ေနမေကာင္းရင္ တစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ဘယ္သြားရမလဲ
ဟုတ္ပါတယ္ ေဆးခန္း၊ ေဆးရံု သြားမယ္ နီးစပ္ရာ အသိဆရာဝန္ေတြဆီကို ဖုန္းဆက္ေမးမယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါမွမဟုတ္ OnDoctor လိုမ်ိဳးဆရာ၀န္ေတြနဲ႕တိုင္ပင္လို႔ရတဲ့ ေနရာမ်ိဳးေတြမွာေမးျမန္းေဆြးေႏြးႏိုင္ပါတယ္။ သာမန္ေလာက္ျဖစ္တာဆိုရင္ ဒီအေျခအေနေလာက္နဲ႔ၿပီးသြားေပမယ့္ အရမ္းေမာတယ္ သတိလစ္သြားတယ္ ရင္တုန္ၿပီး အေမာေဖာက္လာတယ္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ဆိုးဆိုးရြားရြား ရတယ္ဆိုရင္ အရင္ဆံုးေျပးရမွာက ေဆးရံုရဲ႕ အေရးေပၚဌာနကို (Emergency department) သြားရပါမယ္။
အေရးေပၚကုသမႈ ေဆးပညာဌာန
အေရးေပၚကုသမႈဌာနမွာဘာေတြလုပ္ေပးလဲ ဆိုေတာ့ လူနာေတြကို အရင္ဆံုး လက္ခံၿပီး လူနာရဲ႕ ေရာဂါ ျပင္းထန္မႈအလိုက္ ခြဲျခားပါတယ္(triage) ဒါက ႏိုင္ငံတကာမွာ အသံုးျပဳေနတာၾကာေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ 3 ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္သာ သက္တမ္း႐ွိပါေသးတယ္။ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးမွာစတင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အေရးေပၚ ကုသမႈေဆးပညာ မဟာသိပၸံဘြဲ႔ စတင္ဖြင့္လစ္တဲ့ အခ်ိန္က စၿပီး 24/7 ႐ွိေနခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ဥကၠလာေဆးရံုႀကီးမွာစတင္
ဒီႏွစ္အစမွာေတာ့ ေျမာက္ဥကၠလာ ေဆးရံုႀကီးမွာပါစတင္ေနၿပီး လူနာေတြတင္ မက အခ်ိဳ႕ ေဆးနဲ႔နီးႏြယ္တဲ့သူေတြေတာင္ အသစ္ျဖစ္ေနေသးလို႔ ေသခ်ာ႐ွင္းျပရပါတယ္။ အရင္ေရာက္ အရင္ၾကည့္တဲ့ စနစ္ မဟုတ္ေတာ့ပါဘဲ ပိုၿပီးျပင္းထန္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာဆိုးတဲ့သူေတြကို အရင္ၾကည့္ေပးေနတာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီလူနာေတြအတြက္ အခ်ိန္ကအရမ္းအေရးႀကီးေနလို႔ပါ။
အရမ္းေမာေနတာေၾကာင့္ ခ်က္ခ်င္း oxygen ေပး ခ်က္ခ်င္း ေမာရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကို ႐ွာၿပီး လူနာရဲ႕ အသက္ကိုကယ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလို အခ်ိန္မွာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ ခါးနာတာ အဖုအက်ိတ္လို လူနာေတြကို ေနာက္မွၾကည့္ေပးမွာပါ။ လူနာေတြကေစာင့္ရပါမယ္။ ဒါမ်ိဳးကိုေတာ့လူနာေရာ လူနာ႐ွင္ေရာ သိ႐ွိၿပီးနားလည္ေပးရပါမယ္။
အဲဒီလိုမ်ိဳး ျပင္းထန္ေရာဂါ လူနာေတြကို ကုသေပးဖို႔ အေရးေပၚအထူးကု ဆရာဝန္ေတြက ခ်က္ခ်င္းၾကည့္ ခ်က္ခ်င္းလိုအပ္တဲ့ေဆး oxygen ကုသမႈေတြေပးေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အစိုးရေဆးရံုမွာကလည္း ေဆး စက္ကိရိယာေတြက အစိုးရကေထာက္ပံ့ေပးထားေသာ္လည္း လူနာအေရအတြက္မ်ားျပားတာရယ္ အခုမွ စတဲ့ေဆးရံုလို ေနရာမ်ိဳးမွာ လိုအပ္ခ်က္မ႐ွိေလာက္ေအာင္ျပည့္စုံေနသလားဆိုရင္ ေတာ့လည္းမဟုတ္ေသးပါဘူး။ လိုအပ္ေနတာေတြ႐ွိပါတယ္။ အခုလိုလုိအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ လွဴခ်င္တဲ့သူေတြရွိရင္လည္း အလႉ႐ွင္ေတြကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္ကေန ကုသိုလ္ပါဝင္လို့ရပါတယ္ လို႔ဆႏၵျပဳရင္း…
