နာမည်လေးက ဆန်းပါတယ်။ ဖြူပြာနီနာ တဲ့ ။ဒါပေမဲ့ တကယ်ခံစားရတယ်ဆို မသက်သာပါဘူး။
ဆေးပညာမှာတော့ ရေးနော့ ဖြစ်စဉ် Raynaud’s phenomenon လို့ ခေါ်ပါတယ်။လူနာအများစုက လက်တွေ အေးပြီး နာလာတယ် ကိုက်လာသလိုလိုဖြစ်တယ်လို့ ပြောတတ်ကြတယ်။ ခြေနဲ့ လက်ဆို လက်မှာပိုဖြစ်တတ်တယ် ။
ဒီရောဂါက သွေးကြောတွေမှာ ဖြစ်တတ်တဲ့ ရောဂါပါ။ ရေကိုင်ပြီးတဲ့အခါ အေးတာတွေကိုင်ပြီးတဲ့အခါ လက်ချောင်းထိပ်တွေကစပြီး အရောင်ပြောင်းလာပါတယ်။
ပထမဆုံး ဖြူဖျော့သွားတာပါ။ ပြီးတာနဲ့ ပြာလိုက်လာပါတယ် ။အအေးဒဏ်ကြောင့် သွေးကြောတွေ ကျဉ်းသွားပြီး သွေးကောင်းကောင်းမလျှောက်တော့လို့ပါ။နာက်ပိုင်းလက်ကို ပြန်လှုပ်ရှားပေးတဲ့အခါ အအေးသက်သာတဲ့အခါ လက်ချောင်းထိပ်တွေက ပြန်ပြီးနီလာပြီး သွေးပြန်လျှောက်လာတာပါ။ ဒီလိုဖြစ်တဲ့ အခါ လက်ချောင်းထိပ်တွေမှာ နာကျင်တဲ့ ဝေဒနာကို ခံစားရလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဖြူပြာနီနာ လို့ ခေါ်တာပါ ။
ဖြူပြာနီနာ ရောဂါက အလိုလို ဖြစ်တာလည်း ရှိသလို တစ်ခြားသောရောဂါတွေကြောင့် ဖြစ်လာတာလည်းရှိပါတယ်။
အလိုလို ဖြစ်လာတာကို Raynaud’s disease ရေးနော့ ရောဂါလို့ ခေါ်ပါတယ်။ အများစုက အသက် သုံးဆယ်အရွယ်လောက်မှာ ဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဖြစ်ရင်လည်း လက်နှစ်ဖက်လုံး ပြိုင်တူဖြစ်တတ်ပါတယ်။
တစ်ခြားသောရောဂါတွေကြောင့် ထပ်ဆင့် ဖြစ်လာတာကတော့ Secondary raynaud လို့ခေါ်ပါတယ်။
အသက်လေးဆယ်ကျော်မှ ဒီလိုလက္ခဏာကိုစတင်ခံစားနေရတယ်ဆိုရင် ရောဂါအခံတစ်ခုခုကြောင့် ပိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီမှာတော့ လက်တစ်ဖက်ချင်းစီပဲ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အဖြစ်များဆုံးရောဂါကတော့ Connective tissue disease အမျိုးအစားတွေဖြစ်တဲ့ Scleroderma, SLE ( အရေပြားလေးဘက်နာ) နဲ့ သွေးလေးဘက်နာရောဂါ, သွေးကင်ဆာ ( leukaemia), သွေးပျစ်ရောဂါတွေ (သွေးနီဥ နဲ့ သွေးဥမွှား များတဲ့ ရောဂါတွေ ), Cervical rib စတဲ့ ရောဂါတွေနဲ့ တွဲတတ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် တုန်ခါတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို ကိုင်တွယ် အသုံးပြုရတဲ့သူတွေ, ကိုယ်ဝန်တားဆေးတို့ B blocker တို့ သောက်တဲ့သူမှာ ပိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ရောဂါအခံတွေကြောင့် ဖြစ်လာတာက ရောဂါရဲ့ တစ်ခြားသော လက္ခဏာတွေကိုလည်း ခံစားရတတ်ပါတယ်။
– ပါးစပ်ထဲအနာဖြစ်နိုင်တယ်
– မျက်နှာမှာ အနီကွက်တွေ ဖြစ်နိုင်တယ်
– လက်ထိပ်တွေ ခဲပြီးနာတတ်တယ်
– အဆစ်ရောင်တတ်တယ်
– နုန်းနေတတ်တယ်
– လည်ပင်းတွေ နာတတ်ပါတယ်
ဒီလိုမျိုး ဖြူပြာနီနာ ဝေဒနာကို ခံစားရပြီဆိုရင် အလိုအလျောက်ဖြစ်လာတာလား တစ်ခြားရောဂါတွေနဲ့ ဆိုင်မလား ဆိုတာကို အကြမ်းဖျင်းခွဲခြားနိုင်ပေမယ့် အကြောင်းသေချာသိဖို့ကတော့ လိုအပ်တဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေလုပ်ရပါတယ်။ အလုပ်အကိုင်နဲ့ ဘာဆေးတွေ သောက်နေလဲကိုလည်း ပြန်ကြည့်ပါတယ် ။
ဖြူပြာနီနာဝေဒနာကို သက်သာဖို့အတွက် ဆေးသောက်ဆေးထိုးလုပ်လို့ ရပါတယ်။ အပြီးပျောက်တယ် မပျောက်ဘူးကတော့ ဘာကြောင့်ဖြစ်တယ်ဆိုတာပေါ်မူတည်ပါတယ်။ ရောဂါအခံကြောင့်ဖြစ်တာဆိုရင်တော့ ရောဂါကိုပါ တောက်လျှောက်ကုပေးဖို့ လိုပါတယ် ။
Dr. CST