ပြောင်းလဲလာတဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံနဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါကပ်ဆိုးကြီးရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုနောက်ပိုင်းမှာ ကမ္ဘာတဝှမ်းကလူတွေရဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုပမာဏတွေ ပိုများလာကြပါတယ်။ ဒီလိုစိတ်ဖိစီးမှုတွေ များလာခြင်းကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေး စိတ်ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှုတွေ ပိုများလာတာ တွေ့ရပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့် ကျန်းမာရေးထိခိုက်ရာတွင် အရေပြားကျန်းမာရေးနှင့် အသားအရေ အလှအပထိခိုက်မှုလည်း အပါအဝင်ဖြစ်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုများလျှင် ခန္ဓာကိုယ်ရှိ ကော်တီဇော cortisol နှင့် အက်ဒရီနလင်း adrenaline ဟော်မုန်းများထွက်ခြင်းကြောင့် အရေပြားကျန်းမာရေး ပြဿနာများ ဖြစ်ပွါးနိုင်ပါတယ်။
စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့် ထွက်သော stress hormones ဟော်မုန်းများဟာ အရေပြားပြောင်းလဲမှု အခြေအနေများစွာကို ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။ ယောင်ရမ်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း၊ အရေပြားရှိ oil/ sebum အညစ်အကြေး အဆီများ ပိုထွက်စေခြင်း၊ အရေပြား၏ ရောဂါပိုးမွှားများကို ခုခံကာကွယ်နိုင်မှု စွမ်းရည်ကျဆင်းခြင်း၊ ဒါဏ်ရာအနာကျက်နှုန်း နှေးခြင်းတို့ကို ပိုပြီးဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုများဟာ ယောင်ရမ်းမှုကို ဖြစ်စေတာကြောင့် ဝက်ခြံ၊ ဆံပင်ကျွတ်ခြင်း၊ နှင်းခူ Eczema၊ အရေပြားယားနာ၊ ဦးရေပြားယားခြင်းစတဲ့ အရေပြားပြဿနာ အခြေအနေများကို ပိုဆိုးစေနိုင်ပါတယ်။
စိတ်ဖိစီးမှုဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ခုခံအားစနစ်ကို လျော့နည်းစေတဲ့အတွက် အရေပြားယောင်ရမ်းမှု ပြဿနာများ rashes၊ ဝက်ခြံပိုးဝင်ယောင်ရမ်းခြင်း၊ အရေပြားမှိုရောဂါများ ကူးစက်ဖြစ်ပွါးရန် ပိုလွယ်ကူစေနိုင်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုများပြီး အိပ်ရေးပျက်တဲ့အခါ မျက်လုံးအောက်ဖက်ရှိ မျက်အိတ်များဖောင်းခြင်း၊ မျက်တွင်းများကျခြင်း၊ အသားအရေတင်းရင်းမှု လျော့နည်းခြင်း ပြဿနာများ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။
စိတ်ဖိစီးမှုဟာ အရေပြားအပေါ်ယံရှိ stratum corneum အရေပြားခံတပ် လုပ်ဆောင်မှု ပျက်ယွင်းစေပြီး အရေပြားရှိ အဆီဓါတ်၊ ပရိုတင်းဖွဲ့စည်းမှုနှင့် အရေပြားကျုံ့ဆန်နိုင်မှုကို ပြောင်းလဲစေကာ အသားအရေခြောက်သွေ့ခြင်း၊ အရေးအကြောင်းများပေါ်ခြင်းကဲ့သို့ အရွယ်မတိုင်ခင် အိုမင်းခြင်း ဖြစ်စေတတ်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုများတဲ့အခါ မယ်လနိုဆိုက် melanocytes ခေါ် အမည်းရောင်ခြယ် ပစ္စည်းထုတ်ပေးတဲ့ ဆဲလ်များကို ထိခိုက်စေတာကြောင့်အရွယ်မတိုင်ခင် ဆံပင်ဖြူခြင်း၊ ဆံပင်ရဲ့ ပုံမှန်ရှင်သန်မှုစက်ဝန်း ထိခိုက်ပြီး ဆံပင်ကျွတ်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်။
အချို့သူတွေမှာ စိတ်ဖိစီးမှုများတဲ့အခါ သတိမမူမိဘဲ ပြုလုပ်မိတတ်တဲ့ မျက်နှာကို လက်ဖြင့် မကြာခဏ ကိုင်တွယ်မိခြင်းကဲ့သို့ အပြုအမူအချို့ကြောင့် ဝက်ခြံ အခြေအနေများ ပိုဆိုးတတ်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် စိတ်ဖိစီးမှုများပြီး အိပ်ရေးပျက်ခြင်း၊ အစားအသောက် လေ့ကျင့်ခန်း ပုံမှန်မပြုလုပ်ခြင်း၊ မျက်နှာပုံမှန် သန့်စင်ခြင်းနှင့် အရေပြားထိန်းသိမ်းမှု မပြုလုပ်ခြင်း၊ အချိုနှင့် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် ကစီဓါတ်လွန်ကဲသော အစားအစာများ စားသုံးမိခြင်းတို့ကြောင့် အသားအရေထိခိုက် ပျက်စီးခြင်း ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။
စိတ်ဖိစီးမှုများကြုံရလျှင် စိုးရိမ်ပူပန်မှု ခံစားရတတ်ခြင်းဟာ ပုံမှန်တုံ့ပြန်မှုသာဖြစ်ကြောင်း သိရှိလက်ခံသင့်ပါတယ်။ ထိုစိတ်ဖိစီးစရာ ကိစ္စများအပေါ် တွေးတောပူပန်ခြင်းကို တတ်နိုင်သလောက်လျှော့ချပြီး နေသင့်ပါတယ်။အသက်ရှူလေ့ကျင့်ခန်းများ၊ ကြွက်သားဖြေလျော့ လေ့ကျင့်ခန်းများ၊ ယောဂလေ့ကျင့်ခြင်း၊ တရားထိုင်ခြင်းတို့ ပုံမှန်ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် စိတ်ဖိစီးမှုကို လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။ လိုအပ်ပါက တတ်ကျွမ်းနားလည်သော ပညာရှင်များရဲ့ အကူအညီကို ယူသင့်ပါတယ်။
ဒါ့ကြောင့် အသားအရေ ကျန်းမာလှပစေရန် စိတ်ဖိစီးမှု လျှော့ချပေးရန် လိုအပ်သကဲ့သို့ သင့်တင့်မျှတသော အစာအာဟာရ၊ အသားအရေထိန်းသိမ်းမှုနှင့် လိုအပ်သောကုသမှုများ ပုံမှန်ပြုလုပ်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း ရေးသားမျှဝေပေးလိုက်ပါတယ်။
Author: Dr.Yee Mon
