ဆင္ေရယုံ (သို႔မဟုတ္)ေရယုံခါးပတ္
ေရယံုေရာဂါဟာ Herpes(ဟားပီးစ္) ဆိုတဲ႔အုပ္စု၀င္ ဗိုင္းရပ္စ္(Virus)ပိုး၀င္ေရာက္ကူးစက္ရာကေနတဆင္႔ျဖစ္ပြားပါတယ္။အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းကတဆင့္လည္း၀င္တာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ေရယံုျဖစ္ေနတဲ႔သူရဲ႕အနာ သို႔မဟုတ္ အနာမဟုတ္တဲ႔ေနရာနဲ႔တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ရာကလည္းကူးနိုင္ပါတယ္။ေရယုံျဖစ္တဲ့သူမွာ အရည္ၾကည္ဖုကေပါက္တဲ့အခါက် ထြက္လာတဲ့အရည္စြန္းေပတဲ႔အရာတခုခုနဲ႔မိမိအေရျပားနဲ႔ထိမိရာက တဆင့္လည္းပိုး၀င္နိုင္ပါတယ္။
အသက္အရြယ္က်ားမ မေရြး ေရာဂါပိုး၀င္ေရာက္ကူးစက္နိုင္ေျခရွိပါတယ္။ဟားပီးစ္(Herpes)ဆိုတဲ႔ အုပ္စုမွာ ပိုးအမ်ိဳးအစားေတြအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ေရယုံေရာဂါကို ရိုးရိုးေရယံု(Herpes Simplex) နဲ႔ ဆင္ေရယံု သို႔မဟုတ္ ေရယံုခါးပတ္ဆိုျပီး နွစ္မ်ိဳးခြဲထားပါတယ္။ရိုးရိုးေရယံုကိုျဖစ္ေစတာကေတာ႔ Herpes Simplex Virus(HSV) ျဖစ္ၿပီး အၾကမ္းအားျဖင္႔ HSV1နဲ႔ HSV2ဆိုၿပီး အမ်ိဳးအစား(၂)မ်ိဳး ရွိပါတယ္။အမ်ားအားျဖင္႔ HSV1က ႏႈတ္ခမ္းနားတစ္၀ိုက္မွာ ျဖစ္တဲ့ေရယံုနာကို ျဖစ္ေစၿပီး HSV2ကေတာ့ လိင္အဂါၤေရယုံနာကိုျဖစ္ေစပါတယ္။သို႔ေသာ္ပံုေသမွတ္လို႔မရပါဘူး။
HSV 1 ကလည္းလိင္အဂါၤေရယံု ကိုျဖစ္ေစနိုင္သလို HSV2 ကလည္း နႈတ္ခမ္းနားတ၀ိုက္မွာျဖစ္တဲ႔ေရယံုနာျဖစ္ေစနိုင္တာမ်ိဴးလည္းရွိပါတယ္။ဆင္ေရယံု သို႔မဟုတ္ ေရယံုခါးပတ္ကိုျဖစ္ေစတာကေတာ႔ Herpes Zooster ေခၚ Varicella Zooster Virus)အမ်ိဳးအစားပါ။ေရေက်ာက္(Chicken Pox)ကိုျဖစ္ေစတဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးနဲ႔အတူတူပါပဲ။ရိုးရိုးေရယံုနာကေတာ႔ ယားတာရွိေပမယ္႔ သိပ္မနာတတ္ပါဘူး။ အၾကမ္းအားျဖင္႔ တပတ္ေလာက္ၾကာရင္ေပ်ာက္သြားေလ႔ရွိျပီး ေနပူထဲအသြားမ်ားတဲ႔အခါ၊ခြဲစိတ္မႈေတြခံရမယ္႔အခါ၊အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္ရာသီေပၚခါနီးတဲ႔အခါစတဲ႔ စိတ္ဖိစီးစရာေတြမ်ားတဲ႔အခါေတြမွာေတာ႔ ျပန္ျပန္ျဖစ္တတ္ေလ႔ရွိပါတယ္။လူကိုသိပ္ဒုကၡမေပးတတ္ပါဘူး။
