(Zawgyi)
အမ်ိဳးသားတို႔၏ လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပားျဖတ္ေတာက္ျခင္း Circumcision သည္လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ေရပန္းစားလာခဲ့သည္။ လိင္အဂၤါထိပ္ အေရျပားျဖတ္ေတာက္ျခင္းသည္ သိသာထင္ရွားေသာအ က်ိဳးကလာဒ္ေကာင္းမ်ားကို ျဖစ္ထြန္းေစႏိုင္သည္။
(က) HIV ကူးစက္မႈမွကာကြယ္ႏိုင္သည္။
(ခ) သားအိမ္လည္တံကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ ေလ်ာ့နည္းေစသည္။
(ဂ) ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ အႏၲရာယ္မွနည္းပါးေစႏိုင္သည္။
(ဃ) လင္တံကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈမွ ကာကြယ္ႏိုင္သည္။
(င) ေရာဂါပိုးမႊားမ်ားကူးစက္မႈမွလည္း ကင္းေဝးေစႏိုင္သည္။
HIV ကူးစက္မႈမွကာကြယ္ႏိုင္ျခင္း
လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပားျဖတ္ေတာက္ထားေသာ အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ HIV ကူးစက္မႈအခြင့္အလမ္းမွ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလ်ာ့က်ေစသည္ဟု ဆိုပါသည္။ လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပားတြင္ HIV ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးအတြက္ ပစ္မွတ္က လာပ္စည္းမ်ား (အဓိကကူးစက္ႏိုင္သည့္ ကလာပ္စည္းမ်ား) ေျမာက္မ်ားစြာရွိေနျခင္းေၾကာင့္ လိင္အဂၤါထိပ္အ ေရျပားျဖတ္ေတာက္လိုက္ျခင္းသည္ ေရာဂါကူးစက္မႈကို ဟန႔္တားရာေရာက္ျခင္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ေနာက္တစ္ ခ်က္မွာလိင္ဆက္ဆံစဥ္ ဒဏ္ရာအနာျဖစ္လြယ္မႈေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးမ်ားဝင္ေရာက္ရန္ အခြင့္သာေစျခင္းျဖစ္ဖြယ္ ရာရွိသည္။
လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပား ဖယ္ရွားလိုက္ျခင္းမွာ ေရာဂါပိုးဝင္ေရာက္မည့္လမ္းေၾကာင္းကို ဖယ္ရွားပစ္ လိုက္သည့္သေဘာပင္ျဖစ္သည္ဟု The Department of Obsterics of Gynaecology at the University of Melbourne မွပါေမာကၡ Roger Short ကေျပာၾကားလိုက္သည္။ လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပားျဖတ္ေတာက္ပစ္ျခင္း ေၾကာင့္ HIV ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္မႈကို အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ကာကြယ္ႏိုင္သည္ဆိုျခင္းမွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာ လုံးဝမရွိပါဟုလည္း ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သားအိမ္လည္တံကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းေစျခင္း
သားအိမ္ကင္ဆာေရာဂါကို Human Papiltom Virus “HPV” ေခၚဗိုင္းရပ္စ္တစ္မ်ိဳးက အဓိကျဖစ္ေစ ျခင္းျဖစ္သည္။ လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပား ျဖတ္ေတာက္ထားေသာအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ပိုးသယ္ေဆာင္မႈႏႈန္း၌ သုံး ဆမွ်ပင္ေလ်ာ့နည္းေနၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သားအိမ္လည္တံကင္ဆာျဖစ္မႈကို ၅၆ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းသြားေစႏိုင္ပါသည္။ The Harvard School of Public Health မွပါေမာကၡ Dimitrios Trichopoulos ကအမ်ိဳးသားမ်ား လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပားျဖတ္ေတာက္ျခင္းျဖင့္ မိမိတို႔၏ ဇနီးမယားလိင္ဆက္ဆံ ေဖာ္အားသားအိမ္လည္တံကင္ဆာ မျဖစ္ေအာင္ကာကြယ္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ ေလ်ာ့က်ေစျခင္း
