အဝလွန်ခြင်းဆိုတာ စွမ်းအင်သုံးစွဲမှုထက် ပိုလွန်နေလို့ အဆီအဖြစ်ပြောင်းလဲသွားပြီး ခန္ဓာကိုယ်က သိုလှောင်ထားတယ်။ ယင်းခန္ဓာကိုယ်အချိုးအဆ (BMI-Body muss Index) ဆိုကာ အလေးချိန် (ကီလိုဂရမ်)ကို အရပ်အမြင့် မီတာ (နှစ်ထပ်ကိန်း) နဲ့ စားလို့ရတဲ့ ရလဒ်ဖြစ်ကာ သာမန် (၁၈ ဒသမ e) မှ (၂၄ ဒသမ e) အတွင်းရှိသင့်ပါတယ်။ သည့်ထက်နည်းရင် ‘ပိန်ခြင်း’ သတ်မှတ်ပြီး သည့်ထက်လိုရင် ‘အဝလွန်ခြင်း’ သတ်မှတ်တယ်။
ဇီဝတွင် ဖြစ်ပျက်နှုန်း လျော့နည်းသူတွေမှာ အဝလွန်ခြင်း ဖြစ်ဖို့ အခွင့်အရေးများတယ်။ အဝလွန်ခြင်းဟာ မျိုးရိုးလိုက်တယ်။ အဝလွန်တဲ့ မိဘကမွေးတဲ့ ကလေးတွင် အဝလွန်တတ်တယ်။ တစ်ခါတစ်ရံ ဇီဝတွင် ဖြစ်ပျက်မှု မညီခြင်း၊ သိုင်းရှိူက်ဂလင်း ရောဂါအစားအစာချင်စိတ်များခြင်းတို့က အဝလွန်ခြင်း ဖြစ်စေတယ်။
ရေရှည်ကျန်းမာရေး ထိခိုက်စေတဲ့ နောက်ဆက်တွဲက ဆီးချို သွေးချို နှလုံးရောဂါနှင့် လေဖြတ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးချိုဖြစ်ဖို့ (၅) ဆပိုတယ်။ နှလုံးသွေးတိုးဖြစ်ဖို့ (၂) ဆပိုတယ်။ အရိုးရောင်ရမ်းနာဖြစ်ဖို့ တွန်းအားပေးတယ်။ အဝလွန်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေဟာ ရင်သားကင်ဆာ၊ သားအိမ်ကင်ဆာ အဖြစ်များတတ်ပါတယ်။
နေ့စဉ် အားကစားလေ့ကျင့်ခန်း နာရီဝက်မှ တစ်နာရီကြား လမ်းလျှောက်ပြီး ရွရွပြေးခြင်း စက်ဘီးစီးခြင်း ရေကူးခြင်း လုပ်ပေးရင် ပိုလျှံတဲ့ ကယ်လိုရီကို ချွေးအဖြစ် စွန့်ထုတ်ပစ်နိုင်လို့ အဝလွန်ခြင်းထိန်းနိုင်တယ်။ အဝလွန်ခြင်းဟာ ရက်တိုတိုနည်းနဲ့ အလေးချိန်မလျော့သင့်ပါ။ တစ်လအတွင်း (၁၀) ပေါင်ထက်ပိုပြီး မကျသင့်ဘူး။ သည့်ထက် လျော့ကျသွားရင် ထပ်တိုးဖြစ်စဉ် (Metabiotism) အပေါ်သက်ရောက်မှုရှိလို့ ကျန်းမာရေးဆိုးကျိုးတွေ ခံစားရနိုင်တယ်။ အချိ့ုအဆီကျဆေး (Atovastin) တွေက လူနဲ့ မတည့်တတ်လို့ အစားအစာ ဆင်ခြင်ခြင်း၊ အားကစား လှုပ်ရှားကစားခြင်းတို့ ပုံမှန်လုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။
အစားအစာမှာ စည်သွပ်တဲ့ စွပ်ပြုတ်၊ ဆားရည်စိမ်သည်နဲ့ ဆော့တွေက သကြားဓာတ်ပါဝင်မှုများလို့ သကြားလျော့စားသင့်တယ်။ ကိုယ်အလေးချိန်လျော့ကျတဲ့ စားသောက်မှု လက်တွေ့ကျင့်သုံးရင် အသင့်အမြန်စား အစားအစာ (snap) တွေ ရှောင်ရမယ်။