ဆင္ေရယံုကေတာ႔ ေပါက္တဲ႔အခါမွာ ေပါက္တဲ႔ေနရာေတြက ပူစပ္ျပီးတင္းေနတတ္ပါတယ္။တအားလည္းနာက်င္နိုင္ပါတယ္။အရြယ္အစားကလည္း အရမ္းၾကီးတဲ႔အျပင္ ပြားတဲ႔နႈန္းကလည္းျမန္ပါတယ္။တျခားသူေတြကိုကူးစက္နိုင္ေျခကလည္းအရမ္းကိုျမင္႔ပါတယ္။တခိ်ဳ႕ေတြမွာဆိုရင္ အဖ်ားတက္နိုင္ပါတယ္။အဖ်ားက ၁၀၃၊၁၀၄ ဒီကရီဖာရင္ဟုိက္အထိကိုျမင္႔နိုင္ပါတယ္။အသက္၆၀ေက်ာ္တဲ႔အရြယ္ေတြ၊ေဆးေတြေသာက္ရလို႔ေသာ္လည္းေကာင္း အိတ္အိုင္ဗြီေရာဂါေၾကာင္႔ေသာ္လည္းေကာင္း ခုခံအားက်ဆင္းေနတဲ႔သူေတြ၊အရင္က ေရေက်ာက္ေပါက္ခဲ႔ဖူးတဲ႔သူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားေလ႔ရွိပါတယ္။
ဆင္ေရယံုက အမ်ားအားျဖင္႔ရင္ဘတ္နဲ႔ခါးေနရာတ၀ိုက္မွာေပါက္ေလ႔ရွိျပီး အဖုၾကီးေတြကနီရဲေနကာ အလြန္အမင္းနာက်င္ကိုက္ခဲေနတတ္ပါတယ္။အလ်ားလိုက္ပံုစံနဲ႔စုေ၀းေပါက္ေလ႔ရွိပါတယ္။အဲ႔အဖုေတြကို မေတာ္တဆ ဖိမိ ပြတ္တိုက္မိလို႔ေပါက္သြားတဲ႔အခါက်အထဲက အရည္ၾကည္ေတြထြက္လာကာ ထိုအရည္ၾကည္နဲ႔ထိမိတဲ႔ တျခားေကာင္းတဲ႔အေရျပားေနရာေတြကိုပါ ထပ္မံကူးစက္နိုင္ပါတယ္။ေႏြရာသီမွာဆိုရင္ ပူလို႔ထြက္တဲ႔ေခြ်းေတြ၊ေရယုံဖုကေပါက္လို႔ထြက္တဲ႔အရည္ၾကည္ေတြနဲ႔အ၀တ္အစားေတြနဲ႔ကပ္ေနကာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ေနရထိုင္ရတာ မခ်ိမဆန္႔ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသားေတြကအက်ီခြ်တ္ေနလို႔ရေပမယ္႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကက် အက်ီအပြၾကီးေတြ၀တ္ထားရပါတယ္။ေရယုန္ခါးပတ္ေပါက္ရင္ ခါးတပတ္ျပည္႔ရင္ ေသတတ္တယ္လို႔ အရပ္ထဲမွာ ေျပာေလ႔ရွိတာၾကားဖူးမွာပါ။ဒါဟာအတိအက်ေတာ႔မမွန္ပါဘူး။ဆင္ေရယံုေခၚေရယုန္ခါးပတ္ေပါက္ရင္ အဖုေတြကနီရဲေရာင္ရမ္းကာပြားနႈန္းလည္းအရမ္းျမန္တဲ႔အတြက္ အခန္႔မသင္႔လို႔ထပ္ဆင္႔ပိုး၀င္ျပီး ေသြးဆိပ္သင္႔တာမ်ိဳးဆိုရင္ ခါးတပတ္ျပည္႔ျပည္႔ မျပည္႔ျပည္႔ေသတတ္ပါတယ္။ဒါ႔အျပင္ ဆင္ေရယံု ေခၚ ေရယံုခါးပတ္ျဖစ္ရင္ မ်က္နွာမွာရွိတဲ႔ အာရံုေၾကာနံပတ္ငါး နဲ႔ နံပတ္ခုနွစ္ တို႔ကိုပါ ဗိုင္းရပ္ပိုးက ေရာင္ရမ္းထိခိုက္ေစျပီး မ်က္ႏွာတျခမ္းနာက်င္တာ၊ဦးေနွာက္ေရာင္တာေတြျဖစ္ပြားနိုင္ပါတယ္။
