(Zawgyi)
ယခင္ သိထားသင့္တဲ့ စိတ္ဓာတ္က်မႈမွ တစ္မူထူးျခားေသာ လကၡဏာမ်ား၏ အဆက္……..
တစ္မူထူးျခားေသာ အျပဳအမူ စိတ္ဓာတ္က်မႈရဲ႕ လကၡဏာေတြရဲ႕ အဓိကဟာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အျပင္ပန္းသြင္ျပင္ ေလ်ာ့နည္းျခင္း – အျပင္ပန္းသြင္ျပင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဂုဏ္ယူေလ့ရွိၿပီး၊ အဝတ္အစားတြင္ ဇီဇာေၾကာင္တဲ့သူဟာ ႐ုတ္တရက္ ဘာကိုမွ ဂ႐ုမစိုက္ေတာ့ဘဲ ပစ္စလက္ခတ္ေနလာျခင္း။
ခ်ီတုံခ်တုံျဖစ္ျခင္း – စိတ္ဓာတ္က်ေနတဲ့သူမွာ ခ်ီတုံခ်တုံျဖစ္ျခင္းဟာ အာ႐ုံစူးစိုက္ႏိုင္စြမ္းမရွိမႈနဲ႔ တြဲပါလာတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ တစ္ခုတည္း ျဖစ္တတ္တယ္။
ဆန္းက်ယ္တဲ့ နာက်င္မႈမ်ား – စိတ္ဓာတ္က်ေနတဲ့သူေတြဟာ ဗိုက္နာတယ္၊ ခါးနာတယ္လို႔ ညီးညဴၾကတယ္။ ကုသေပးရင္လည္း ေပ်ာက္တယ္လို႔မရွိပါ။ အျဖစ္အမ်ားဆုံးက ႂကြက္သားတင္းမာျခင္းနဲ႔ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း ျဖစ္တယ္။
႐ုတ္တရက္ပို၍ ေတာက္ေျပာင္လာျခင္း – လူတစ္ေယာက္ဟာ သီတင္းပတ္မ်ားစြာ လမ်ားစြာ စိတ္ပ်က္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့စြာ ေနေနရာမွ တစ္ေန႔မွာ ဒီစိတ္အေျခအေနေတြကို ဖယ္ထုတ္ပစ္လိုက္တယ္။ မိသားစုေတြက ဆိုး႐ြားတဲ့အေျခအေန ၿပီးသြားၿပီလို႔ ထင္ေနၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ အလြန္အႏၲရာယ္ ႀကီးမားတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့တဲ့ အေျခအေနမွ ႐ုန္းထြက္ဖို႔ မေအာင္ျမင္လို႔ သူဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေသေၾကာင္းႀကံစည္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ႏိုင္တယ္။
ကူညီေပးပါ
သင္ခ်စ္တဲ့သူ ဒါမွမဟုတ္ မိတ္ေဆြတစ္ဦးဦးမွာ အဆိုပါလကၡဏာေတြထဲမွ တစ္ခု(သို႔) ပိုတာေတြကို သတိထားမိရင္ သင္ဘာလုပ္သင့္သလဲ။
ပထမအေနနဲ႔ အဲဒီလူနဲ႔ စကားေျပာၾကည့္ပါ။ သူဘယ္လိုခံစားေနရတယ္ဆိုတာကို သိေအာင္လုပ္ပါ။ အဲဒီျပႆနာကို ဒီလူနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ တိုက္တြန္းလို႔မရ ရင္ ငါစိတ္ဓာတ္က်ေနတဲ့အခ်ိန္ကို မင္းကငါ့ကို သတိရေစတယ္ လို႔ေျပာၿပီးခ်ဥ္းကပ္ပါ။ ဒါက သူပြင့္ထြက္လာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။
ဒုတိယအေနနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္တဲ့ ဆရာဝန္ရဲ႕ အကူအညီယူပါ။ စိတ္ဓာတ္က်ေရာဂါကို သက္သာေစတဲ့ ေဆးနဲ႔ ေလးပတ္မွ ေျခာက္ပတ္အတြင္း သက္သာေစပါတယ္။ စိတၱဇေဗဒနည္းျဖင့္ ကုသျခင္းက အခ်ိန္ပိုၾကာတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆရာဝန္ေတြက ႏွစ္မ်ိဳးစလုံး အသုံးျပဳတယ္။
တတိယအေနနဲ႔ ေပ်ာ္စရာေကာင္းၿပီး လႈပ္ရွားမႈေပၚ အာ႐ုံစိုက္ႏိုင္တဲ့ အားကစားနည္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ဒါမွမဟုတ္ ပန္းၿခံထဲမွာ အလုပ္လုပ္ျခင္းတို႔ လုပ္လာေအာင္ ကူညီေပးပါ။ ဂ႐ုဏာထားၿပီး နားေထာင္ေပးျခင္း၊ အေျခအေနရဲ႕ အမွန္တရားေတြကို ေထာက္ျပျခင္းနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို အၿမဲေပးပါ။
ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈ၊ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ ေသျခင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကို လ်စ္လွ်ဴမရႈသင့္ပါ။ ၎တို႔ဟာ ရယ္စရာမဟုတ္ပါ။ အႏၲရာယ္အလြန္ရွိပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းဟာ အလြန္ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတဲ့ ေရာဂါျဖစ္တယ္။ သတိျပဳမိတဲ့ မိတ္ေဆြေတြ၊ မိသားစုဝင္ေတြမွ အကူအညီနဲ႔ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ေဆးကုသမႈျဖင့္ လူအမ်ား ျပန္က်န္းမာၿပီး အက်ိဳးရွိတဲ့ ဘဝမ်ားသို႔ ျပန္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။
Author : ႏွင္းေအးေဝ, Healthcare Journal, vol 8,no 30 (11.8.17)
(Unicode)
ယခင် သိထားသင့်တဲ့ စိတ်ဓာတ်ကျမှုမှ တစ်မူထူးခြားသော လက္ခဏာများ၏ အဆက်……..
တစ်မူထူးခြားသော အပြုအမူ စိတ်ဓာတ်ကျမှုရဲ့ လက္ခဏာတွေရဲ့ အဓိကဟာ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပါတယ်။
အပြင်ပန်းသွင်ပြင် လျော့နည်းခြင်း – အပြင်ပန်းသွင်ပြင်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဂုဏ်ယူလေ့ရှိပြီး၊ အဝတ်အစားတွင် ဇီဇာကြောင်တဲ့သူဟာ ရုတ်တရက် ဘာကိုမှ ဂရုမစိုက်တော့ဘဲ ပစ်စလက်ခတ်နေလာခြင်း။
ချီတုံချတုံဖြစ်ခြင်း – စိတ်ဓာတ်ကျနေတဲ့သူမှာ ချီတုံချတုံဖြစ်ခြင်းဟာ အာရုံစူးစိုက်နိုင်စွမ်းမရှိမှုနဲ့ တွဲပါလာတယ်။ တစ်ခါတစ်ရံ တစ်ခုတည်း ဖြစ်တတ်တယ်။
