(Zawgyi)
(၁) ေရ (Warter) – အစားအစာကို အာဟာရျပည့္ဝေအာင္ စားသုံး႐ုံမက၊ မိမိေသာက္သုံးတဲ့ေရဟာေရသန႔္ျဖစ္ ရဲ႕လားဆိုတဲ့အခ်က္ကို ျပန္လည္ဆန္းစစ္ၾကည့္ရမယ္။ လူခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ (၇၀%)ဟာေရဓာတ္ပါဝင္ၿပီး၊ ေရဓာတ္ ဆုံးရႈံးမႈမရွိေအာင္ အၿမဲျဖည့္တင္းေပးရမွာျဖစ္လို႔ တစ္ေန႔ကိုေရ(၂)လီတာခန႔္ ေသာက္ေပးသင့္တယ္။ မ်ားတယ္ ထင္ရေပမယ့္ ေရေသာက္ျခင္းကခႏၶာကိုယ္တြင္းမွေနၿပီး ဆံပင္ကိုေရဓာတ္ရရွိေအာင္ ျဖည့္တင္းေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္နဲ႔ အရက္တို႔ကေတာ့ ေရဓာတ္ကိုဆုံးရႈံးေစတဲ့အတြက္ အသင့္အတင့္သာေသာက္သင့္ပါ တယ္။ အရက္၊ ဘီယာကခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ေရဓာတ္ကိုအခ်ိန္တိုအတြင္း ညစ္ႏြမ္းေစလို႔မေသာက္သင့္ပါ။ (သို႔) ေရ မ်ားမ်ားေသာက္ဖို႔လိုတယ္။
(၂) အိပ္စက္ျခင္း (Sleep) – အစားအေသာက္ဟာ ဆံပင္ေကာင္းမြန္ေစျခင္းနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရွိေနသလို အိပ္စက္ ျခင္းကလည္းဆက္ႏြယ္ေနတယ္။ အိပ္ေရးပ်က္ရင္ဆံပင္ရဲ႕ အေသြးအေရာင္မြဲေျခာက္ၿပီး အေရျပားကိုေျခာက္ ေသြ႕ေစပါတယ္။ အလြန္အမင္းအိပ္ေရးပ်က္ခံတာမ်ားရင္ေတာ့ ဆံပင္ကြၽတ္တဲ့အထိဆိုး႐ြားေစပါတယ္။
(၃) အားကစား (Exercise) – ကိုယ္လက္အားကစားေန႔စဥ္ နာရီဝက္မွတစ္နာရီလုပ္ေပးျခင္းက က်န္းမာေရးအ တြက္အလြန္ေကာင္းမြန္တယ္။ ႐ြ႐ြေျပးျခင္း၊ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ စက္ဘီးစီးျခင္း၊ ေရကူးျခင္းအားကစားတစ္ရပ္ ကိုလုပ္ေပးသင့္တယ္။ ေရကူးရင္ ဆံပင္သားမပ်က္စီးေအာင္ ေရကူးဦးထုပ္ေဆာင္းရမယ္။
(၄) ေရကူးျခင္း (Swimming) – ေရကူးကန္မွာပိုးေသေအာင္ထည့္ထားတဲ့ ကလိုရင္းကဆံပင္ကိုေျခာက္ၿပီး ျပတ္ထြက္ေစတယ္။ ဆံပင္ဆိုးေဆးအသုံးျပဳသူမ်ားရဲ႕ ဆံပင္ဆိုရင္ အစိမ္းေရာင္သန္းသြားတယ္။ ေရကန္ထဲမ ဆင္းခင္၊ ဆံပင္ကိုေပ်ာ့ေဆး (Conditioner) အရင္ထည့္ေပးျခင္းက ဆံပင္မ်ာၾကမ္းတမ္းေျခာက္ေသြ႕ၿပီး ျပတ္ ထြက္ျခင္းမွအကာအကြယ္ေပးႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။ ေရကူးဦးထုပ္ေဆာင္းျခင္းကလည္း အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ပါ တယ္။