အဆံုးသတ္အေနနဲ႔ေျပာခ်င္တာက ဆင္ေရယံုျဖစ္လာျပီဆိုရင္ အသက္အႏၱရာယ္စိုးရိမ္ရတဲ႔အတြက္ ေစာစီးစြာဆရာ၀န္နဲ႔ျပသျပီး ေဆးကုသမႈခံယူသင္႔ပါတယ္။ဒါမွသာ ျဖစ္တဲ႔သူအတြက္ေကာ၊သူ႔၀န္းက်င္က လူေတြအတြက္ေကာ စိတ္ခ်လံုျခံဳမွာပါ။မဟုတ္ရင္ ဆင္ေရယံုက ကူးစက္နႈန္းအရမ္းျမန္တဲ႔အတြက္ ေရာဂါျဖစ္တဲ႔သူနဲ႔နီးကပ္စြာေနတဲ႔သူေတြမွာဆိုရင္ ကူးစက္ခံရနိုင္ေျခမ်ားပါတယ္။
အရည္ၾကည္ဖုေတြကို သန႔္သန႔္ရွင္းရွင္းထားေပးပါ။ အေညွာ္ေရွာင္ပါ။လက္နဲ႔သြားျပီးမကိုင္ပါေစနဲ႔။ကိုယ္ခံအားေကာင္းေစတာေတြ စားေပးပါ။ေကာင္းေကာင္းအနားယူပါ။အိပ္ေရးဝေအာင္အိပ္ပါ။အရည္မ်ားမ်ားေသာက္ပါ။အျပင္ထြက္ရင္နွာေခါင္းစည္းတပ္ပါ။စိတ္မဖိစီးေစပါနဲ႔။ဗီတာမင္စီေသာက္ေပးပါ။ေရယုံေပါက္ရင္ေရခ်ိဳးလို႔လည္းရပါတယ္။အရည္ၾကည္ဖုေတြကိုAcyclovir Cream လိမ္းေပးနိုင္ပါတယ္။
လူထူထပ္တဲ႔ေနရာေတြကိုမသြားမိပါေစနဲ႔။
Dr 528
(Unicode)
ဆင်ရေယုံ (သို့မဟုတ်)ရေယုံခါးပတ်
ရေယုံရောဂါဟာ Herpes(ဟားပီးစ်) ဆိုတဲ့အုပ်စုဝင် ဗိုင်းရပ်စ်(Virus)ပိုးဝင်ရောက်ကူးစက်ရာကနေတဆင့်ဖြစ်ပွားပါတယ်။အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကတဆင့်လည်းဝင်တာလည်းဖြစ်နိုင်တယ်။ရေယုံဖြစ်နေတဲ့သူရဲ့အနာ သို့မဟုတ် အနာမဟုတ်တဲ့နေရာနဲ့တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ရာကလည်းကူးနိုင်ပါတယ်။ရေယုံဖြစ်တဲ့သူမှာ အရည်ကြည်ဖုကပေါက်တဲ့အခါကျ ထွက်လာတဲ့အရည်စွန်းပေတဲ့အရာတခုခုနဲ့မိမိအရေပြားနဲ့ထိမိရာက တဆင့်လည်းပိုးဝင်နိုင်ပါတယ်။
