သည်းခြေကျောက် အကြောင်းသိကောင်းစရာ အပိုင်း(၁)
သည်းခြေကျောက် ကို အင်္ဂလိပ်လို Gall Stone လို့ ခေါ်ပါတယ်။ Gall Bladder လို့ခေါ်တဲ့သည်းခြေအိတ်အတွင်းမှာ တည်တဲ့ကျောက်မို့လို့ သည်းခြေကျောက် Gall Stone လို့ ခေါ်တာပါ။
သည်းခြေအိတ်ဆိုတာက အသည်းရဲ့အောက်ဘက်နားမှာ ကပ်ပြီးရှိနေသော မမှုတ်ရသေးတဲ့ ပူစီဖောင်းနဲ့တူတဲ့ ရှည်မျောမျာ လုံးဝန်းဝန်း ပုံသဏ္ဍန်အိတ်လေး တခုပါ။
သည်းခြေအိတ်လို့ခေါ်တဲ့ Gall Bladder ထဲမှာ အသည်း(Liver) ကနေ ထုတ်ပေးတဲ့ သည်းခြေရည် (Bile) တွေကို သိုလှောင်ထားပါတယ်။ ထိုသည်းခြေရည် (Bile) တွေက ကျွန်တော်တို့ နေ့စဉ်စားသောက်တဲ့ အစားအသောက်တွေ ထဲမှာပါတဲ့ အဆီတွေကို ခြေဖျက်ရာမှာ အရေးပါပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့တွေ အဆီများတဲ့ အစားအသောက်တွေကို စားသောက်မိတဲ့အခါမှာ သည်းခြေရည်တွေက သည်းခြေအိတ်ထဲကနေ Common bile duct လို့ခေါ်တဲ့ ပြွန်ကိုဖြတ်သန်းပြီး အူသိမ်ထဲရောက်လာကာ အဆီတွေကိုခြေဖျက်ပေးပါတယ်။ဒီလိုဖြစ်အောင်သည်းခြေအိတ်ကညှစ်ထုတ်ပေးပါတယ်။
ဒီနေရာထိဖတ်ပြီးတဲ့ စာဖတ်ပရိသတ်အတော်များများက ဆရာ့ဆောင်းပါးက သည်းခြေအိတ်နဲ့သည်းခြေရည်အကြောင်းတွေရေးတာလား။သည်းခြေကျောက်အကြောင်းလည်းမပါသေးပါလားလို့ မေးစရာရှိနိုင်ပါတယ်။
လာပါမယ်။ဘာလို့သည်းခြေကျောက်အကြောင်းချက်ချင်းမပြောတာလဲဆိုရင် သည်းခြေကျောက်ဆိုတာက သည်းခြေအိတ်ထဲမှာရှိတဲ့ သည်းခြေရည်ကနေဖြစ်တာမို့ သည်းခြေအိတ်အကြောင်းနဲ့ သည်းခြေရည်အကြောင်းအရင်ရှင်းပြဖို့ လိုပါတယ်။
Bile လို့ခေါ်တဲ့ သည်းခြေရည်ထဲမှာ ရေဓါတ်၉၇ရာခိုင်နှုန်းအဓိကပါဝင်ပြီး သည်းခြေဆား(bile salt)တွေ၊အင်အောဂဲနစ်ဆားတွေ(Inorgnic salts) နှင့် အသည်းကနေစွန့်ပစ်ပစ္စည်းတွေဖြစ်တဲ့ ဘီလီရူဘင်(အဝါဓါတ်)၊ဖက်တီးအက်စစ်၊ကိုလက်စထရော စတာတွေ အချိုးကျ ပါဝင်ပါတယ်။
အကြောင်းကြောင်း ကြောင့် ကိုလက်စထရောလို့ခေါ်တဲ့အဆီဓါတ်တွေ၊ billirubin ဘီလီရူဘင်လို့ခေါ်တဲ့အဝါဓါတ်တွေဟာ သည်းခြေရည်ထဲမှာ ပုံမှန်ထက် ပိုမိုများလာတဲ့အခါမှာ အနည်ကျလာပြီး တဖြည်းဖြည်းနဲ့ သည်းခြေကျောက်ဖြစ်လာပါတယ်။
အဝလွန်တာတွေ၊သွေးတွင်းအဆီဓါတ်များတာတွေ၊အသက်ကြီးလာတာတွေ၊အချိန်တိုအတွင်းမှာ ဝိတ်တအားချတာတွေ၊ကလေးခဏခဏမွေးတာတွေ၊သန္ဓေတားဆေးတွေ ဟော်မုန်းဆေးတွေသောက်နေတာတွေ စတဲ့အကြောင်းတွေဟာ သည်းခြေရည်ထဲမှာ ပါတဲ့ ကိုလက်စထရောဓါတ်တွေကို ပုံမှန်ထက်များစေပြီး သည်းခြေအိတ်ထဲမှာတဖြည်းဖြည်းအနည်ကျလာကာ သည်းခြေကျောက်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
ဒီလိုပဲ သွေးရောဂါတခုခုကြောင့် သည်းခြေရည်ထဲမှာရှိတဲ့အဝါဓါတ်တွေများလာရင်လည်း တဖြည်းဖြည်းအနည်ကျလာကာ သည်းခြေကျောက်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ကိုလက်စထရာဓါတ်များလာတာကနေဖြစ်တဲ့ သည်းခြေကျောက်ကိုတော့ Cholestrol stone လို့ခေါ်ပြီး အဝါဓါတ်များလာတာကနေဖြစ်တဲ့ သည်းခြေကျောက်ကိုတော့ Billirubin Stone or Pigment Stone လို့ခေါ်ပါတယ်။ ဆက်ရန် ………………
Author : Dr. 528
