(Zawgyi ျဖင့္ဖတ္ရန္ )
ကိုယ္ခႏၶာ အတြင္းအဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေရအိတ္တည္တယ္ ဆိုတာ ႀကဳံရတတ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေရာ အမ်ိဳးသမီးေတြေရာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အသည္း၊ သရက္႐ြက္၊ မုန႔္ခ်ိဳအိတ္၊ ေက်ာက္ကပ္၊ Adrenal gland လို႔ေခၚတဲ့ ေဟာ္မုန္းနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အစိတ္အပိုင္း၊ သားဥအိမ္ စတဲ့ ဝမ္းဗိုက္ထဲက အစိတ္အပိုင္းေတြသာမကဘူး၊ သိုက္႐ြက္ဂလင္း ရင္သား စသျဖင့္ေတြမွာလည္း ေရအိတ္တည္တတ္ၾကပါတယ္။
ေရအိတ္ေတြ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တာလဲ လို႔ေမးတတ္ၾကတယ္။ ေရအိတ္က ျဖစ္တဲ့ေနရာေပၚ မူတည္ၿပီး အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြက်ေတာ့ အလိုလိုကိုျဖစ္လာတတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ပိုးဝင္လို႔ လည္း ျဖစ္တတ္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ေဟာ္မုန္းနဲ႔ ဆိုင္တတ္ၾကတယ္။
တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ေမြးရာပါ ေရာဂါေလးေတြေၾကာင့္ ေရအိတ္ေတြျဖစ္တတ္တယ္။ အဂၤါတစ္ခုတည္းမဟုတ္ဘဲ ႏွစ္ခုသုံးခုေလာက္မွာျဖစ္တတ္တယ္။ ကေလးဘဝတည္းကေတြ႕တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အသက္ရလာမွ တျခားတစ္ခုခုကို စစ္ရင္း ေရအိတ္ေတြ႕တာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေရအိတ္အမ်ားစုမွာ ေရအိတ္ရွိတယ္သာေျပာၿပီး လူနာက ဘာမွမခံစားရတတ္ဘူး။
ေဟာ္မုန္းနဲ႔ဆိုင္တယ္လို႔ ေျပာတဲ့ ေရအိတ္ကေတာ့ သားဥအိမ္မွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရအိတ္ေတြပါ။ အၿမဲေတာ့ ေဟာ္မုန္းနဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ ဘယ္လိုအခါ ေဟာ္မုန္းနဲ႔ဆိုင္လဲဆိုရင္ သားဥအိမ္ႏွစ္ဖက္လုံးမွာ ေရအိတ္ေတြ မ်ားတယ္၊ လူနာမွာ ရာသီေသြးေပၚတာ မမွန္တတ္ဘူး၊ လတိုင္း မေပၚတတ္ဘူး၊ အသံၾသတာ၊ အေလးခ်ိန္မ်ားတာ၊ ကိုယ္မွာ အေမႊးေတြ ပိုမ်ားေနတာ ေတြမွာပါ။ Polycystic ovarian disease မွာျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တစ္လုံး ႏွစ္လုံးပဲျဖစ္ၿပီး တျခားဘာလကၡဏာမွ မရွိဘူးဆို ႐ိုး႐ိုးေရအိတ္လည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။