အသက်အရွယ်ကျားမ မရွေး ရောဂါပိုးဝင်ရောက်ကူးစက်နိုင်ခြေရှိပါတယ်။ဟားပီးစ်(Herpes)ဆိုတဲ့ အုပ်စုမှာ ပိုးအမျိုးအစားတွေအများကြီးရှိပါတယ်။ရေယုံရောဂါကို ရိုးရိုးရေယုံ(Herpes Simplex) နဲ့ ဆင်ရေယုံ သို့မဟုတ် ရေယုံခါးပတ်ဆိုပြီး နှစ်မျိုးခွဲထားပါတယ်။ရိုးရိုးရေယုံကိုဖြစ်စေတာကတော့ Herpes Simplex Virus(HSV) ဖြစ်ပြီး အကြမ်းအားဖြင့် HSV1နဲ့ HSV2ဆိုပြီး အမျိုးအစား(၂)မျိုး ရှိပါတယ်။အများအားဖြင့် HSV1က နှုတ်ခမ်းနားတစ်ဝိုက်မှာ ဖြစ်တဲ့ရေယုံနာကို ဖြစ်စေပြီး HSV2ကတော့ လိင်အဂါၤရေယုံနာကိုဖြစ်စေပါတယ်။သို့သော်ပုံသေမှတ်လို့မရပါဘူး။
HSV 1 ကလည်းလိင်အဂါၤရေယုံ ကိုဖြစ်စေနိုင်သလို HSV2 ကလည်း နှုတ်ခမ်းနားတဝိုက်မှာဖြစ်တဲ့ရေယုံနာဖြစ်စေနိုင်တာမျိူးလည်းရှိပါတယ်။ဆင်ရေယုံ သို့မဟုတ် ရေယုံခါးပတ်ကိုဖြစ်စေတာကတော့ Herpes Zooster ခေါ် Varicella Zooster Virus)အမျိုးအစားပါ။ရေကျောက်(Chicken Pox)ကိုဖြစ်စေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးနဲ့အတူတူပါပဲ။ရိုးရိုးရေယုံနာကတော့ ယားတာရှိပေမယ့် သိပ်မနာတတ်ပါဘူး။ အကြမ်းအားဖြင့် တပတ်လောက်ကြာရင်ပျောက်သွားလေ့ရှိပြီး နေပူထဲအသွားများတဲ့အခါ၊ခွဲစိတ်မှုတွေခံရမယ့်အခါ၊အမျိုးသမီးတွေဆိုရင်ရာသီပေါ်ခါနီးတဲ့အခါစတဲ့ စိတ်ဖိစီးစရာတွေများတဲ့အခါတွေမှာတော့ ပြန်ပြန်ဖြစ်တတ်လေ့ရှိပါတယ်။လူကိုသိပ်ဒုက္ခမပေးတတ်ပါဘူး။
ဆင်ရေယုံကတော့ ပေါက်တဲ့အခါမှာ ပေါက်တဲ့နေရာတွေက ပူစပ်ပြီးတင်းနေတတ်ပါတယ်။တအားလည်းနာကျင်နိုင်ပါတယ်။အရွယ်အစားကလည်း အရမ်းကြီးတဲ့အပြင် ပွားတဲ့နှုန်းကလည်းမြန်ပါတယ်။တခြားသူတွေကိုကူးစက်နိုင်ခြေကလည်းအရမ်းကိုမြင့်ပါတယ်။တချို့တွေမှာဆိုရင် အဖျားတက်နိုင်ပါတယ်။အဖျားက ၁၀၃၊၁၀၄ ဒီကရီဖာရင်ဟိုက်အထိကိုမြင့်နိုင်ပါတယ်။အသက်၆၀ကျော်တဲ့အရွယ်တွေ၊ဆေးတွေသောက်ရလို့သော်လည်းကောင်း အိတ်အိုင်ဗွီရောဂါကြောင့်သော်လည်းကောင်း ခုခံအားကျဆင်းနေတဲ့သူတွေ၊အရင်က ရေကျောက်ပေါက်ခဲ့ဖူးတဲ့သူတွေမှာ အဖြစ်များလေ့ရှိပါတယ်။
