ခံရခက္တဲ့ တိုုက္ဖြိဳက္ (သိုု႕မဟုုတ္) အူေရာင္ငန္းဖ်ား
(Zawgyi)
အခုလို မိုးရာသီမွာ ယင္နားစာႏွင့္မသန႔္ရွင္းေသာေရေသာက္သုံးမိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပြားေလ့ရွိတဲ့ အူေရာင္ငန္းဖ်ားေရာဂါအေၾကာင္းရွင္းျပပါမယ္။ ဖ်ားမယ္၊ကိုယ္လက္ကိုက္ခဲမယ္၊အစားအေသာက္ပ်က္မယ္၊ေခါင္းကိုက္မယ္၊အဖ်ားႀကီးမယ္၊ဝမ္းပ်က္မယ္ စသည္ျဖင့္ နာတာရွည္ တစ္ပတ္ေက်ာ္ခန႔္ခံစားခဲ့ရလွ်င္ အူေရာင္ငန္းဖ်ားေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အူေရာင္ငန္းဖ်ားေရာဂါသည္ Salmonella typhi & paratyphi ပိုးမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပိုးေတြက မသန႔္ရွင္းေသာ ေရႏွင့္ အစာအစားမ်ားမွတဆင့္ ကူးစက္ျပန႔္ပြားပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္တဲ့သူက သယ္ေဆာင္သူအေနႏွင့္ ျပန႔္ပြားေလ့ရွိပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ပြားသူရဲ႕ မစင္မွတဆင့္ ေရထဲသို႔ေရာက္ရွိရ်္ ထိုမသန႔္ရွင္းေသာေရကို ေသာက္သူမ်ားအေနႏွင့္ေရာဂါကူးစက္ၾကပါတယ္။ ထိုေရာဂါပိုးမ်ားသည္ ေရထဲတြင္ ရက္သတၱပတ္မ်ားစြာ ေနႏိုင္ပါတယ္။
ဖ်ားနာၿပီးေနာက္ ပိုးရွိသူ ၃ရာခိုင္ႏူန္းခန႔္သည္ မိမိကိုယ္ကိုယ္မိမိ သယ္ေဆာင္သူအေနျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ထိုသူမ်ားက ေရာဂါပိုးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပန႔္ပြားေစပါတယ္။ မသန႔္ရွင္းေသာ အစာအစားႏွင့္ေရကို ေသာက္သုံးမိလွ်င္ ေရာဂါပိုးသည္ အူမွတဆင့္ ေသြးထဲသို႔ေရာက္ရွိပြားမ်ားၾကပါတယ္။ ထိုအခါ လူနာသည္ အဖ်ားတက္ပါတယ္။ သည္းေျခအိတ္ထဲတြင္လည္း ပိုးက ပြားမ်ားပါတယ္။ ပိုးသည္ အူလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ရွိေနေသာေၾကာင့္ လူနာရဲ႕မစင္ကို ဓာတ္ခြဲစစ္ေဆးလွ်င္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ေသြးစစ္လွ်င္ အေျဖပိုတိက်ပါတယ္။
အူေရာင္ငန္းဖ်ားေရာဂါသည္ ေရာဂါလကၡာဏာမ်ားက အစားအေသာက္ပ်က္၊ေခါင္းကိုက္၊ကိုယ္လက္ကိုက္ခဲ၊အဖ်ားႀကီး၊ကိုယ္လက္မအီမသာျဖစ္ျခင္ႏွင့္ဝမ္းေလ်ာျခင္းစသည္တို႔ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေရာဂါလကၡာဏာမ်ားက ၂ပတ္ မွ ၄ပတ္ထိၾကာျမင့္တတ္ပါတယ္။ ရင္ဘတ္ေတာင့္ျခင္းႏွင့္ ဗိုက္နာျခင္းမ်ားလည္းခံစားရတတ္ပါတယ္။ပုံမွန္ဖ်ားေနတတ္ၿပီး ၃ပတ္ ၄ပတ္ၾကာမွ ျပန္ေကာင္းတတ္ပါတယ္။
အူေရာင္ငန္းဖ်ားေရာဂါသည္ ပိုးသတ္ေဆးျဖင့္ေသခ်ာကုသရပါတယ္။လိုအပ္လွ်င္ေဆး႐ုံတက္ရပါတယ္။ေသခ်ာမကုသပါက ေနာက္ဆက္တြဲဆိုက်ိဳးမ်ားျဖစ္တဲ့ ပိုးဆိပ္တက္ျခင္း၊အဆုတ္ေရာင္ျခင္း၊အစာအိမ္ေပါက္ျခင္းမ်ာေၾကာင့္အသက္ဆုံး႐ူံးႏိုင္ပါတယ္။နာတာရွည္ျဖစ္လာခဲ့လွ်င္ ပိုးသတ္ေဆးရက္ရွည္ကုရသလို သည္းေျခအိတ္ပါထုတ္ပစ္ပါတယ္။ယခုအခါအူေရာင္ငန္းဖ်ားျဖစ္သည့္ေဒသသို႔ ခရီးသြားမည္ဆိုပါက ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံသင့္ပါတယ္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသျခင္းထက္ေကာင္းသည္ဆိုသကဲ့သို႔ မသန႔္ရွင္းေသာေရႏွင့္ ယင္နားစာမ်ားကို မစားမိေအာင္ အထူးဂ႐ုစိုက္ပါ။ ေရကိုက်ိဳခ်က္ေသာက္ပါ။ အစာအစားမ်ားကို ယင္မနားေအာင္ ဖုံးအုပ္ထားပါ။ အူေရာင္ငန္းဖ်ားေရာဂါကို ထိေရာက္စြာ ကုသပါရန္ တိုက္တြန္းပါသည္။
Author : Dr.ျပည့္ရွင္း
(Unicode)
ခံရခက်တဲ့ တိုက်ဖွိုက် (သို့မဟုတ်) အူရောင်ငန်းဖျား
