လူတစ္ေယာက္ ႐ုတ္တရတ္ ႏွလံုးခုန္ရပ္ အသက္႐ွဴရပ္သြားရင္ ဘာေတြလုပ္ရမလဲ?
ေခါင္းစဥ္ကို ဖတ္လိုက္ရင္ ေတြးမိပါလိမ့္မယ္ ကိုယ္က ဆရာဝန္ သူနာျပဳမွ မဟုတ္တာ ဘာလုပ္ေပးလို႔ရမွာလဲ ေပါ့ ေနာ္
ဟုတ္ပါတယ္ ဆရာဝန္ သူနာျပဳမွ လုပ္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး ။ လူတိုင္းလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္ ။ အထူးသျဖင့္ အေရးေပၚ ကုသမႈ သင္တန္းမ်ားတတ္ေျမာက္ထားသူေတြ ၊ ေ႐ွးဦးသူနာျပဳနည္းေတြ တတ္ေျမာက္ထားသူေတြ ကပိုၿပီး ရင္းႏွီးပါလိမ့္မယ္။
အဲဒီေတာ့ ပထမဆံုး လုပ္ရမွာက လဲက်သြားတဲ့ လူရဲ႕ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ကို ၾကည့္ရပါမယ္ အႏၱရာယ္က်ေရာက္ႏိုင္မယ့္ လကၡဏာ ေတြ႐ွိမ႐ွိ စစ္ေဆးရပါမယ္ ဥပမာ ဓာတ္လိုက္ၿပီးလဲသြားတာလား၊ ကားလမ္းမေပၚမွာျဖစ္တာလား ဆိုတာကို ၾကည့္ရပါမယ္ ။ မဟုတ္ရင္ ကယ္ခ်င္ေဇာနဲ႔ ေျပးကယ္ရင္ ကိုယ္တိုင္ပါ အႏၱရာယ္႐ွိပါတယ္ ။ မိမိေဘးကို အရင္ၾကည့္ေ႐ွာင္ပါ ။ အဲဒါေတြမ႐ွိဘူး ဆိုရင္ လူနာကို လႈပ္ႏိႈးၾကည့္ပါ ေနေကာင္းရဲ႕လား ဘာျဖစ္တာလဲ စသျဖင့္ ေမးရင္းနဲ႔ အသက္႐ွဴ မ႐ွဴ ၾကည့္ပါ။ ရင္ဘတ္ေဖာင္းရဲ႕လား ။ ေလဝင္ရဲ႕လား။ မ႐ွဴဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္တစ္ဆင့္က ေသြးခုန္ႏႈန္းကို စမ္းသပ္တာပါ ။ လည္ပင္းမွ ေသြးခုန္ႏႈန္း ႐ွိမ႐ွိ စမ္းသပ္ရပါမယ္။ မ႐ွိဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလူဟာ အသက္မ႐ႈ ႏွလံုးမခုန္ေတာ့ပါဘူး အျမန္ဆံုး ကယ္ရပါေတာ့မယ္။ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ကလူေတြကို အကူအညီေတာင္းရမယ္ ကားေခၚတာ (ေဆးရံုကား) ဖုန္းဆက္အေၾကာင္းၾကားတာေတြ လုပ္ခိုင္းရပါမယ္။
အနီးနားမွာ AED ေခၚ အေရးေပၚအလိုအေလ်ာက္ႏွလံုးႏႈိးစက္႐ွိရင္ ခ်က္ခ်င္း ယူၿပီးတပ္ဆင္ အသံုးျပဳႏိုင္လ်င္ အေကာင္းဆံုးပါ။ ရင္ဘတ္ကိုဖိမယ္ဆိုင္ ေနရာက အလယ္တည့္တည့္ ရင္ၫြန္႔႐ိုးေပၚလက္ဖေနာင့္ ႏွစ္ခုကို အေပၚေအာက္ဆင့္ၿပီးဖိရပါမယ္။ အခ်က္ ၃၀ ဖိၿပီး ပါးစပ္ထဲကို ၂ခ်က္ ေလမႈတ္သြင္းရပါမယ္ ။ တကယ္လို႔ ကယ္တင္သူက ေလမႈတ္သြင္းေပးဖို႔ အဆင္မေျပဘူးဆိုရင္လည္း