ဆင်ရေယုံက အများအားဖြင့်ရင်ဘတ်နဲ့ခါးနေရာတဝိုက်မှာပေါက်လေ့ရှိပြီး အဖုကြီးတွေကနီရဲနေကာ အလွန်အမင်းနာကျင်ကိုက်ခဲနေတတ်ပါတယ်။အလျားလိုက်ပုံစံနဲ့စုဝေးပေါက်လေ့ရှိပါတယ်။အဲ့အဖုတွေကို မတော်တဆ ဖိမိ ပွတ်တိုက်မိလို့ပေါက်သွားတဲ့အခါကျအထဲက အရည်ကြည်တွေထွက်လာကာ ထိုအရည်ကြည်နဲ့ထိမိတဲ့ တခြားကောင်းတဲ့အရေပြားနေရာတွေကိုပါ ထပ်မံကူးစက်နိုင်ပါတယ်။နွေရာသီမှာဆိုရင် ပူလို့ထွက်တဲ့ချွေးတွေ၊ရေယုံဖုကပေါက်လို့ထွက်တဲ့အရည်ကြည်တွေနဲ့အဝတ်အစားတွေနဲ့ကပ်နေကာ တော်တော်လေးကို နေရထိုင်ရတာ မချိမဆန့်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အမျိုးသားတွေကအကျီချွတ်နေလို့ရပေမယ့် အမျိုးသမီးတွေကကျ အကျီအပွကြီးတွေဝတ်ထားရပါတယ်။ရေယုန်ခါးပတ်ပေါက်ရင် ခါးတပတ်ပြည့်ရင် သေတတ်တယ်လို့ အရပ်ထဲမှာ ပြောလေ့ရှိတာကြားဖူးမှာပါ။ဒါဟာအတိအကျတော့မမှန်ပါဘူး။ဆင်ရေယုံခေါ်ရေယုန်ခါးပတ်ပေါက်ရင် အဖုတွေကနီရဲရောင်ရမ်းကာပွားနှုန်းလည်းအရမ်းမြန်တဲ့အတွက် အခန့်မသင့်လို့ထပ်ဆင့်ပိုးဝင်ပြီး သွေးဆိပ်သင့်တာမျိုးဆိုရင် ခါးတပတ်ပြည့်ပြည့် မပြည့်ပြည့်သေတတ်ပါတယ်။ဒါ့အပြင် ဆင်ရေယုံ ခေါ် ရေယုံခါးပတ်ဖြစ်ရင် မျက်နှာမှာရှိတဲ့ အာရုံကြောနံပတ်ငါး နဲ့ နံပတ်ခုနှစ် တို့ကိုပါ ဗိုင်းရပ်ပိုးက ရောင်ရမ်းထိခိုက်စေပြီး မျက်နှာတခြမ်းနာကျင်တာ၊ဦးနှောက်ရောင်တာတွေဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။
အဆုံးသတ်အနေနဲ့ပြောချင်တာက ဆင်ရေယုံဖြစ်လာပြီဆိုရင် အသက်အန္တရာယ်စိုးရိမ်ရတဲ့အတွက် စောစီးစွာဆရာဝန်နဲ့ပြသပြီး ဆေးကုသမှုခံယူသင့်ပါတယ်။ဒါမှသာ ဖြစ်တဲ့သူအတွက်ကော၊သူ့ဝန်းကျင်က လူတွေအတွက်ကော စိတ်ချလုံခြုံမှာပါ။မဟုတ်ရင် ဆင်ရေယုံက ကူးစက်နှုန်းအရမ်းမြန်တဲ့အတွက် ရောဂါဖြစ်တဲ့သူနဲ့နီးကပ်စွာနေတဲ့သူတွေမှာဆိုရင် ကူးစက်ခံရနိုင်ခြေများပါတယ်။
အရည်ကြည်ဖုတွေကို သန့်သန့်ရှင်းရှင်းထားပေးပါ။ အညှော်ရှောင်ပါ။လက်နဲ့သွားပြီးမကိုင်ပါစေနဲ့။ကိုယ်ခံအားကောင်းစေတာတွေ စားပေးပါ။ကောင်းကောင်းအနားယူပါ။အိပ်ရေးဝအောင်အိပ်ပါ။အရည်များများသောက်ပါ။အပြင်ထွက်ရင်နှာခေါင်းစည်းတပ်ပါ။စိတ်မဖိစီးစေပါနဲ့။ဗီတာမင်စီသောက်ပေးပါ။ရေယုံပေါက်ရင်ရေချိုးလို့လည်းရပါတယ်။အရည်ကြည်ဖုတွေကိုAcyclovir Cream လိမ်းပေးနိုင်ပါတယ်။
လူထူထပ်တဲ့နေရာတွေကိုမသွားမိပါစေနဲ့။
Dr 528