(၅) လဟာျပင္မွ အားကစား (Outdoor Sports) – ေနေရာင္ျခည္ဒဏ္ ကိုယ္ေပၚကိုတိုက္႐ိုက္က်ေရာက္ေစတဲ့ လဟာျပင္ထဲက အားကစားနည္း ဥပမာ-တင္းနစ္ကစားျခင္းက ဆံပင္ကိုမီးကင္ထားသလိုျဖစ္ေစလို႔၊ ဦးထုပ္ ေဆာင္းသင့္ပါတယ္။ အားကစားလုပ္တာေၾကာင့္ ေခြၽးထြက္လို႔ဆံပင္ကို ေန႔စဥ္ေလွ်ာ္ျဖစ္တဲ့အခါ ေလမႈတ္ကိရိ ယာကိုအၿမဲတေစ အသုံးမျပဳသင့္ပါ။ သဘာဝအတိုင္း ေျခာက္ဖို႔မလြယ္ကူလို႔ ေလမႈတ္ကိရိယာသုံးမယ္ဆိုရင္အ ကာအကြယ္ဖ်န္းေဆး (Blow-dry Spray) လိမ္းၿပီးမွ ေလမႈတ္(Hair Drier) ပါ။ ေရေႏြးေငြ႕သုံးၿပီး တစ္ကိုယ္လုံး ကိုေပါင္းခံမယ္ဆိုရင္လည္း ဆံပင္ကိုအစိုဓာတ္ရေစဖို႔ ကြန္ဒီရွင္နာဆံပင္ေပ်ာ့ေဆးကို လိမ္းထားေပးႏိုင္ပါတယ္။
(၆) ဆံပင္ကိုဆြဲခ်ည္ျခင္း (Tying hair Bach) – ဆံပင္အရွည္ထားသူမ်ားဟာ ဆံပင္ကိုအေနာက္ကိုတင္းတင္း ဆြဲၿပီး စုစည္းထားေလ့ရွိျခင္းဟာ ဆံပင္ကိုကြၽတ္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ နဖူးကစလို႔ ကြၽတ္တတ္တယ္။ က ေလးငယ္ဘဝမွာ ဆံပင္အရွည္ထားေပးၿပီး စုခ်ည္ျခင္းကလည္းႏုနယ္တဲ့ ဦးေရျပားကိုထိခိုက္ၿပီး ဆံပင္ကြၽတ္ေစ တတ္ပါတယ္။ ဆံပင္အထြက္ပါ ေႏွးေကြးေစပါတယ္။
(၇) ေန႔စဥ္ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈ (Daily Wear and Tear) – ဆံပင္ကို မၾကာခဏကလစ္တြယ္ၿပီး ထုံးဖြဲ႕ရျခင္း၊ ဦးေရ ျပားကိုလက္နဲ႔ကုတ္ျခစ္မိျခင္းအတြက္ ဆံပင္သားကိုပ်က္စီးေစပါတယ္။ လက္ေခ်ာင္းကေလးေတြကေန တစ္ ဆင့္ထြက္ရွိတဲ့ အက္ဆစ္ဓာတ္ဟာ ဆံယဥ္ႏုကေလးေတြကိုဖ်က္စီးႏိုင္တယ္။ ဦးေရျပားကိုမၾကာခဏ ကုတ္ျခစ္ ျခင္းကလည္း ဆီၾကည္အိတ္ (Sebum) ကိုႏႈိးဆြမႈမ်ားေနလို႔ ေခါင္းအဆီျပန္တဲ့ႏႈန္းမ်ားလာႏိုင္ပါတယ္။
(၈) အသက္အ႐ြယ္ (Age) – အသက္ (၃၀) ေက်ာ္ (၄၀)ႏွစ္အ႐ြယ္ေရာက္လာတယ္ဆိုရင္ ဆံပင္ကေရာင္ျခည္ ဓာတ္ျဖစ္တဲ့ မယ္လနင္ (Melanin) ထုတ္လုပ္မႈက်ဆင္းလာလို႔ အေရာင္ပ်က္ျပယ္လာတတ္ပါတယ္။ ဆံပင္အ ေရာင္ထုတ္လုပ္မႈနည္းၿပီး ျဖဴလာတာနဲ႔အတူ၊ ဆံပင္ရဲ႕က်ဳံ႔ဆန႔္အားဟာ ေလ်ာ့ပါးသြားၿပီမို႔ အလြယ္တကူျပတ္ ထြက္၊ ကြၽတ္ထြက္တာမ်ိဳးေတြျဖစ္လာပါတယ္။ ဆီၾကည္အိတ္ (Sebum) ကလည္းအဆီဓာတ္ခန္းလာပါတယ္။ သိပၸံပညာရွင္မ်ားကလည္း ဆံပင္မျဖဴေအာင္နည္းလမ္းမ်ား ရွာေဖြေနဆဲပါ။ သည္အေတာအတြင္း ဆံပင္ဆိုး ေဆးနဲ႔ဆံပင္အျဖဴမ်ားကို ဖုံးကြယ္ေပးေနရပါဦးမယ္။ အသက္ရလာရင္ ဆံပင္ကိုခပ္တိုတိုညႇပ္ထားျခင္းက ျပဳစု ထိန္းသိမ္းရတာပိုမိုလြယ္ကူေစပါတယ္။
