အောက်ပါအချက်များသည် သံဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားသော သွေးအားနည်းရောဂါများကို ကာကွယ်ရန်နည်းလမ်းများ ဖြစ်ကြပါသည်။
( ၁ ) သံဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်းကိုဖြစ်စေသော အခြေခံအကြောင်းရင်းများကို ကုသပါ။
အချို့သောကိစ္စရပ်များတွင် သံဓာတ်ပြည့်၀သော အစာအာဟာရများကို စားသောက်ရုံမျှနှင့် သွေးအားနည်းရောဂါကို ကာကွယ်မပေးနိုင်သော အခြေခံကျန်းမာရေးပြဿနာများ ရှိနေနိုင်ပါသည်။
အကယ်၍ ထိုသို့သွေးအားနည်းရောဂါကို ဖြစ်စေနိုင်သော အခြေခံကျန်းမာရေးပြဿနာများရှိနေလျှင် ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ပြသရန်လိုအပ်ပါသည်။
( ၂ ) သံဓာတ်ကြွယ်၀သော အစားအစာများစားသုံးပါ။
အောက်ပါအစားအစာများသည် သံဓာတ်များ ပေါကြွယ်၀စွာပါဝင်သော အစားအစာများ ဖြစ်ကြ ပါသည်။
– ဘရိုကိုလီ
– ဟင်းနုနွယ်
– ကန်စွန်းရွက်
– မှို
– ပဲအမျိုးမျိုး
– အာလူး
– သခွားသီး
– မုန်လာဥနီ
– ခရမ်းသီး
– အမဲသား
– ဆိတ်သား
– အမဲသား အသည်း
– ဆယ်လ်မွန်ငါး
- တူနာငါး
- ဆာဒင်းငါး
- ဂဏန်း စသည်တို့ ဖြစ်ပါသည်။
( ၃ ) သံဓာတ်ပါဝင်သော အားဆေးများ သောက်သုံးပါ။
သံဓာတ်ကြွယ်၀သော အစားအစာများကို စားသုံးသည့်အပြင် သံဓာတ်အားဆေးများကို သောက်သုံးခြင်းဖြင့်လည်း သံဓာတ်ချို့တဲ့သွေးအားနည်းရောဂါကို ကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။
လူတစ်ဦး နေ့စဉ်လိုအပ်သော သံဓာတ်ပမာဏမှာ တစ်နေ့လျှင် ၈-၁၈ မီလီဂရမ် ဖြစ်ပါသည်။
အမျိုးသမီးများတွင်မူ ရာသီဓမ္မတာသွေးပေါ်ခြင်းကြောင့် တစ်နေ့လျှင် သံဓာတ် ၁၅-၁၈ မီလီဂရမ် လိုအပ်ပါသည်။
ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များသည် အနည်းဆုံး ၂၇ မီလီဂရမ် အထိလိုအပ်ပါသည်။
နို့တိုက်မိခင်များသည် ၉ -၁၀ မီလီဂရမ် လိုအပ်ကြောင်းတွေ့ရှိရပါသည်။
( ၄ ) Vitamin C နှင့် Folate ကြွယ်၀သော အစားအစာများကို စားသောက်ပေးပါ။
Vitamin C နှင့် Folate ဓာတ်များသည် ခန္ဓာကိုယ်၌ သံဓာတ်ကိုစုပ်ယူရာတွင် အထောက်အကူပြု အားပေးသော အာဟာရဓာတ်များဖြစ်ကြပါသည်။
ထို့ကြောင့် Vitamin C နှင့် Folate ကြွယ်၀သော အစားအစာများကို စားသုံးခြင်းဖြင့်လည်း သံဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ကြောင်းတွေ့ရှိရပါသည်။
Folate ပေါကြွယ်၀သော အစားအစာများမှာ
- အစိမ်းရင့်ရောင်အရွက်ရှိသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ
- ပြောင်းဖူး
- နေကြာစေ့
- မြေပဲ
- နှံစားသီးနှံများ
- သံပုရာသီးကဲ့သို့သော ချဉ်သော သစ်သီးများ
- ပဲအမျိုးမျိုး စသည်တို့ဖြစ်ကြပါသည်။
Vitamin C ပေါကြွယ်၀သော အစားအစာများမှာ
- ဘရိုကိုလီ
- ဟင်းနုနွယ်
- ငရုတ်ကောင်းမှုန့်
- သံပုရာသီးကဲ့သို့ချဉ်သော အသီးအနှံများ
- စပျစ်သီး၊ မာလကာသီး၊ နာနတ်သီး၊ လိမ္မော်သီး စသော သစ်သီးအမျိုးမျိုး
- အစိမ်းရောင်ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ စသည်တို့ ဖြစ်ကြပါသည်။
( ၅ ) Vitamin B12 ကြွယ်၀သော အစားအစာများကို စားပါ။
ဗီတာမင် B12 ကြွယ်၀သော အစားအစာများကို စားခြင်းဖြင့် B12 ချို့တဲ့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော သွေးအားနည်းရောဂါကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ ထို့ပြင် B12 သည် သံဓာတ်စုပ်ယူခြင်းကိုလည်း ကောင်းစွာ အထောက်အကူပြုသောကြောင့် B12 ပါဝင်သော အစားအစာများကို စားခြင်းဖြင့် သံဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်းကိုလည်း ကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။
Vitamin B12 ကြွယ်၀သော အစားအစာများမှာ
– ဆယ်လ်မွန်ငါး
– တူနာငါး
– ဆာဒင်းငါး
– ကမာကောင်
– ကြက်ဥ၊ ဘဲဥများ
– ချိစ်နှင့် ဒိန်ချဉ်စသော နို့ထွက်ပစ္စည်းများ
– နှံစားသီးနှံများ
– ပဲနို့
– တိုဖူး စသည်တို့ဖြစ်ပါသည်။
( ၆ ) Vitamin B12 နှင့် Folate အားဆေးများသောက်သုံးပါ။
Vitamin B12 နှင့် Folate ပေါကြွယ်၀သော အစားအစာများကို စားသုံးရုံနှင့် မလုံလောက်သောသူများအနေဖြင့် Vitamin B12 နှင့် Folate အားဆေးများကို သောက်သုံးခြင်းဖြင့် သွေးအားနည်းရောဂါများကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။
( ၇ ) သောက်သုံးနေသော ဆေးဝါးများကို ဆန်းစစ်ပါ။
အချို့သော ဆေးဝါးများသည် သွေးအားနည်းရောဂါဖြစ်စေနိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
ထို့ကြောင့် ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်၍ ထိုဆေးဝါးများအစား အခြားဆေးဝါးများကို အစားထိုးသောက်သုံးခြင်းဖြင့် သွေးအားနည်းရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။
သွေးအားနည်းရောဂါဖြစ်နိုင်သော ဆေးဝါးများမှာ
– Cephalosporins
– Dapsone
– Levodopa
– Levofloxacin
– Methyldopa
– Nitrofurantoin
– Non steroidal anti inflammatory drugs( NSAIDS )
– Penicillin
– Quinidine စသည့်ဆေးဝါးများ ဖြစ်ကြပါသည်။
Author : Dr. မိုး (ဆေး ၁)
