မက်ည္းသီး
မက်ည္းသီး၏ က်န္းမာေရး ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား အခုေနာက္ပိုင္း အာရွ အစားအစာေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကို ေလ့လာမႈ႕ ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္လာၾကတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲ့ဒီအထဲမွာမွ မက်ည္းသီး နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ေတြက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ မက်ည္းသီး ရဲ႕ က်န္းမာေရး အေပၚ အက်ိဳးျပဳတဲ့ အခ်က္ေလးေတြကို စုစည္းတင္ျပလိုက္ပါတယ္။
1. ပဋိဇီဝ အစြမ္းသတၱိ (Antimicrobial action) – မက်ည္းသီး (T.indica) မွာ ဘတ္တီးရီယား ပိုးမႊားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကို ဖ်က္ဆီးေပးႏိုင္တဲ့ အာနိသင္ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ – အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါကို ျဖစ္ေစတဲ့ ဘတ္တီးယားပိုး (Klebsiella pneumonia)၊ တိုက္ဖြိဳက္ (Typhoid) ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ ဘတ္တီးရီးယားပိုး (Salmonella typhi) ႏွင့္ ျပည္တည္နာေရာဂါ ကို ျဖစ္ေစတဲ့ ဘတ္တီးရီးယား ပိုး (Staphylococcus aureus) ေတြကို ေသေစႏိုင္တဲ့ အျပင္ အျခားေသာ ဘတ္တီးရီးယား ပိုးမႊားမ်ား (Gram +, -) ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေသေစႏိုင္ပါတယ္။
2. ဓါတ္တိုးဆန႔္က်င္သတၱိ (Antioxidant property) – မက်ည္းသီးမွာ ဖီႏိုးလစ္ (Phenolic compound) ပါတဲ့ အတြက္ ေရာင္ရမ္းတာ(Anti-inflammatory) ကို သက္သာေစပါတယ္။ ထို႔အျပင္ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ႕ ကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
3. ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ (Cholesterol) ကိုလည္း က်ေစပါတယ္။
4. ဝမ္းေပ်ာ့ေစျခင္း – မက်ည္းသီး မွာ မယ္လစ္၊ တာတာရစ္ ႏွင့္ ပိုတက္ဆီယမ္ အက္ဆစ္ (Malic, Tartaric and Potassium acid ) ေတြ ပါတဲ့အတြက္ ဝမ္းကို လည္းမွန္ေစပါတယ္။ ပ်ားရည္နဲ႔ တြဲေသာက္ေပးရင္ ပိုၿပီး အာနိသင္ ပိုရွိပါတယ္။
5. ဝမ္းဗိုက္နာ (Abdominal Pain) ကို သက္သာေစျခင္း။
6. အနာ အက်က္ျမန္ေစျခင္း။ (Improve Wound Healing)
7. ဆီးခ်ိဳေရာဂါ တြင္လည္း မက်ည္းသီးရဲ႕ အေစ့ က (Anti-diabetogenic action) ေသြးခ်ိဳပမာဏ ကို ထိန္းညႇိေပးႏိုင္တဲ့ အစြမ္းသတၱိရွိပါတယ္။
8. ေသြးတိုးေရာဂါတြင္ လည္း အေပၚေသြး ေအာက္ေသြး (Systolic and Diastolic pressure) ႏွစ္ခုလုံးကို ထိန္းညႇိေပးပါတယ္။
ေလးစားစြာျဖင့္
ေဒါက္တာ ညီညီေက်ာ္
မကျည်းသီး
မကျည်းသီး၏ ကျန်းမာရေး တွေ့ရှိချက်များ အခုနောက်ပိုင်း အာရှ အစားအစာတော်တော် များများ ကို လေ့လာမှု့ တွေ တော်တော်များများ လုပ်လာကြတာတွေ တွေ့ရပါတယ်။ အဲ့ဒီအထဲမှာမှ မကျည်းသီး နဲ့ ပတ်သက်ပြီး လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေက တော်တော်များများ ဖြစ်လာတဲ့အတွက် မကျည်းသီး ရဲ့ ကျန်းမာရေး အပေါ် အကျိုးပြုတဲ့ အချက်လေးတွေကို စုစည်းတင်ပြလိုက်ပါတယ်။
1. ပဋိဇီဝ အစွမ်းသတ္တိ (Antimicrobial action) – မကျည်းသီး (T.indica) မှာ ဘတ်တီးရီယား ပိုးမွှားတော်တော်များများ ကို ဖျက်ဆီးပေးနိုင်တဲ့ အာနိသင် ရှိပါတယ်။ ဥပမာ – အဆုတ်ရောင်ရောဂါကို ဖြစ်စေတဲ့ ဘတ်တီးယားပိုး (Klebsiella pneumonia)၊ တိုက်ဖွိုက် (Typhoid) ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ ဘတ်တီးရီးယားပိုး (Salmonella typhi) နှင့် ပြည်တည်နာရောဂါ ကို ဖြစ်စေတဲ့ ဘတ်တီးရီးယား ပိုး (Staphylococcus aureus) တွေကို သေစေနိုင်တဲ့ အပြင် အခြားသော ဘတ်တီးရီးယား ပိုးမွှားများ (Gram +, -) တော်တော်များများ သေစေနိုင်ပါတယ်။
2. ဓါတ်တိုးဆန့်ကျင်သတ္တိ (Antioxidant property) – မကျည်းသီးမှာ ဖီနိုးလစ် (Phenolic compound) ပါတဲ့ အတွက် ရောင်ရမ်းတာ (Anti-inflammatory) ကို သက်သာစေပါတယ်။ ထို့အပြင် ကင်ဆာရောဂါ ဖြစ်ပွားမှု့ ကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
3. သွေးတွင်း ကိုလက်စထရော (Cholesterol) ကိုလည်း ကျစေပါတယ်။
4. ဝမ်းပျော့စေခြင်း – မကျည်းသီး မှာ မယ်လစ်၊ တာတာရစ် နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် အက်ဆစ် (Malic, Tartaric and Potassium acid ) တွေ ပါတဲ့အတွက် ဝမ်းကို လည်းမှန်စေပါတယ်။ ပျားရည်နဲ့ တွဲသောက်ပေးရင် ပိုပြီး အာနိသင် ပိုရှိပါတယ်။
5. ဝမ်းဗိုက်နာ (Abdominal Pain) ကို သက်သာစေခြင်း။
6. အနာ အကျက်မြန်စေခြင်း။ (Improve Wound Healing)
7. ဆီးချိုရောဂါ တွင်လည်း မကျည်းသီးရဲ့ အစေ့ က (Anti-diabetogenic action) သွေးချိုပမာဏ ကို ထိန်းညှိပေးနိုင်တဲ့ အစွမ်းသတ္တိရှိပါတယ်။
8. သွေးတိုးရောဂါတွင် လည်း အပေါ်သွေး အောက်သွေး (Systolic and Diastolic pressure) နှစ်ခုလုံးကို ထိန်းညှိပေးပါတယ်။
လေးစားစွာဖြင့်
ဒေါက်တာ ညီညီကျော်