အခုလို မိုးရာသီမှာ ယင်နားစာနှင့်မသန့်ရှင်းသောရေသောက်သုံးမိခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပွားလေ့ရှိတဲ့ အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါအကြောင်းရှင်းပြပါမယ်။ ဖျားမယ်၊ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲမယ်၊အစားအသောက်ပျက်မယ်၊ခေါင်းကိုက်မယ်၊အဖျားကြီးမယ်၊ဝမ်းပျက်မယ် စသည်ဖြင့် နာတာရှည် တစ်ပတ်ကျော်ခန့်ခံစားခဲ့ရလျှင် အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါသည် Salmonella typhi & paratyphi ပိုးများကြောင့် ဖြစ်ပွားရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပိုးတွေက မသန့်ရှင်းသော ရေနှင့် အစာအစားများမှတဆင့် ကူးစက်ပြန့်ပွားပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်တဲ့သူက သယ်ဆောင်သူအနေနှင့် ပြန့်ပွားလေ့ရှိပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်ပွားသူရဲ့ မစင်မှတဆင့် ရေထဲသို့ရောက်ရှိရျ် ထိုမသန့်ရှင်းသောရေကို သောက်သူများအနေနှင့်ရောဂါကူးစက်ကြပါတယ်။ ထိုရောဂါပိုးများသည် ရေထဲတွင် ရက်သတ္တပတ်များစွာ နေနိုင်ပါတယ်။
ဖျားနာပြီးနောက် ပိုးရှိသူ ၃ရာခိုင်နူန်းခန့်သည် မိမိကိုယ်ကိုယ်မိမိ သယ်ဆောင်သူအနေဖြစ်မှန်းမသိ ဖြစ်ကြပါတယ်။ထိုသူများက ရောဂါပိုးကို နှစ်ပေါင်းများစွာ ပြန့်ပွားစေပါတယ်။ မသန့်ရှင်းသော အစာအစားနှင့်ရေကို သောက်သုံးမိလျှင် ရောဂါပိုးသည် အူမှတဆင့် သွေးထဲသို့ရောက်ရှိပွားများကြပါတယ်။ ထိုအခါ လူနာသည် အဖျားတက်ပါတယ်။ သည်းခြေအိတ်ထဲတွင်လည်း ပိုးက ပွားများပါတယ်။ ပိုးသည် အူလမ်းကြောင်းတလျှောက်ရှိနေသောကြောင့် လူနာရဲ့မစင်ကို ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးလျှင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ သို့သော် သွေးစစ်လျှင် အဖြေပိုတိကျပါတယ်။
အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါသည် ရောဂါလက္ခာဏာများက အစားအသောက်ပျက်၊ခေါင်းကိုက်၊ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲ၊အဖျားကြီး၊ကိုယ်လက်မအီမသာဖြစ်ခြင်နှင့်ဝမ်းလျောခြင်းစသည်တို့ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခာဏာများက ၂ပတ် မှ ၄ပတ်ထိကြာမြင့်တတ်ပါတယ်။ ရင်ဘတ်တောင့်ခြင်းနှင့် ဗိုက်နာခြင်းများလည်းခံစားရတတ်ပါတယ်။ပုံမှန်ဖျားနေတတ်ပြီး ၃ပတ် ၄ပတ်ကြာမှ ပြန်ကောင်းတတ်ပါတယ်။
အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါသည် ပိုးသတ်ဆေးဖြင့်သေချာကုသရပါတယ်။လိုအပ်လျှင်ဆေးရုံတက်ရပါတယ်။သေချာမကုသပါက နောက်ဆက်တွဲဆိုကျိုးများဖြစ်တဲ့ ပိုးဆိပ်တက်ခြင်း၊အဆုတ်ရောင်ခြင်း၊အစာအိမ်ပေါက်ခြင်းမျာကြောင့်အသက်ဆုံးရူံးနိုင်ပါတယ်။နာတာရှည်ဖြစ်လာခဲ့လျှင် ပိုးသတ်ဆေးရက်ရှည်ကုရသလို သည်းခြေအိတ်ပါထုတ်ပစ်ပါတယ်။ယခုအခါအူရောင်ငန်းဖျားဖြစ်သည့်ဒေသသို့ ခရီးသွားမည်ဆိုပါက ကြိုတင် ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံသင့်ပါတယ်။
ထို့ကြောင့် ကာကွယ်ခြင်းသည် ကုသခြင်းထက်ကောင်းသည်ဆိုသကဲ့သို့ မသန့်ရှင်းသောရေနှင့် ယင်နားစာများကို မစားမိအောင် အထူးဂရုစိုက်ပါ။ ရေကိုကျိုချက်သောက်ပါ။ အစာအစားများကို ယင်မနားအောင် ဖုံးအုပ်ထားပါ။ အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါကို ထိရောက်စွာ ကုသပါရန် တိုက်တွန်းပါသည်။
Author : Dr.ပြည့်ရှင်း