(၉) ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျခင္းႏွင့္ ႏို႔တိုက္စဥ္ကာလ (Pregnancy & Breast Feeding) – ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္နဲ႔ ေမြး ဖြားၿပီးခ်ိန္မွာ ဆံပင္သားက်န္းမာႀကံ့ခိုင္မႈကို ထိခိုက္ေစတတ္တယ္။ အပ်ိဳကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ ေဟာ္မုန္း ဓာတ္ထုတ္လုပ္မႈေၾကာင့္ ဆံပင္ကြၽတ္ႏႈန္းတန႔္သြားၿပီး ဆံပင္ထူလာသေယာင္ရွိေစတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ ေလာင္းရဲ႕ေသြးလွည့္ပတ္မႈမ်ား ေကာင္းမြန္ၿပီး ဦးေခါင္းပိုင္းအထိေရာက္ရွိလို႔ ဆံပင္သားမ်ားတိုင္ေအာင္ အာ ဟာရဓာတ္ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိသြားတယ္။ သားဖြားၿပီးခ်ိန္ ေသြးသစ္ေလာင္းခ်ိန္မွာ ဆံပင္ေတြကြၽတ္သြားေလ့ရွိကာ အခ်ိဳ႕ဆံပင္သားပုံစံပါ ေျပာင္းလဲသြားေလ့ရွိတယ္။ ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။
(၁၀) ဖ်ားနာျခင္း (Illness) – ဖ်ားနာတာေၾကာင့္ ေသာက္ရတဲ့ေဆးဝါးရဲ႕အာနိသင္က ဆံပင္သားႀကီးထြားမႈကို ထိခိုက္ေစတယ္။ ဖ်ားနာမႈတာရွည္တာနဲ႔အမွ် ဓာတုေဆးဝါးေတြက ေဟာ္မုန္းဓာတ္ေျပာင္းလဲေစၿပီး ဆံပင္သား ကြၽတ္သြား၊ လွီသြားတာမ်ိဳးျဖစ္တတ္တယ္။ ဓာတုကုထုံး (ဓာတ္ကင္) ရင္ဆံပင္ကြၽတ္႐ုံသာမက ေခါင္းတုံးေျပာင္ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။ ဆံပင္ျပန္ေပါက္တဲ့ (Ice Cons) ကုထုံးရွိပါတယ္။
Author – ေဒါက္တာလြင္သန႔္
(Unicode)
(၁) ရေ (Warter) – အစားအစာကို အာဟာရပြည့်ဝအောင် စားသုံးရုံမက၊ မိမိသောက်သုံးတဲ့ရေဟာရေသန့်ဖြစ် ရဲ့လားဆိုတဲ့အချက်ကို ပြန်လည်ဆန်းစစ်ကြည့်ရမယ်။ လူခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ (၇၀%)ဟာရေဓာတ်ပါဝင်ပြီး၊ ရေဓာတ် ဆုံးရှုံးမှုမရှိအောင် အမြဲဖြည့်တင်းပေးရမှာဖြစ်လို့ တစ်နေ့ကိုရေ(၂)လီတာခန့် သောက်ပေးသင့်တယ်။ များတယ် ထင်ရပေမယ့် ရေသောက်ခြင်းကခန္ဓာကိုယ်တွင်းမှနေပြီး ဆံပင်ကိုရေဓာတ်ရရှိအောင် ဖြည့်တင်းပေးနိုင်ပါတယ်။ ကော်ဖီ၊ လက်ဖက်ရည်နဲ့ အရက်တို့ကတော့ ရေဓာတ်ကိုဆုံးရှုံးစေတဲ့အတွက် အသင့်အတင့်သာသောက်သင့်ပါ တယ်။ အရက်၊ ဘီယာကခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ရေဓာတ်ကိုအချိန်တိုအတွင်း ညစ်နွမ်းစေလို့မသောက်သင့်ပါ။ (သို့) ရေ များများသောက်ဖို့လိုတယ်။
(၂) အိပ်စက်ခြင်း (Sleep) – အစားအသောက်ဟာ ဆံပင်ကောင်းမွန်စေခြင်းနဲ့ ဆက်စပ်မှုရှိနေသလို အိပ်စက် ခြင်းကလည်းဆက်နွယ်နေတယ်။ အိပ်ရေးပျက်ရင်ဆံပင်ရဲ့ အသွေးအရောင်မွဲခြောက်ပြီး အရေပြားကိုခြောက် သွေ့စေပါတယ်။ အလွန်အမင်းအိပ်ရေးပျက်ခံတာများရင်တော့ ဆံပင်ကျွတ်တဲ့အထိဆိုးရွားစေပါတယ်။