မသြင္းေပးလို႔ရပါတယ္ ။ ရင္ဘတ္ကိုသာ ဖိေပးေနပါ ကားေခၚၿပီး နီးစပ္ရာေဆးရံုကို အျမန္ဆံုးသြားရပါမယ္။ AHA (American Heart Association)အရ ႏွလံုးမခုန္ေတာ့တဲ့လူနာကို ကယ္တင္ရာမွာ အျမန္ဆံုးလုပ္ရမွာက ႏွလံုးကို ျပင္ပမွဖိႏွိပ္ေပးျခင္း (ရင္ဘတ္ေပၚမွဖိႏွိပ္ေပးျခင္း) ကိုလုပ္ႏိုင္ ရင္ ပိုေကာင္းတဲ့ result ေတြရလာတာကို ေတြ႔႐ွိရတယ္လို႔ေျပာၾကပါတယ္ ။
AED ႐ွိတယ္ (သို႔) ေဆးရံုမွာ ဆိုရင္ေတာ့ ႏွလံုးခုန္ပံုကို စမ္းသပ္ၿပီး လိုအပ္တဲ့ ေ႐ွာ့႐ိုက္တာ ေဆးထိုးတာေတြက္ုပါ လုပ္ေပးမႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒီေဆာင္းပါရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က လူတိုင္း အသက္ကယ္ေပးႏိုင္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေလးေတြ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ရယ္ ၊ ေနာက္ပိုင္းမွာပိုၿပီးလုပ္ႏိုင္လာရင္ BLS (basic life support) လို သင္တန္းမ်ိဳးေတြကို သင္ၾကားေပးလာႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြကိုယ္တိုင္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသက္ကို ကယ္ႏိုင္လာမွာပါ ။
Auhor : Dr. Lynn
လူတစ်ယောက် ရုတ်တရတ် နှလုံးခုန်ရပ် အသက်ရှူရပ်သွားရင် ဘာတွေလုပ်ရမလဲ?
ခေါင်းစဉ်ကို ဖတ်လိုက်ရင် တွေးမိပါလိမ့်မယ် ကိုယ်က ဆရာဝန် သူနာပြုမှ မဟုတ်တာ ဘာလုပ်ပေးလို့ရမှာလဲ ပေါ့ နော်
ဟုတ်ပါတယ် ဆရာဝန် သူနာပြုမှ လုပ်ရမှာ မဟုတ်ပါဘူး ။ လူတိုင်းလုပ်ပေးနိုင်ပါတယ် ။ အထူးသဖြင့် အရေးပေါ် ကုသမှု သင်တန်းများတတ်မြောက်ထားသူတွေ ၊ ရှေးဦးသူနာပြုနည်းတွေ တတ်မြောက်ထားသူတွေ ကပိုပြီး ရင်းနှီးပါလိမ့်မယ်။
အဲဒီတော့ ပထမဆုံး လုပ်ရမှာက လဲကျသွားတဲ့ လူရဲ့ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ကို ကြည့်ရပါမယ် အန္တရာယ်ကျရောက်နိုင်မယ့် လက္ခဏာ တွေရှိမရှိ စစ်ဆေးရပါမယ် ဥပမာ ဓာတ်လိုက်ပြီးလဲသွားတာလား၊ ကားလမ်းမပေါ်မှာဖြစ်တာလား ဆိုတာကို ကြည့်ရပါမယ် ။ မဟုတ်ရင် ကယ်ချင်ဇောနဲ့ ပြေးကယ်ရင် ကိုယ်တိုင်ပါ အန္တရာယ်ရှိပါတယ် ။ မိမိဘေးကို