(zawgyi)
ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းေရာဂါျဖစ္ပြားမႈသည္တစ္ေန႔တစ္ျခားမ်ားလာပါသည္။ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းေၾကာင့္ ေငြကုန္၊ လူပန္းၿပီး ဒုကၡေရာက္ၾကပါသည္။ ႀကိဳတင္သိရွိပါက ေဝဒနာသက္သာေသာ္လည္း ေနာက္က်မွ သိရွိပါက ျပင္းထန္စြာခံစားရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းကို မေပါ့ဆသင့္ပါ။
ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းသုံးမ်ိဳး
ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းကို ေက်ာက္တည္ေသာေနရာကို မူတည္ၿပီး သုံးမ်ိဳးခြဲျခားႏိူင္ပါသည္။ ေက်ာက္ကပ္ထဲတြင္ ေက်ာက္တည္ျခင္းသည္ ေက်ာက္ကပ္ႏွင့္ ဆီးအိမ္ကို ဆက္သြယ္ထားေသာ ဆီးႁပြန္ထဲတြင္ ေက်ာက္တည္ျခင္းသည္ ဒုတိယအမ်ားဆုံး ျဖစ္ပါသည္။ ဆီးအိမ္ထဲတြင္ ေက်ာက္တည္ျခင္းသည္ တတိယအမ်ားဆုံးျဖစ္ပါသည္။
ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္း လကၡဏာမ်ား
ဆီးေက်ာက္တည္ေသာေနရာကိုလိုက္ၿပီး ေရာဂါလကၡဏာသည္ အနည္းငယ္ကြဲျပားပါသည္။အဓိကလကၡဏာမွာ နာက်င္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာက္ကပ္တြင္ျဖစ္ပါက ခါးတြင္ နာတတ္ပါသည္။ ေက်ာက္ကပ္ႁပြန္ (ဆီးႁပြန္) ထဲတြင္ျဖစ္ပါက ဝမ္းဗိုက္၏ ဘယ္ညာတစ္ဖက္တစ္ခ်က္တြင္ နာတတ္ပါသည္။ ဆီးအိမ္တြင္ ေက်ာက္တည္ပါက ဆီးခုံနာတတ္ပါသည္။ဆီးသြားေသာအခါတြင္ နာက်င္တတ္ပါသည္။ ထိုေနာက္ ဆီးထဲတြင္ ေသြးပါလာႏိူင္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ဆီးထဲတြင္ ပိုးဝင္ျခင္း ေဝဒနာကို ခံစားရႏိူင္ပါသည္။
ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းကို ကုသျခင္း
ဆီးလမ္းေၾကာင္းထဲတြင္ ေက်ာက္တည္ရာတြင္ ေက်ာက္အ႐ြယ္အစားသည္ ဝ.၅ စင္တီမီတာခန႔္သာရွိပါကမ်ားေသာအားျဖင့္အလိုအေလ်ာက္ က်သြားႏိူင္ပါသည္။သို႔ရာတြင္၎အ႐ြယ္အစားထက္ ႀကီးလာမည္ဆိုပါက ေက်ာက္တုံးကေလးမ်ားသည္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းတြင္ ပိတ္ဆို႔ၿပီး နာက်င္မႈလကၡဏာမ်ား ေပၚလာတတ္ပါသည္။ ေက်ာက္တည္ျခင္းကို ေစာေစာသတိထားမိပါက ေက်ာက္ေျခ၍ရေသာ အ႐ြယ္အစားအလိုက္ လြယ္ကူေပ်ာက္ကင္းႏိူင္ေသာ္လည္း လြန္စြာေနာက္က်ပါက ေက်ာက္ေျခစက္မ်ားႏွင့္ မေျခႏိူင္ေတာ့ပါ။ထပ္ခါတလဲလဲ ကုသရပါသည္။ေက်ာက္ေျခစက္ျဖင့္မေျခႏိူင္ပါက ခြဲစိတ္ၿပီးထုတ္ေပးရသည္အထိ ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ေက်ာက္ကပ္ထဲမွ က်ာက္မ်ားသည္ ၂.၅ စင္တီမီတာထက္ ေက်ာ္သြားပါကမ်ားေသာအားျဖင့္ ေက်ာက္ေခ်စက္ျဖင့္ မေခ်ႏိူင္ပါ။ ေက်ာ္အပဲ့အစမ်ားသည္ အလြယ္တကူမထြက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အႀကိတ္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ရပါသည္။