(၃) အားကစား (Exercise) – ကိုယ်လက်အားကစားနေ့စဉ် နာရီဝက်မှတစ်နာရီလုပ်ပေးခြင်းက ကျန်းမာရေးအ တွက်အလွန်ကောင်းမွန်တယ်။ ရွရွပြေးခြင်း၊ လမ်းလျှောက်ခြင်း၊ စက်ဘီးစီးခြင်း၊ ရေကူးခြင်းအားကစားတစ်ရပ် ကိုလုပ်ပေးသင့်တယ်။ ရေကူးရင် ဆံပင်သားမပျက်စီးအောင် ရေကူးဦးထုပ်ဆောင်းရမယ်။
(၄) ရေကူးခြင်း (Swimming) – ရေကူးကန်မှာပိုးသေအောင်ထည့်ထားတဲ့ ကလိုရင်းကဆံပင်ကိုခြောက်ပြီး ပြတ်ထွက်စေတယ်။ ဆံပင်ဆိုးဆေးအသုံးပြုသူများရဲ့ ဆံပင်ဆိုရင် အစိမ်းရောင်သန်းသွားတယ်။ ရေကန်ထဲမ ဆင်းခင်၊ ဆံပင်ကိုပျော့ဆေး (Conditioner) အရင်ထည့်ပေးခြင်းက ဆံပင်မျာကြမ်းတမ်းခြောက်သွေ့ပြီး ပြတ် ထွက်ခြင်းမှအကာအကွယ်ပေးနိုင်မှာဖြစ်တယ်။ ရေကူးဦးထုပ်ဆောင်းခြင်းကလည်း အကာအကွယ်ပေးနိုင်ပါ တယ်။
(၅) လဟာပြင်မှ အားကစား (Outdoor Sports) – နေရောင်ခြည်ဒဏ် ကိုယ်ပေါ်ကိုတိုက်ရိုက်ကျရောက်စေတဲ့ လဟာပြင်ထဲက အားကစားနည်း ဥပမာ-တင်းနစ်ကစားခြင်းက ဆံပင်ကိုမီးကင်ထားသလိုဖြစ်စေလို့၊ ဦးထုပ် ဆောင်းသင့်ပါတယ်။ အားကစားလုပ်တာကြောင့် ချွေးထွက်လို့ဆံပင်ကို နေ့စဉ်လျှော်ဖြစ်တဲ့အခါ လေမှုတ်ကိရိ ယာကိုအမြဲတစေ အသုံးမပြုသင့်ပါ။ သဘာဝအတိုင်း ခြောက်ဖို့မလွယ်ကူလို့ လေမှုတ်ကိရိယာသုံးမယ်ဆိုရင်အ ကာအကွယ်ဖျန်းဆေး (Blow-dry Spray) လိမ်းပြီးမှ လေမှုတ်(Hair Drier) ပါ။ ရေနွေးငွေ့သုံးပြီး တစ်ကိုယ်လုံး ကိုပေါင်းခံမယ်ဆိုရင်လည်း ဆံပင်ကိုအစိုဓာတ်ရစေဖို့ ကွန်ဒီရှင်နာဆံပင်ပျော့ဆေးကို လိမ်းထားပေးနိုင်ပါတယ်။
(၆) ဆံပင်ကိုဆွဲချည်ခြင်း (Tying hair Bach) – ဆံပင်အရှည်ထားသူများဟာ ဆံပင်ကိုအနောက်ကိုတင်းတင်း ဆွဲပြီး စုစည်းထားလေ့ရှိခြင်းဟာ ဆံပင်ကိုကျွတ်စေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် နဖူးကစလို့ ကျွတ်တတ်တယ်။ က လေးငယ်ဘဝမှာ ဆံပင်အရှည်ထားပေးပြီး စုချည်ခြင်းကလည်းနုနယ်တဲ့ ဦးရေပြားကိုထိခိုက်ပြီး ဆံပင်ကျွတ်စေ တတ်ပါတယ်။ ဆံပင်အထွက်ပါ နှေးကွေးစေပါတယ်။
(၇) နေ့စဉ်ယိုယွင်းပျက်စီးမှု (Daily Wear and Tear) – ဆံပင်ကို မကြာခဏကလစ်တွယ်ပြီး ထုံးဖွဲ့ရခြင်း၊ ဦးရေ ပြားကိုလက်နဲ့ကုတ်ခြစ်မိခြင်းအတွက် ဆံပင်သားကိုပျက်စီးစေပါတယ်။ လက်ချောင်းကလေးတွေကနေ တစ် ဆင့်ထွက်ရှိတဲ့ အက်ဆစ်ဓာတ်ဟာ ဆံယဉ်နုကလေးတွေကိုဖျက်စီးနိုင်တယ်။ ဦးရေပြားကိုမကြာခဏ ကုတ်ခြစ် ခြင်းကလည်း ဆီကြည်အိတ် (Sebum) ကိုနှိုးဆွမှုများနေလို့ ခေါင်းအဆီပြန်တဲ့နှုန်းများလာနိုင်ပါတယ်။
