ဒီနေ့ဟာ world asthma day ဖြစ်ပါတယ်။ ရင်ကျပ်ရောဂါဆိုတာ ဂရုမစိုက်တဲ့အခါမှာ အသက်အန္တရာယ်ကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့အထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရင်ကျပ်ရောဂါအကြောင်းနဲ့ ဆောင်ရန် ရှောင်ရန်တွေကို သိစေဖို့အတွက် ဆရာခေတ်သစ်ဇီဝကရဲ့ ဆောင်းပါးလေးကို ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
ရင်ကျပ်ပန်းနာလို့ ဆိုလိုက်တာနဲ့ ချောင်းတဟွတ်ဟွတ်နဲ့ ဟောဟဲ
လိုက်ပြီး တရွှီရွှီနဲ့ ကျပ်ပြီးမောတတ်တာ ဆိုတာ ဇီဝကတို့ လူထုအနေနဲ့ သိပြီးသား
ဖြစ်မှာပါ ။ရင်ကျပ်ပန်းနာဟာ နာတာရှည် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းရောင်ရမ်းနာ
တစ်မျိုးပဲဖြစ်ပါတယ် ။အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဟာ သာမန်ထက် ပိုပြီး တုန့်ပြန်မှု
အားကောင်းလာပြီး နှိုးဆွမှုဖြစ်စေတဲ့ အရာတွေ(ဥပမာ-ဆေးလိပ်ငွေ့ ၊အမှုန်အမွှား
စတဲ့) တွေ့တဲ့အခါ လေပြွန်တွေဟာ ကျဉ်းလာပါတယ် ။အချွဲဓာတ်တွေ လည်းထွက်
လာပါတယ် ။ဒါနဲ့ပင် ရင်ကျပ်ပန်းနာဝေဒနာကို ခံစားရစေပါတယ် ။
ဒီရောဂါဟာ ကလေးငယ်တွေမှာ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၁၅ရာခိုင်နှုန်း
အထိ ဖြစ်ပွားပါတယ် ။ဒါပေမယ့် လူကြီးတွေမှာလည်း ဖြစ်ပွားပါသေးတယ် ။ပန်းနာ
ရင်ကျပ်ရောဂါ ဘာကြောင့်ဖြစ်ရသလဲ ဆိုတာ တိတိကျကျ ပြောပြဖို့ခက်ပေမယ့်
သူနဲ့ ဆက်စပ်တတ်တာတွေကတော့ လေပြွန်ကို နှိုးဆွပေးတဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှု ၊
အမှုန်အမွှား ၊တိရိစ္ဆာန် အမွှေးအမျှင်တွေ ၊အေးတဲ့ စိုထိုင်းတဲ့ ရာသီဥတု စတာတွေပဲ
ဖြစ်ပါတယ် ။
ပန်းနာရောဂါနဲ့ အစားအသောက်ဓာတ်မတည့်တာ ရှိပါသလားဆိုရင်
ရှိတာ တော်တော်နည်းပါတယ်လို့ပဲဆိုရမှာပါ ။ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် အစား
အသောက်ဓာတ်မတည့်မှုကြောင့် ဖြစ်တဲ့ပန်းနာသည် ၂ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၃ ရာခိုင်
နှုန်းလောက်ပဲ ရှိပါတယ် ။အဓိက ကတော့ ချောင်းဆိုးစာတွေ ရှောင်ရမှာပါ ။
ဘာတွေ စားသောက်ရမလဲဆိုရင် ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ အစားအသောက်မှန်
သမျှ အစုံစားပါ ။နေ့စဉ် သစ်သီးနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက် အစုံစားပါ ။သူတို့မှာပါတဲ့
ဗိုက်တာမင် အေ ၊စီ ၊အီး ဓာတ်တွေဟာ free radicals တွေကို တိုက်ဖျက်ပေးလို့ပါ။
ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင် ပစ္စည်းတွေလို့လည်း ခေါ်နိုင်ပါတယ် ။ဆေးလိပ် ၊စီးကရက်
သောက်ခြင်းနဲ့ လေထုညစ်ညမ်းစေတဲ့ ပစ္စည်းတွေကြောင့် လူသားတွေရဲ့ ကိုယ်ထဲ
မှာ ဓာတ်တိုးခြင်းကို ဖြစ်စေတဲ့ free radicals ဟာ လေပြွှန်တွေကို ရောင်ရမ်းစေပါ
တယ် ။ဒါကြောင့် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင် ပစ္စည်းတွေပါတဲ့ အစားအသောက်တွေဟာ
လေပြွန်ရောင်ရမ်းခြင်းကို သက်သာစေပါတယ် ။
ဗိုက်တာမင်စီဟာ အဆုတ်ရောင်ရမ်းခြင်းကို သက်သာစေရုံမက
အဆုတ်ရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကိုလည်း ကောင်းမွန်စေပါတယ် ။တစ်ပတ်ကို
အနည်းဆုံး ပန်းသီး ၅လုံး စားသုံးခြင်းဖြင့်လည်း အဆုတ်ရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေ
ကောင်းမွန်စေကြောင်း သုတေသနတွေက ဖော်ပြကြပါတယ် ။ဘာကြောင့်လဲဆိုရင်
ပန်းသီးမှာပါတဲ့ ကွာဆီတင် Quercitin လို့ခေါ်တဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင် ပစ္စည်း
ကြောင့်ပါ ။ကွာဆီတင်သည် ပန်းသီးအပြင် ကြက်သွန်နီ ၊လက်ဖက်ရည်နဲ့ ဝိုင်အနီ
တို့မှာလည်း ပါဝင်ပါသေးတယ် ။မဂ္ဂနီဆီယမ်ဓာတ်ဟာလည်း အသက်ရှူလမ်း
ကြောင်းပိတ်ဆို့ခြင်းကို လျော့နည်းစေပါတယ် ။ဒါကြောင့် မဂ္ဂနီဆီယမ်ဓာတ်ပါတဲ့
အစိမ်းရင့်ရောင် ဟင်းသီးဟင်းရွက် ၊သခွားသီး ၊ဖရုံသီး နဲ့ ပဲသီး ၊ငါး ၊နေကြာစေ့တွေ
ကို စားသုံးသင့်ပါတယ် ။အဝလွန်ခြင်းကြောင့်လည်း ကိုယ်ခန္ဓာမှာရှိတဲ့ ကြွက်သား
တွေဟာ အောက်ဆီဂျင်ဓာတ် ပိုလိုလာကာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာ ဖိအားပိုများ
တတ်ပါတယ် ။ဒါကြောင့် ကိုယ်အလေးချိန်လျော့ချရမယ့် အပြင် အဝလွန်စေတဲ့
ကစီဓာတ်များတဲ့ အစားအစာများ (ကောက်ညင်း ၊အချိုဓာတ်ပါဝင်မှုများတဲ့အစာတွေ
စသဖြင့်) ၊အဆီအဆိမ့်စာတွေ ရှောင်ရှားသင့်ပါတယ် ။
ကျန်းမာရေးနဲ့ အညီ နေထိုင်စားသောက်ခြင်းဖြင့် ပန်းနာရင်ကြပ်
ဝေဒနာ သက်သာ ကင်းရှင်းကြပါစေ ။
Author: ခေတ်သစ်ဇီဝက