Adrenal gland မွာ ေရအိတ္ေတြ႕တယ္ဆိုရင္ လူနာကို ဘာေတြခံစားရလဲ ေမးဖို႔လိုလာတယ္။ Adrenal gland က ေဟာ္မုန္းေတြ ထုတ္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြထဲကတစ္ခုျဖစ္ေနလို႔ ေဟာ္မုန္းအတက္အက်နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ရွိ၊ မရွိ ေသခ်ာေမးရပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ေသြးစစ္တာေတြ လုပ္ရပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းေတြနဲ႔ မဆိုင္ဘဲ ႐ိုး႐ိုးေရအိတ္လည္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေက်ာက္ကပ္မွာ ေရအိတ္တည္ၿပီဆိုလည္း ေရအိတ္ဘယ္ႏွစ္ခုလဲ၊ ေက်ာက္ကပ္ႏွစ္ခုလုံးမွာ ရွိေနတာလား၊ လူနာေသြးေပါင္ တျခားဘာေတြျဖစ္လဲ မိသားစုမ်ိဳး႐ိုးထဲမွာ အလားတူျဖစ္တာေတြရွိ ၊ မရွိ စသျဖင့္ အမ်ားႀကီးလိုက္ေမးရပါတယ္။ Polycystic kidney disease ျဖစ္မွာစိုးလို႔ပါ။ ႐ိုး႐ိုးေရအိတ္တည္တာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြမွာ ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ အသည္းေတြမွာပဲ ေရအိတ္တည္ေနတာမ်ိဳး ေမြးရာပါလည္းျဖစ္တတ္ပါတယ္။
တျခားေနရာေတြမွာလည္း ေရအိတ္ေတြျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရအိတ္ေတြ႕ၿပီဆို အေရးႀကီးတာက ေရအိတ္အ႐ြယ္ေရာ အထဲကအရည္က အၾကည္လား ျပည္လား ေသြးလား စတာေရာ သိထားႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေရအိတ္ေတြမွာ တိုင္းလိုက္လို႔ ၂ စင္တီမီတာထက္ ေသးတယ္၊ တျခားလည္းဘာမွမျဖစ္ဘူး အထဲကလည္း အရည္ၾကည္ပဲ ဆို ထားလို႔ရပါတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။
ေရအိတ္က ႀကီးတယ္၊ အထဲကလည္း အရည္ၾကည္လို႔ မေသခ်ာဘူး၊ လူနာကလည္း ေရအိတ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ လကၡဏာ တစ္ခုခုရွိေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအတိုင္းထားလို႔ မရပါဘူး။ လိုက္စစ္ရပါမယ္။ လိုအပ္ရင္ CT ေတာင္ ႐ိုက္ရတတ္ပါတယ္။
ေရအိတ္ျဖစ္လာတဲ့ အခါ အေပၚကေျပာတာေတြကိုၾကည့္ၿပီး ဘယ္လိုကုသရမလဲ ဆိုတာ မတူပါဘူး။ ႐ိုး႐ိုးေရအိတ္ေတြ ထားလို႔ရတယ္၊ ေစာင့္ၾကည့္လို႔ရတယ္ ဆိုေပမယ့္ တခ်ိဳ႕အလိုလိုျပန္ေပ်ာက္တယ္ ျပန္ၿပီးေသးတယ္ တခ်ိဳ႕က်ေတ့ာ ခြဲမွပဲရပါတယ္။ ရင္သားမွာျဖစ္တတ္တဲ့ အေရအိတ္ အလုံးမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ တခ်ိဳ႕လည္း စုပ္ထုတ္တတ္ပါတယ္။ ျပန္ေတာ့ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း အၿပီးမေပ်ာက္ေတာ့ဘူး။ ခြဲဖို႔လည္းမလိုဘူး။ ဒါဆို အာထရာေဆာင္းပဲ ၆လ တစ္ႏွစ္ ေနတိုင္းျပန္႐ိုက္ၿပီး အေနအထိုင္ ဆင္ျခင္ဖို႔မွာတတ္ၾကပါတယ္။