(၈) အသက်အရွယ် (Age) – အသက် (၃၀) ကျော် (၄၀)နှစ်အရွယ်ရောက်လာတယ်ဆိုရင် ဆံပင်ကရောင်ခြည် ဓာတ်ဖြစ်တဲ့ မယ်လနင် (Melanin) ထုတ်လုပ်မှုကျဆင်းလာလို့ အရောင်ပျက်ပြယ်လာတတ်ပါတယ်။ ဆံပင်အ ရောင်ထုတ်လုပ်မှုနည်းပြီး ဖြူလာတာနဲ့အတူ၊ ဆံပင်ရဲ့ကျုံ့ဆန့်အားဟာ လျော့ပါးသွားပြီမို့ အလွယ်တကူပြတ် ထွက်၊ ကျွတ်ထွက်တာမျိုးတွေဖြစ်လာပါတယ်။ ဆီကြည်အိတ် (Sebum) ကလည်းအဆီဓာတ်ခန်းလာပါတယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်များကလည်း ဆံပင်မဖြူအောင်နည်းလမ်းများ ရှာဖွေနေဆဲပါ။ သည်အတောအတွင်း ဆံပင်ဆိုး ဆေးနဲ့ဆံပင်အဖြူများကို ဖုံးကွယ်ပေးနေရပါဦးမယ်။ အသက်ရလာရင် ဆံပင်ကိုခပ်တိုတိုညှပ်ထားခြင်းက ပြုစု ထိန်းသိမ်းရတာပိုမိုလွယ်ကူစေပါတယ်။
(၉) ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်းနှင့် နို့တိုက်စဉ်ကာလ (Pregnancy & Breast Feeding) – ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်နဲ့ မွေး ဖွားပြီးချိန်မှာ ဆံပင်သားကျန်းမာကြံ့ခိုင်မှုကို ထိခိုက်စေတတ်တယ်။ အပျိုကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ ဟော်မုန်း ဓာတ်ထုတ်လုပ်မှုကြောင့် ဆံပင်ကျွတ်နှုန်းတန့်သွားပြီး ဆံပင်ထူလာသယောင်ရှိစေတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင် လောင်းရဲ့သွေးလှည့်ပတ်မှုများ ကောင်းမွန်ပြီး ဦးခေါင်းပိုင်းအထိရောက်ရှိလို့ ဆံပင်သားများတိုင်အောင် အာ ဟာရဓာတ်ပျံ့နှံ့ရောက်ရှိသွားတယ်။ သားဖွားပြီးချိန် သွေးသစ်လောင်းချိန်မှာ ဆံပင်တွေကျွတ်သွားလေ့ရှိကာ အချို့ဆံပင်သားပုံစံပါ ပြောင်းလဲသွားလေ့ရှိတယ်။ ဟော်မုန်းကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။
(၁၀) ဖျားနာခြင်း (Illness) – ဖျားနာတာကြောင့် သောက်ရတဲ့ဆေးဝါးရဲ့အာနိသင်က ဆံပင်သားကြီးထွားမှုကို ထိခိုက်စေတယ်။ ဖျားနာမှုတာရှည်တာနဲ့အမျှ ဓာတုဆေးဝါးတွေက ဟော်မုန်းဓာတ်ပြောင်းလဲစေပြီး ဆံပင်သား ကျွတ်သွား၊ လှီသွားတာမျိုးဖြစ်တတ်တယ်။ ဓာတုကုထုံး (ဓာတ်ကင်) ရင်ဆံပင်ကျွတ်ရုံသာမက ခေါင်းတုံးပြောင် ဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ ဆံပင်ပြန်ပေါက်တဲ့ (Ice Cons) ကုထုံးရှိပါတယ်။
Author – ဒေါက်တာလွင်သန့်