ဆန်းဒရစ်၊ ပီဇာ၊ ဟမ်ဘာဂါ၊ အာလူးချောင်းကြော် တို့ဟာ ပြည့်ဝဆီ၊ စက်ဆီ၊ ဆီအုန်း နှစ်ခါပြန်ကြော်ဆီနဲ့ စီမံထားတတ်လို့ ရှောင်ရမယ်။ မီးဖိုချောင်မှာ အာလူးကြော်၊ ကိတ်မုန့်၊ ဘီစကွတ်နဲ့ ချောကလက်တွေ မထားသင့်ဘူး။ ရေဆာရင် ရေပဲသောက်သင့်တယ်။ အချိုရည်၊ ဘီယာ မသောက်သင့်ဘူး။
အရက်နှင့် ဘီယာဟာ ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ ရေဓာတ်ကို အချိန်တိုအတွင်း ညစ်နွမ်းစေလို့၊ ရေများများ သော်ဖို့လိုလာတယ်။ (သို့) ရှောင်ရင်အဝလွန်းခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်မှာဘဲဖြစ်တယ်။ အရက်မှာ ကယ်လိုရီပါနေတာကြောင့်လည်း ထိန်းချုပ်သင့်တယ်။ အသင့်တင့် တစ်နေ့ နှစ်ပတ်ထက်ပိုမသောက်သင့်ဘူး။ စားသင့်တဲ့ အစာမှာ ဟင်းသီးဟင်းရွက်အမျိုးမျိုး၊ သစ်သီး အမျိုးမျိုးစားနိုင်မယ်။ အဆီဓာတ်များတဲ့ ဝက်သား၊ တိရိစ္ဆာန်အစာများ ရှောင်သင့်တယ်။
မပြည့်ဝတဲ့အဆီဆိုတဲ့ နှမ်းဆီ၊ နေကြာဆီ၊ မြေပဲဆီ အသုံးပြုသင့်တယ်။ မြေထဲပင်လယ်အစာလို့ခေါ်တဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်ကို သံလွင်ဆီနဲ့ကြော်တဲ့ အကြော်နဲ့၊ ပင်လယ်ငါး စားသင့်ပါတယ်။
အဆီလျော့စားခြင်းဟာ ကိုယ့်ရဲ့အလေးချိန် အပေါ် ထူးထူးခြားခြား အကျိုးသက်ရောက်စေတယ်။ အဆီပါတဲ့ အစာတွေ မစားပဲ ဟင်းသီးဟင်းရွက် များများစား၊ အရေခွံ၊ အဆီဖယ်ထားတဲ့ အသား၊ ငါး၊ ဥအမျိုးမျိုး ဟာ အဆီဓာတ်ပါဝင်မှုနည်းလို့ လူအစားအစာအတွက် သင့်လျော်ပါတယ်။
ဟင်းချက်ရာမှာ ဆီနဲ့ အဆီထည့် မချက်သင့်ဘူး။ သံလွင်ဆီ၊ အခွံမာသီး၊ သစ်ကြားသီး စားသင့်တယ်။ ဟင်းချက်ရာမှာ ဆီကို ပါရုံထည့်ပြီး ရေလုံပြုတ်စားသင့်တယ်။
ကိတ်မုန့်၊ ဘီစကွတ်မုန့်တွေမှာ အဆီပါဝင်နိုင်တယ်။ ဟမ်ဘာဂါနဲ့ အိန္ဒိယအစားအစာတွေမှာလည်း အဆီများပါဝင်နေလို့ စားသောက်မှုပုံစံကို ပြောင်းလဲသင့်ပါတယ်။
အချို့လည်း ညနေဖက် ထမင်းမစားဘဲ ဟင်းချိုစွတ်ပြုတ် သောက်ပြီး မနက်အိပ်ယာထမှ စားရင် (၃) မိုင်လမ်းလျှောက်ခြင်းမျိုး လုပ်တတ်တယ်။ ကောင်းတဲ့ အလေ့အကျင့်ပဲဖြစ်တယ်။
အစာအိမ်ထဲမှာ အစာမရှိဘဲ အက်ဆစ်အချဉ်ရည်များနေရင်လည်း အစာအိမ်ရောဂါ ဖြစ်နိုင်လို့ ာကို အစားအစာကို အဝစားတာထက်ဆိုင်ရင် နည်းနည်းနဲ့ အကြိမ်များများ စားခြင်းက ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်ပါတယ်။ တရားထိုင်ခြင်း၊ ဥပုဒ်သီလ ဆောက်တည်ခြင်းတို့ကလည်း တစ်ဘက်က အဝလွန်ခြင်း အစားအစာများ စားသောက်ခြင်းမှ ကင်းဝေးစေလို့ ကျင့်သုံးသင့်ပါတယ်။
Author – ဒေါက်တာရှင်းသန့်