ဆီးႁပြန္ထဲမွ ေက်ာက္မ်ားသည္ (၁) စင္တီမီတာထက္ ေက်ာ္သြားပါက ေက်ာက္ေခ်စက္ျဖင့္ မေခ်ႏိူင္ပါ။ ဆီးႁပြန္သည္ က်ဥ္းသြားျခင္းေၾကာင့္ ပိုမိုခက္ခဲတတ္ပါသည္။
ဆီးအိမ္ထဲတြင္ (၁) စင္တီမီတာခန႔္ရွိေသာ ေက်ာက္ကို ေခ်ႏိူင္ေသာ္လည္း ၂.၅ စင္တီမီတာထက္ေက်ာ္သြားပါက ေခ်ရန္မေကာင္းျခင္းေၾကာင့္ ခြဲစိတ္ကုသရေသာအဆင့္ထိ ေရာက္သြားတတ္ပါသည္။
ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္း
ေက်ာက္ျဖစ္မႈကို မ်ားေစေသာ ခ်ဥ္ေပါင္႐ြက္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ လက္ဖက္ရည္ခါးခါး၊ စေတာ္ဘယ္ရီသီးႏွင့္ အခ်ိဳမ်ား ထုံးဓာတ္မ်ားေစ၍ အလြန္အကြၽံ မစားသင့္ပါ။ ဆီးပ်စ္ပါက (သို႔မဟုတ္) ဆီးနည္းပါက အနည္ထိုင္မႈ ပိုမ်ားေစၿပီး ေက်ာက္တည္တတ္၍ ဆီးက်ဲေအာင္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးရပါမည္။ အသည္း၊ အျမစ္၊ ကလီစာႏွင့္မႈိမ်ားသည္ ယူရစ္အက္ဆစ္မ်ားၿပီး ေက်ာက္တည္တတ္၍ ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ စားရပါမည္။ ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းကို မေပါ့ဆဘဲ ႀကိဳတင္ကာကြယ္သင့္ပါသည္။
Author :ေဒါက္တာေကာင္းစံ, Healthcare Journal vol 8,no 14
(unicode)
ဆီးကျောက်တည်ခြင်းရောဂါဖြစ်ပွားမှုသည်တစ်နေ့တစ်ခြားများလာပါသည်။ဆီးကျောက်တည်ခြင်းကြောင့် ငွေကုန်၊ လူပန်းပြီး ဒုက္ခရောက်ကြပါသည်။ ကြိုတင်သိရှိပါက ဝေဒနာသက်သာသော်လည်း နောက်ကျမှ သိရှိပါက ပြင်းထန်စွာခံစားရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆီးကျောက်တည်ခြင်းကို မပေါ့ဆသင့်ပါ။
ဆီးကျောက်တည်ခြင်းသုံးမျိုး
ဆီးကျောက်တည်ခြင်းကို ကျောက်တည်သောနေရာကို မူတည်ပြီး သုံးမျိုးခွဲခြားနိူင်ပါသည်။ ကျောက်ကပ်ထဲတွင် ကျောက်တည်ခြင်းသည် ကျောက်ကပ်နှင့် ဆီးအိမ်ကို ဆက်သွယ်ထားသော ဆီးပြွန်ထဲတွင် ကျောက်တည်ခြင်းသည် ဒုတိယအများဆုံး ဖြစ်ပါသည်။ ဆီးအိမ်ထဲတွင် ကျောက်တည်ခြင်းသည် တတိယအများဆုံးဖြစ်ပါသည်။
ဆီးကျောက်တည်ခြင်း လက္ခဏာများ