အရင်ကြည့်ရှောင်ပါ ။ အဲဒါတွေမရှိဘူး ဆိုရင် လူနာကို လှုပ်နှိုးကြည့်ပါ နေကောင်းရဲ့လား ဘာဖြစ်တာလဲ စသဖြင့် မေးရင်းနဲ့ အသက်ရှူ မရှူ ကြည့်ပါ။ ရင်ဘတ်ဖောင်းရဲ့လား ။ လေဝင်ရဲ့လား။ မရှူဘူးဆိုရင်တော့ နောက်တစ်ဆင့်က သွေးခုန်နှုန်းကို စမ်းသပ်တာပါ ။ လည်ပင်းမှ သွေးခုန်နှုန်း ရှိမရှိ စမ်းသပ်ရပါမယ်။ မရှိဘူး ဆိုရင်တော့ ဒီလူဟာ အသက်မရှု နှလုံးမခုန်တော့ပါဘူး အမြန်ဆုံး ကယ်ရပါတော့မယ်။ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ကလူတွေကို အကူအညီတောင်းရမယ် ကားခေါ်တာ (ဆေးရုံကား) ဖုန်းဆက်အကြောင်းကြားတာတွေ လုပ်ခိုင်းရပါမယ်။ အနီးနားမှာ AED ခေါ် အရေးပေါ်အလိုအလျောက်နှလုံးနှိုးစက်ရှိရင် ချက်ချင်း ယူပြီးတပ်ဆင် အသုံးပြုနိုင်လျင် အကောင်းဆုံးပါ။ ရင်ဘတ်ကိုဖိမယ်ဆိုင် နေရာက အလယ်တည့်တည့် ရင်ညွန့်ရိုးပေါ်လက်ဖနောင့် နှစ်ခုကို အပေါ်အောက်ဆင့်ပြီးဖိရပါမယ်။ အချက် ၃၀ ဖိပြီး ပါးစပ်ထဲကို ၂ချက် လေမှုတ်သွင်းရပါမယ် ။ တကယ်လို့ ကယ်တင်သူက လေမှုတ်သွင်းပေးဖို့ အဆင်မပြေဘူးဆိုရင်လည်း မသွင်းပေးလို့ရပါတယ် ။ ရင်ဘတ်ကိုသာ ဖိပေးနေပါ ကားခေါ်ပြီး နီးစပ်ရာဆေးရုံကို အမြန်ဆုံးသွားရပါမယ်။ AHA (American Heart Association)အရ နှလုံးမခုန်တော့တဲ့လူနာကို ကယ်တင်ရာမှာ အမြန်ဆုံးလုပ်ရမှာက နှလုံးကို ပြင်ပမှဖိနှိပ်ပေးခြင်း (ရင်ဘတ်ပေါ်မှဖိနှိပ်ပေးခြင်း) ကိုလုပ်နိုင် ရင် ပိုကောင်းတဲ့ result တွေရလာတာကို တွေ့ရှိရတယ်လို့ပြောကြပါတယ် ။ AED ရှိတယ် (သို့) ဆေးရုံမှာ ဆိုရင်တော့ နှလုံးခုန်ပုံကို စမ်းသပ်ပြီး လိုအပ်တဲ့ ရှော့ရိုက်တာ ဆေးထိုးတာတွေက်ုပါ လုပ်ပေးမနိုင်ပါတယ် ။ ဒီဆောင်းပါရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က လူတိုင်း အသက်ကယ်ပေးနိုင်တဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်လေးတွေ လုပ်နိုင်အောင်ရယ် ၊ နောက်ပိုင်းမှာပိုပြီးလုပ်နိုင်လာရင် BLS (basic life support) လို သင်တန်းမျိုးတွေကို သင်ကြားပေးလာနိုင်မယ်ဆိုရင် ပြည်သူတွေကိုယ်တိုင် ပြည်သူတွေရဲ့ အသက်ကို ကယ်နိုင်လာမှာပါ ။
Author : Dr. Lynn