Dr Lynn
(Unicode)
နေမကောင်းရင် တစ်ခုခုဖြစ်ရင် ဘယ်သွားရမလဲ
ဟုတ်ပါတယ် ဆေးခန်း၊ ဆေးရုံ သွားမယ် နီးစပ်ရာ အသိဆရာဝန်တွေဆီကို ဖုန်းဆက်မေးမယ်ပေါ့နော်။ ဒါမှမဟုတ် OnDoctor လိုမျိုးဆရာဝန်တွေနဲ့တိုင်ပင်လို့ရတဲ့ နေရာမျိုးတွေမှာမေးမြန်းဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ သာမန်လောက်ဖြစ်တာဆိုရင် ဒီအခြေအနေလောက်နဲ့ပြီးသွားပေမယ့် အရမ်းမောတယ် သတိလစ်သွားတယ် ရင်တုန်ပြီး အမောဖောက်လာတယ် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ဆိုးဆိုးရွားရွား ရတယ်ဆိုရင် အရင်ဆုံးပြေးရမှာက ဆေးရုံရဲ့ အရေးပေါ်ဌာနကို (Emergency department) သွားရပါမယ်။
အရေးပေါ်ကုသမှု ဆေးပညာဌာန
အရေးပေါ်ကုသမှုဌာနမှာဘာတွေလုပ်ပေးလဲ ဆိုတော့ လူနာတွေကို အရင်ဆုံး လက်ခံပြီး လူနာရဲ့ ရောဂါ ပြင်းထန်မှုအလိုက် ခွဲခြားပါတယ်(triage) ဒါက နိုင်ငံတကာမှာ အသုံးပြုနေတာကြာပေမယ့် မြန်မာပြည်မှာတော့ 3 နှစ်ကျော်ကျော်သာ သက်တမ်းရှိပါသေးတယ်။ ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးမှာစတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အရေးပေါ် ကုသမှုဆေးပညာ မဟာသိပ္ပံဘွဲ့ စတင်ဖွင့်လစ်တဲ့ အချိန်က စပြီး 24/7 ရှိနေခဲ့ပါတယ်။
မြောက်ဥက္ကလာဆေးရုံကြီးမှာစတင်
ဒီနှစ်အစမှာတော့ မြောက်ဥက္ကလာ ဆေးရုံကြီးမှာပါစတင်နေပြီး လူနာတွေတင် မက အချို့ ဆေးနဲ့နီးနွယ်တဲ့သူတွေတောင် အသစ်ဖြစ်နေသေးလို့ သေချာရှင်းပြရပါတယ်။ အရင်ရောက် အရင်ကြည့်တဲ့ စနစ် မဟုတ်တော့ပါဘဲ ပိုပြီးပြင်းထန်တဲ့ ရောဂါလက္ခဏာဆိုးတဲ့သူတွေကို အရင်ကြည့်ပေးနေတာပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အဲဒီလူနာတွေအတွက် အချိန်ကအရမ်းအရေးကြီးနေလို့ပါ။
အရမ်းမောနေတာကြောင့် ချက်ချင်း oxygen ပေး ချက်ချင်း မောရတဲ့ အကြောင်းအရင်းကို ရှာပြီး လူနာရဲ့ အသက်ကိုကယ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီလို အချိန်မှာ နှစ်ပေါင်းကြာပြီဖြစ်တဲ့ ခါးနာတာ အဖုအကျိတ်လို လူနာတွေကို နောက်မှကြည့်ပေးမှာပါ။ လူနာတွေကစောင့်ရပါမယ်။ ဒါမျိုးကိုတော့လူနာရော လူနာရှင်ရော သိရှိပြီးနားလည်ပေးရပါမယ်။
အဲဒီလိုမျိုး ပြင်းထန်ရောဂါ လူနာတွေကို ကုသပေးဖို့ အရေးပေါ်အထူးကု ဆရာဝန်တွေက ချက်ချင်းကြည့် ချက်ချင်းလိုအပ်တဲ့ဆေး oxygen ကုသမှုတွေပေးနေပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း အစိုးရဆေးရုံမှာကလည်း ဆေး စက်ကိရိယာတွေက အစိုးရကထောက်ပံ့ပေးထားသော်လည်း လူနာအရေအတွက်များပြားတာရယ် အခုမှ စတဲ့ဆေးရုံလို နေရာမျိုးမှာ လိုအပ်ချက်မရှိလောက်အောင်ပြည့်စုံနေသလားဆိုရင် တော့လည်းမဟုတ်သေးပါဘူး။ လိုအပ်နေတာတွေရှိပါတယ်။ အခုလိုလိုအပ်ချက်တွေအတွက် လှူချင်တဲ့သူတွေရှိရင်လည်း အလှူရှင်တွေကို ဖိတ်ခေါ်ပါတယ်။ တတ်နိုင်တဲ့ဘက်ကနေ ကုသိုလ်ပါဝင်လို့ရပါတယ် လို့ဆန္ဒပြုရင်း…
Dr Lynn