ဆီးကျောက်တည်သောနေရာကိုလိုက်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာသည် အနည်းငယ်ကွဲပြားပါသည်။အဓိကလက္ခဏာမှာ နာကျင်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ကျောက်ကပ်တွင်ဖြစ်ပါက ခါးတွင် နာတတ်ပါသည်။ ကျောက်ကပ်ပြွန် (ဆီးပြွန်) ထဲတွင်ဖြစ်ပါက ဝမ်းဗိုက်၏ ဘယ်ညာတစ်ဖက်တစ်ချက်တွင် နာတတ်ပါသည်။ ဆီးအိမ်တွင် ကျောက်တည်ပါက ဆီးခုံနာတတ်ပါသည်။ဆီးသွားသောအခါတွင် နာကျင်တတ်ပါသည်။ ထိုနောက် ဆီးထဲတွင် သွေးပါလာနိူင်ပါသည်။ ထို့အပြင် ဆီးထဲတွင် ပိုးဝင်ခြင်း ဝေဒနာကို ခံစားရနိူင်ပါသည်။
ဆီးကျောက်တည်ခြင်းကို ကုသခြင်း
ဆီးလမ်းကြောင်းထဲတွင် ကျောက်တည်ရာတွင် ကျောက်အရွယ်အစားသည် ဝ.၅ စင်တီမီတာခန့်သာရှိပါကများသောအားဖြင့်အလိုအလျောက် ကျသွားနိူင်ပါသည်။သို့ရာတွင်၎င်းအရွယ်အစားထက် ကြီးလာမည်ဆိုပါက ကျောက်တုံးကလေးများသည် ဆီးလမ်းကြောင်းတွင် ပိတ်ဆို့ပြီး နာကျင်မှုလက္ခဏာများ ပေါ်လာတတ်ပါသည်။ ကျောက်တည်ခြင်းကို စောစောသတိထားမိပါက ကျောက်ခြေ၍ရသော အရွယ်အစားအလိုက် လွယ်ကူပျောက်ကင်းနိူင်သော်လည်း လွန်စွာနောက်ကျပါက ကျောက်ခြေစက်များနှင့် မခြေနိူင်တော့ပါ။ ထပ်ခါတလဲလဲ ကုသရပါသည်။ကျောက်ခြေစက်ဖြင့်မခြေနိူင်ပါက ခွဲစိတ်ပြီးထုတ်ပေးရသည်အထိ ဖြစ်တတ်ပါသည်။ ကျောက်ကပ်ထဲမှ ကျောက်များသည် ၂.၅ စင်တီမီတာထက် ကျော်သွားပါကများသောအားဖြင့် ကျောက်ချေစက်ဖြင့် မချေနိူင်ပါ။ ကျော်အပဲ့အစများသည် အလွယ်တကူမထွက်နိုင်သောကြောင့် အကြိတ်များစွာ ပြုလုပ်ရပါသည်။
ဆီးပြွန်ထဲမှ ကျောက်များသည် (၁) စင်တီမီတာထက် ကျော်သွားပါက ကျောက်ချေစက်ဖြင့် မချေနိူင်ပါ။ ဆီးပြွန်သည် ကျဉ်းသွားခြင်းကြောင့် ပိုမိုခက်ခဲတတ်ပါသည်။
ဆီးအိမ်ထဲတွင် (၁) စင်တီမီတာခန့်ရှိသော ကျောက်ကို ချေနိူင်သော်လည်း ၂.၅ စင်တီမီတာထက်ကျော်သွားပါက ချေရန်မကောင်းခြင်းကြောင့် ခွဲစိတ်ကုသရသောအဆင့်ထိ ရောက်သွားတတ်ပါသည်။
ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်း
ကျောက်ဖြစ်မှုကို များစေသော ချဉ်ပေါင်ရွက်၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ လက်ဖက်ရည်ခါးခါး၊ စတော်ဘယ်ရီသီးနှင့် အချိုများ ထုံးဓာတ်များစေ၍ အလွန်အကျွံ မစားသင့်ပါ။ ဆီးပျစ်ပါက (သို့မဟုတ်) ဆီးနည်းပါက အနည်ထိုင်မှု ပိုများစေပြီး ကျောက်တည်တတ်၍ ဆီးကျဲအောင် ရေများများသောက်ပေးရပါမည်။ အသည်း၊ အမြစ်၊ ကလီစာနှင့်မှိုများသည် ယူရစ်အက်ဆစ်များပြီး ကျောက်တည်တတ်၍ ဆင်ဆင်ခြင်ခြင် စားရပါမည်။ ဆီးကျောက်တည်ခြင်းကို မပေါ့ဆဘဲ ကြိုတင်ကာကွယ်သင့်ပါသည်။
Author :ဒေါက်တာကောင်းစံ, Healthcare Journal vol 8,no 14