လိင္အဂၤါထိပ္ အေရျပားျဖတ္ေတာက္ထားေသာ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈေလ်ာ့ နည္းေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။ လိင္အဂၤါအေရျပားရွိေနျခင္းသည္ ဆီးႁပြန္မွတစ္ဆင့္ ေရာဂါပိုးမႊားမ်ားဝင္ေရာက္မႈကို အားေပးေစႏိုင္သည္။ ေရာဂါပိုးမ်ား ဝင္ေရာက္ခံရပါကလည္းေပ်ာက္ကင္းရန္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္တတ္ၾကသည္။ ထို႔ ေၾကာင့္ကလာပ္စည္းမ်ား အႀကိမ္ႀကိမ္ျဖစ္ပြားမ်ားမႈျဖစ္ေစကာ ဒီအန္ေအ DNA သဘာဝပ်က္ယြင္းမႈႀကဳံေတြ႕ရ ႏိုင္သည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္ရာရွိသည္ဟု Queen Marty University မွပါေမာကၡ Tim Oliver ကေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ား ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာမွ ကာကြယ္လိုလွ်င္လိင္အဂၤါထိပ္အေရ ျပားျဖတ္ေတာက္ထားသင့္သည္။
လိင္တံကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ အႏၲရာယ္နည္းေစျခင္း
လိင္အဂၤါ (အမ်ိဳးသားလိင္တံ) ကင္ဆာေရာဂါမွာ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းအလြန္နည္းေသာ ကင္ဆာျဖစ္သည္။ လိင္တံကင္ဆာသည္ လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပားျဖတ္ထားသူမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းပိုၿပီးနည္းပါးေၾကာင္း ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။
ေရာဂါပိုးဝင္ေရာက္မႈမွ ကာကြယ္ႏိုင္ျခင္း
လိင္အဂၤါထိပ္ အေရျပားျဖတ္ေတာက္ထားေသာ ေယာက်္ားေလးမ်ားသည္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္မႈ၌ ၅ ဆမွ်ေလ်ာ့နည္းၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္မႈသည္ေက်ာက္ကပ္ယိုယြင္းမႈကို ျဖစ္ေစသ ျဖင့္ အႏၲရာယ္ႀကီးမားေသာ ကိစၥတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ လိင္အဂၤါထိပ္အေရျပားျဖတ္ေတာက္ျခင္းျဖင့္ ဆီးလမ္း ေၾကာင္းပိုးဝင္မႈကို ကကြယ္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
Author – ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ (ဇီဝကမၼေဗဒ)
(Unicode)
အမျိုးသားတို့၏ လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြားဖြတ်တောက်ခြင်း Circumcision သည်လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်းနှစ်ဆယ် နောက်ပိုင်းတွင်ရေပန်းစားလာခဲ့သည်။ လိင်အင်္ဂါထိပ် အရေပြားဖြတ်တောက်ခြင်းသည် သိသာထင်ရှားသောအ ကျိုးကလာဒ်ကောင်းများကို ဖြစ်ထွန်းစေနိုင်သည်။
(က) HIV ကူးစက်မှုမှကာကွယ်နိုင်သည်။
(ခ) သားအိမ်လည်တံကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု လျော့နည်းစေသည်။
(ဂ) ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ အန္တရာယ်မှနည်းပါးစေနိုင်သည်။
(ဃ) လင်တံကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုမှ ကာကွယ်နိုင်သည်။
(င) ရောဂါပိုးမွှားများကူးစက်မှုမှလည်း ကင်းဝေးစေနိုင်သည်။
HIV ကူးစက်မှုမှကာကွယ်နိုင်ခြင်း
လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြားဖြတ်တောက်ထားသော အမျိုးသားများသည် HIV ကူးစက်မှုအခွင့်အလမ်းမှ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းလျော့ကျစေသည်ဟု ဆိုပါသည်။ လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြားတွင် HIV ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးအတွက် ပစ်မှတ်က လာပ်စည်းများ (အဓိကကူးစက်နိုင်သည့် ကလာပ်စည်းများ) မြောက်များစွာရှိနေခြင်းကြောင့် လိင်အင်္ဂါထိပ်အ ရေပြားဖြတ်တောက်လိုက်ခြင်းသည် ရောဂါကူးစက်မှုကို ဟန့်တားရာရောက်ခြင်းဖြစ်နိုင်ပါသည်။ နောက်တစ် ချက်မှာလိင်ဆက်ဆံစဉ် ဒဏ်ရာအနာဖြစ်လွယ်မှုကြောင့် ရောဂါပိုးများဝင်ရောက်ရန် အခွင့်သာစေခြင်းဖြစ်ဖွယ် ရာရှိသည်။
လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြား ဖယ်ရှားလိုက်ခြင်းမှာ ရောဂါပိုးဝင်ရောက်မည့်လမ်းကြောင်းကို ဖယ်ရှားပစ် လိုက်သည့်သဘောပင်ဖြစ်သည်ဟု The Department of Obsterics of Gynaecology at the University of Melbourne မှပါမောက္ခ Roger Short ကပြောကြားလိုက်သည်။ လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြားဖြတ်တောက်ပစ်ခြင်း ကြောင့် HIV ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ကာကွယ်နိုင်သည်ဆိုခြင်းမှာ သံသယဖြစ်ဖွယ်ရာ လုံးဝမရှိပါဟုလည်း ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။
သားအိမ်လည်တံကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုနှုန်း လျော့နည်းစေခြင်း
သားအိမ်ကင်ဆာရောဂါကို Human Papiltom Virus “HPV” ခေါ်ဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးက အဓိကဖြစ်စေ ခြင်းဖြစ်သည်။ လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြား ဖြတ်တောက်ထားသောအမျိုးသားများသည် ပိုးသယ်ဆောင်မှုနှုန်း၌ သုံး ဆမျှပင်လျော့နည်းနေကြကြောင်း တွေ့ရသည်။ ထို့ကြောင့် သားအိမ်လည်တံကင်ဆာဖြစ်မှုကို ၅၆ ရာခိုင်နှုန်းထိ လျော့နည်းကျဆင်းသွားစေနိုင်ပါသည်။ The Harvard School of Public Health မှပါမောက္ခ Dimitrios Trichopoulos ကအမျိုးသားများ လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြားဖြတ်တောက်ခြင်းဖြင့် မိမိတို့၏ ဇနီးမယားလိင်ဆက်ဆံ ဖော်အားသားအိမ်လည်တံကင်ဆာ မဖြစ်အောင်ကာကွယ်ပေးနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု လျော့ကျစေခြင်း
လိင်အင်္ဂါထိပ် အရေပြားဖြတ်တောက်ထားသော အမျိုးသားများတွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုလျော့ နည်းကြောင်းတွေ့ရသည်။ လိင်အင်္ဂါအရေပြားရှိနေခြင်းသည် ဆီးပြွန်မှတစ်ဆင့် ရောဂါပိုးမွှားများဝင်ရောက်မှုကို အားပေးစေနိုင်သည်။ ရောဂါပိုးများ ဝင်ရောက်ခံရပါကလည်းပျောက်ကင်းရန် အချိန်ကြာမြင့်တတ်ကြသည်။ ထို့ ကြောင့်ကလာပ်စည်းများ အကြိမ်ကြိမ်ဖြစ်ပွားများမှုဖြစ်စေကာ ဒီအန်အေ DNA သဘာဝပျက်ယွင်းမှုကြုံတွေ့ရ နိုင်သည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ဖြစ်လာနိုင်ဖွယ်ရာရှိသည်ဟု Queen Marty University မှပါမောက္ခ Tim Oliver ကပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အမျိုးသားများ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာမှ ကာကွယ်လိုလျှင်လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေ ပြားဖြတ်တောက်ထားသင့်သည်။
လိင်တံကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု အန္တရာယ်နည်းစေခြင်း
လိင်အင်္ဂါ (အမျိုးသားလိင်တံ) ကင်ဆာရောဂါမှာ ဖြစ်ပွားမှုနှုန်းအလွန်နည်းသော ကင်ဆာဖြစ်သည်။ လိင်တံကင်ဆာသည် လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြားဖြတ်ထားသူများတွင် ဖြစ်ပွားမှုနှုန်းပိုပြီးနည်းပါးကြောင်း တွေ့ရမည် ဖြစ်သည်။
ရောဂါပိုးဝင်ရောက်မှုမှ ကာကွယ်နိုင်ခြင်း
လိင်အင်္ဂါထိပ် အရေပြားဖြတ်တောက်ထားသော ယောကျ်ားလေးများသည် ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်မှု၌ ၅ ဆမျှလျော့နည်းကြကြောင်း တွေ့ရသည်။ ဆီးလမ်းကြောင်း ပိုးဝင်မှုသည်ကျောက်ကပ်ယိုယွင်းမှုကို ဖြစ်စေသ ဖြင့် အန္တရာယ်ကြီးမားသော ကိစ္စတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ လိင်အင်္ဂါထိပ်အရေပြားဖြတ်တောက်ခြင်းဖြင့် ဆီးလမ်း ကြောင်းပိုးဝင်မှုကို ကကွယ်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
Author – ဒေါက်တာအေးကျော် (ဇီဝကမ္မဗေဒ)
