င္းျဖစ္သည္။ တစ္ခုေတာ့ရွိသည္ …ေသြးဝမ္းသြားတာေတာ့ ဘယ္ေလာက္ၾကာေနၿပီမွန္းသူမသိ… တစ္ေန႔က လို႔ေျပာေပမဲ့ သည့္ထက္လည္းေစာေနႏိုင္သည္။ ဆိုေတာ့… ကေလးကို စည္းရံုးရသည္။
“သား … ေဖေဖႀကီးကို ေနျပန္ေကာင္းေစခ်င္လား” ဆိုေတာ့ ေခါင္းကို ၿငိမ့္သည့္မွ ၄/၅ ခါ… ။
” ဟုတ္ၿပီ… အန္တီ ဆရာမ စာေရးေပးလိုက္မယ္! ေရာ့ ဒီ ပိုက္ဆံ ျပန္ယူထား… ကားလည္း ငွားေပးလိုက္မယ္။ ေဆးခန္းက အကိုႀကီး တစ္ေယာက္ထည့္ေပးလိုက္မယ္။ ေဖႀကီးက ေဆးရံုသြားမွ ျဖစ္မွာ..ေနာ္သား…သားက သတၱိရွိပါတယ္” ဆိုေတာ့ ႀကိဳးစားပမ္းစား အံႀကိတ္ကာ ” အင္း” ဟုေျဖသည္။
အသိကားသမားေရာက္လာေတာ့ ေဆးခန္းက အကူေကာင္ေလး လက္ထဲ ေဆးမွတ္တမ္းႏွင့္ ပိုက္ဆံ ၂၀၀၀၀ ထည့္ ..ကားခႀကိဳရွင္းၿပီး ေဆးရံုလႊတ္ရသည္။
နားထဲတြင္ေတာ့ “ေဖေဖ အရက္ ျဖတ္မလား… မီးငယ္ အဆင့္တစ္ ရေအာင္လုပ္ေပးမယ္ေလ” ဆိုတဲ့ ငယ္ဘဝရဲ႕ အေပးအယူစကားသံေလးျပန္ၾကားမိသည္။ အဲဒီတုန္းက ေဖေဖ ျပံဳးလိုကိေလသလား မမွတ္မိေတာ့… ဆံုးပါးသြားခဲ့တာ ေဒါက္တာႏွင္း ဆရာဝန္ မျဖစ္ခင္ ေရွ႕ ၁၀ စုႏွစ္ၾကာေရာ့မယ္။
ေသြးေတြ ခ်င္းခ်င္းနီေနခဲ့တာသာ မွတ္ဉာဏ္ထဲ စဲြစဲြထင္ထင္…
ႏွင္းႏုေအး