အေရးႀကီးတဲ့ ေရအိတ္မ်ိဳးဆိုရင္ေတ့ာ အခ်ိန္မဆြဲပါဘူး။ လိုအပ္တာေတြစစ္ၿပီးတာနဲ႔ ခြဲထုတ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ေတာ့ ေရအိတ္ေတြ႕တယ္ဆိုတာနဲ႔ေတာ့ ကိုယ့္မွာတျခားထူးထူးျခားျခား ခံစားေနရတာေတြ ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာရယ္ ေရအိတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အ႐ြယ္အစားေတြရယ္နဲ႔ အတူတူ သက္ဆိုင္ရာ ဆရာဝန္ကိုေတာ့ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးထားသင့္ပါတယ္။
Author : Dr. CST
(Unicode)
ကိုယ်ခန္ဓာ အတွင်းအင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတော်တော်များများမှာ ရေအိတ်တည်တယ် ဆိုတာ ကြုံရတတ်ပါတယ်။ အမျိုးသားရော အမျိုးသမီးတွေရော ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
အသည်း၊ သရက်ရွက်၊ မုန့်ချိုအိတ်၊ ကျောက်ကပ်၊ Adrenal gland လို့ခေါ်တဲ့ ဟော်မုန်းနဲ့ဆိုင်တဲ့ အစိတ်အပိုင်း၊ သားဥအိမ် စတဲ့ ဝမ်းဗိုက်ထဲက အစိတ်အပိုင်းတွေသာမကဘူး၊ သိုက်ရွက်ဂလင်း ရင်သား စသဖြင့်တွေမှာလည်း ရေအိတ်တည်တတ်ကြပါတယ်။
ရေအိတ်တွေ ဘာကြောင့်ဖြစ်တာလဲ လို့မေးတတ်ကြတယ်။ ရေအိတ်က ဖြစ်တဲ့နေရာပေါ် မူတည်ပြီး အကြောင်းအမျိုးမျိုးရှိပါတယ်။ တချို့တွေကျတော့ အလိုလိုကိုဖြစ်လာတတ်တယ်။ တချို့ကျတော့လည်း ပိုးဝင်လို့ လည်း ဖြစ်တတ်ကြတယ်။ တချို့ကျတော့လည်း ဟော်မုန်းနဲ့ ဆိုင်တတ်ကြတယ်။
တချို့ကျတော့လည်း မွေးရာပါ ရောဂါလေးတွေကြောင့် ရေအိတ်တွေဖြစ်တတ်တယ်။ အင်္ဂါတစ်ခုတည်းမဟုတ်ဘဲ နှစ်ခုသုံးခုလောက်မှာဖြစ်တတ်တယ်။ ကလေးဘဝတည်းကတွေ့တာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ အသက်ရလာမှ တခြားတစ်ခုခုကို စစ်ရင်း ရေအိတ်တွေ့တာလည်းဖြစ်နိုင်တယ်။ ရေအိတ်အများစုမှာ ရေအိတ်ရှိတယ်သာပြောပြီး လူနာက ဘာမှမခံစားရတတ်ဘူး။
ဟော်မုန်းနဲ့ဆိုင်တယ်လို့ ပြောတဲ့ ရေအိတ်ကတော့ သားဥအိမ်မှာ ဖြစ်တတ်တဲ့ ရေအိတ်တွေပါ။ အမြဲတော့ ဟော်မုန်းနဲ့ မဆိုင်ဘူး။ ဘယ်လိုအခါ ဟော်မုန်းနဲ့ဆိုင်လဲဆိုရင် သားဥအိမ်နှစ်ဖက်လုံးမှာ ရေအိတ်တွေ များတယ်၊ လူနာမှာ ရာသီသွေးပေါ်တာ မမှန်တတ်ဘူး၊ လတိုင်း မပေါ်တတ်ဘူး၊ အသံသြတာ၊ အလေးချိန်များတာ၊ ကိုယ်မှာ အမွှေးတွေ ပိုများနေတာ တွေမှာပါ။ Polycystic ovarian disease မှာဖြစ်တတ်ပါတယ်။ တစ်လုံး နှစ်လုံးပဲဖြစ်ပြီး တခြားဘာလက္ခဏာမှ မရှိဘူးဆို ရိုးရိုးရေအိတ်လည်းဖြစ်နိုင်တယ်။