ဆန်းကျယ်တဲ့ နာကျင်မှုများ – စိတ်ဓာတ်ကျနေတဲ့သူတွေဟာ ဗိုက်နာတယ်၊ ခါးနာတယ်လို့ ညီးညူကြတယ်။ ကုသပေးရင်လည်း ပျောက်တယ်လို့မရှိပါ။ အဖြစ်အများဆုံးက ကြွက်သားတင်းမာခြင်းနဲ့ နာကျင်ကိုက်ခဲခြင်း ဖြစ်တယ်။
ရုတ်တရက်ပို၍ တောက်ပြောင်လာခြင်း – လူတစ်ယောက်ဟာ သီတင်းပတ်များစွာ လများစွာ စိတ်ပျက်ပြီး မျှော်လင့်ချက်ကင်းမဲ့စွာ နေနေရာမှ တစ်နေ့မှာ ဒီစိတ်အခြေအနေတွေကို ဖယ်ထုတ်ပစ်လိုက်တယ်။ မိသားစုတွေက ဆိုးရွားတဲ့အခြေအနေ ပြီးသွားပြီလို့ ထင်နေကြတယ်။ တကယ်တော့ အလွန်အန္တရာယ် ကြီးမားတဲ့ အချိန်ဖြစ်ပါတယ်။ မျှော်လင့်ချက်ကင်းမဲ့တဲ့ အခြေအနေမှ ရုန်းထွက်ဖို့ မအောင်မြင်လို့ သူဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကို သေကြောင်းကြံစည်ဖို့ ဆုံးဖြတ်နိုင်တယ်။
ကူညီပေးပါ
သင်ချစ်တဲ့သူ ဒါမှမဟုတ် မိတ်ဆွေတစ်ဦးဦးမှာ အဆိုပါလက္ခဏာတွေထဲမှ တစ်ခု(သို့) ပိုတာတွေကို သတိထားမိရင် သင်ဘာလုပ်သင့်သလဲ။
ပထမအနေနဲ့ အဲဒီလူနဲ့ စကားပြောကြည့်ပါ။ သူဘယ်လိုခံစားနေရတယ်ဆိုတာကို သိအောင်လုပ်ပါ။ အဲဒီပြဿနာကို ဒီလူနဲ့ ဆွေးနွေးဖို့ တိုက်တွန်းလို့မရ ရင် ငါစိတ်ဓာတ်ကျနေတဲ့အချိန်ကို မင်းကငါ့ကို သတိရစေတယ် လို့ပြောပြီးချဉ်းကပ်ပါ။ ဒါက သူပွင့်ထွက်လာအောင် လုပ်ပေးနိုင်တယ်။
ဒုတိယအနေနဲ့ ကျွမ်းကျင်တဲ့ ဆရာဝန်ရဲ့ အကူအညီယူပါ။ စိတ်ဓာတ်ကျရောဂါကို သက်သာစေတဲ့ ဆေးနဲ့ လေးပတ်မှ ခြောက်ပတ်အတွင်း သက်သာစေပါတယ်။ စိတ္တဇဗေဒနည်းဖြင့် ကုသခြင်းက အချိန်ပိုကြာတယ်။ တစ်ချို့ဆရာဝန်တွေက နှစ်မျိုးစလုံး အသုံးပြုတယ်။
တတိယအနေနဲ့ ပျော်စရာကောင်းပြီး လှုပ်ရှားမှုပေါ် အာရုံစိုက်နိုင်တဲ့ အားကစားနည်းတစ်မျိုးမျိုး ဒါမှမဟုတ် ပန်းခြံထဲမှာ အလုပ်လုပ်ခြင်းတို့ လုပ်လာအောင် ကူညီပေးပါ။ ဂရုဏာထားပြီး နားထောင်ပေးခြင်း၊ အခြေအနေရဲ့ အမှန်တရားတွေကို ထောက်ပြခြင်းနဲ့ မျှော်လင့်ချက်ကို အမြဲပေးပါ။
ကိုယ့်ကိုယ်ကို သေကြောင်းကြံစည်မှု၊ ခြိမ်းခြောက်ခြင်း၊ သေခြင်းနဲ့ပတ်သက်လို့ ဆွေးနွေးချက်တွေကို လျစ်လျှူမရှုသင့်ပါ။ ၎င်းတို့ဟာ ရယ်စရာမဟုတ်ပါ။ အန္တရာယ်အလွန်ရှိပါတယ်။ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းဟာ အလွန်ထိခိုက်ပျက်စီးစေတဲ့ ရောဂါဖြစ်တယ်။ သတိပြုမိတဲ့ မိတ်ဆွေတွေ၊ မိသားစုဝင်တွေမှ အကူအညီနဲ့ သင့်လျော်တဲ့ ဆေးကုသမှုဖြင့် လူအများ ပြန်ကျန်းမာပြီး အကျိုးရှိတဲ့ ဘဝများသို့ ပြန်ရောက်နိုင်ပါတယ်။
Author : နှင်းအေးဝေ, Healthcare Journal, vol 8,no 30 (11.8.17)