Adrenal gland မှာ ရေအိတ်တွေ့တယ်ဆိုရင် လူနာကို ဘာတွေခံစားရလဲ မေးဖို့လိုလာတယ်။ Adrenal gland က ဟော်မုန်းတွေ ထုတ်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေထဲကတစ်ခုဖြစ်နေလို့ ဟော်မုန်းအတက်အကျနဲ့ ဆိုင်တဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေ ရှိ၊ မရှိ သေချာမေးရပါတယ်။ လိုအပ်ရင် သွေးစစ်တာတွေ လုပ်ရပါတယ်။ ဟော်မုန်းတွေနဲ့ မဆိုင်ဘဲ ရိုးရိုးရေအိတ်လည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ကျောက်ကပ်မှာ ရေအိတ်တည်ပြီဆိုလည်း ရေအိတ်ဘယ်နှစ်ခုလဲ၊ ကျောက်ကပ်နှစ်ခုလုံးမှာ ရှိနေတာလား၊ လူနာသွေးပေါင် တခြားဘာတွေဖြစ်လဲ မိသားစုမျိုးရိုးထဲမှာ အလားတူဖြစ်တာတွေရှိ ၊ မရှိ စသဖြင့် အများကြီးလိုက်မေးရပါတယ်။ Polycystic kidney disease ဖြစ်မှာစိုးလို့ပါ။ ရိုးရိုးရေအိတ်တည်တာလည်းဖြစ်နိုင်တယ်။ တချို့တွေမှာ ကျောက်ကပ်နဲ့ အသည်းတွေမှာပဲ ရေအိတ်တည်နေတာမျိုး မွေးရာပါလည်းဖြစ်တတ်ပါတယ်။
တခြားနေရာတွေမှာလည်း ရေအိတ်တွေဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရေအိတ်တွေ့ပြီဆို အရေးကြီးတာက ရေအိတ်အရွယ်ရော အထဲကအရည်က အကြည်လား ပြည်လား သွေးလား စတာရော သိထားနိုင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ရေအိတ်တွေမှာ တိုင်းလိုက်လို့ ၂ စင်တီမီတာထက် သေးတယ်၊ တခြားလည်းဘာမှမဖြစ်ဘူး အထဲကလည်း အရည်ကြည်ပဲ ဆို ထားလို့ရပါတယ်။ စောင့်ကြည့်လို့ရပါတယ်။
ရေအိတ်က ကြီးတယ်၊ အထဲကလည်း အရည်ကြည်လို့ မသေချာဘူး၊ လူနာကလည်း ရေအိတ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ လက္ခဏာ တစ်ခုခုရှိနေတယ်ဆိုရင်တော့ ဒီအတိုင်းထားလို့ မရပါဘူး။ လိုက်စစ်ရပါမယ်။ လိုအပ်ရင် CT တောင် ရိုက်ရတတ်ပါတယ်။
ရေအိတ်ဖြစ်လာတဲ့ အခါ အပေါ်ကပြောတာတွေကိုကြည့်ပြီး ဘယ်လိုကုသရမလဲ ဆိုတာ မတူပါဘူး။ ရိုးရိုးရေအိတ်တွေ ထားလို့ရတယ်၊ စောင့်ကြည့်လို့ရတယ် ဆိုပေမယ့် တချို့အလိုလိုပြန်ပျောက်တယ် ပြန်ပြီးသေးတယ် တချို့ကျတေ့ာ ခွဲမှပဲရပါတယ်။ ရင်သားမှာဖြစ်တတ်တဲ့ အရေအိတ် အလုံးမျိုးဆိုရင်တော့ တချို့လည်း စုပ်ထုတ်တတ်ပါတယ်။ ပြန်တော့ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ တချို့ကျတော့လည်း အပြီးမပျောက်တော့ဘူး။ ခွဲဖို့လည်းမလိုဘူး။ ဒါဆို အာထရာဆောင်းပဲ ၆လ တစ်နှစ် နေတိုင်းပြန်ရိုက်ပြီး အနေအထိုင် ဆင်ခြင်ဖို့မှာတတ်ကြပါတယ်။
အရေးကြီးတဲ့ ရေအိတ်မျိုးဆိုရင်တေ့ာ အချိန်မဆွဲပါဘူး။ လိုအပ်တာတွေစစ်ပြီးတာနဲ့ ခွဲထုတ်တတ်ကြပါတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်တော့ ရေအိတ်တွေ့တယ်ဆိုတာနဲ့တော့ ကိုယ့်မှာတခြားထူးထူးခြားခြား ခံစားနေရတာတွေ ရှိ၊ မရှိ ဆိုတာရယ် ရေအိတ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အရွယ်အစားတွေရယ်နဲ့ အတူတူ သက်ဆိုင်ရာ ဆရာဝန်ကိုတော့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးထားသင့်ပါတယ်။
Author : Dr. CST