(Zawgyi)
႐ုတ္တရက္ျဖစ္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီကူးစက္ျခင္းဆိုတာ မူလအိပ္ခ်္အိုင္ဗြီကူးစက္ေရာဂါပဲ ျဖစ္တယ္။ အိပ္ခ်္ အိုင္ဗြီ႐ုတ္တရက္ျဖစ္ပြားရင္ လူရဲ႕ေသြးမွာအိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ျမင့္မားစြာေတြ႕ရွိရၿပီး ခႏၶာကိုယ္ခုခံမႈစနစ္အျမင့္ဆုံး ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။
လကၡဏာမ်ား – အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီကူးစက္ျခင္း၊ ပထမလကၡဏာေတြကိုေရာဂါကူးစက္ၿပီး ႏွစ္ပတ္မွေလးပတ္ အတြင္းျဖစ္ေပၚတတ္ၿပီး ဆိုးဝါးတဲ့တုပ္ေကြးေရာဂါမ်ိဳး ခံစားရတတ္ပါတယ္။ ဖ်ားျခင္း၊ အက်ိတ္မ်ားေရာင္ျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ အေရျပားရဲျခင္း၊ အဆစ္နဲ႔ႂကြက္သားကိုက္ခဲျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္းျဖစ္တယ္။
ဆရာဝန္တစ္ဦးအေနနဲ႔ အျခား ျခားနားတဲ့ေရာဂါလကၡဏာမ်ားနဲ႔ မွားယြင္းကူးစက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ႐ိုး႐ိုးကုသတဲ့ ဆရာဝန္ေတြကေတာ့ အျခားေရာဂါေတြနဲ႔တြဲၿပီးရွာေဖြေတြ႕ရွိ ႏိုင္ပါတယ္။ လူတစ္ဦးအ ေနနဲ႔ သူ႔အေတြ႕အႀကဳံအရ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီကူးစက္ႏိုင္ၿပီဆိုရင္ ေသြးေဖာက္စစ္ေဆးဖို႔ေျပာရပါမယ္။ ေတြ႕ျမင္ေနက် အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီစစ္တံနဲ႔ စစ္ျခင္းက႐ုတ္တရက္ျဖစ္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီကူးစက္ျခင္း ေတြ႕ႏိုင္တယ္။ ခ်က္ခ်င္းမထုတ္ျပန္သင့္ ဘဲ၊ စနစ္တက်ဓာတ္ခြဲစစ္ေဆးသင့္တယ္။
အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီဝင္ၿပီး ရက္သတၱပတ္အၾကာ လအနည္းငယ္အၾကာမွာခႏၶာကိုယ္မွ ပဋၬိလႈံ႕ပစၥည္းထြက္လာ တယ္။ ဆိုလိုတာက အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ ဗိုင္းရပ္စ္႐ုတ္တရက္ကူးစက္ျခင္း အေျခအေနျဖစ္တယ္။ ေသြးအေျဖအရ HIV positive လို႔မွတ္ခ်က္ေပးႏိုင္ဖို႔ ေသြးမစစ္ဘဲနဲ႔မရဘူး။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီထပ္တလဲလဲ ကူးစက္ျခင္းခံေနရျခင္းမ်ိဳးမွာ ေသြးေဖာက္စစ္ရင္အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ေျမာက္ျမားစြာေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။ လူကေသြးစစ္ရင္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကျဖစ္ ေၾကာင္းေတြ႕ရၿပီး ႐ုတ္တရက္ျဖစ္ပြားသူက ကာလရွည္အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးျဖစ္သူထက္ ၇.၂၅ ဆေက်ာ္လြန္ေတြ႕ရပါ တယ္။
အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးအတြက္ ကာကြယ္ေဆးမေပးေသးပါ။
အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီကုသေဆးရွိပါတယ္။ ေအဇက္တီ၊ ေအဆိုင္ပလိုဗာေဆးဝါးမ်ားရွိသလို ခုခံအားျမႇင့္တင္ ေဆးေအအာတီေဆး မွန္မွန္ေသာက္ရင္လူ႔သက္တမ္းေစ့ ေနႏိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါကာကြယ္ျခင္းအ ေနနဲ႔ အိပ္ခ်္ အိုင္ဗြီမိခင္မွ ကေလးကိုမကူးစက္ရေအာင္ ခြဲစိတ္ေမြးဖြားဖို႔ မိခင္ႏို႔မတိုက္ဖို႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါးအေၾကာထဲထည့္ ျခင္းမွာ ေဆးထိုးအပ္မွ်ေဝမသုံးစြဲဖို႔ လိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
Vol-8 / No-12 Healthcare Journal
( Unicode )
ရုတ်တရက်ဖြစ် အိပ်ချ်အိုင်ဗွီကူးစက်ခြင်းဆိုတာ မူလအိပ်ချ်အိုင်ဗွီကူးစက်ရောဂါပဲ ဖြစ်တယ်။ အိပ်ချ် အိုင်ဗွီရုတ်တရက်ဖြစ်ပွားရင် လူရဲ့သွေးမှာအိပ်ချ်အိုင်ဗွီပိုး မြင့်မားစွာတွေ့ရှိရပြီး ခန္ဓာကိုယ်ခုခံမှုစနစ်အမြင့်ဆုံး ဖြစ်နေနိုင်တယ်။
လက္ခဏာများ – အိပ်ချ်အိုင်ဗွီကူးစက်ခြင်း၊ ပထမလက္ခဏာတွေကိုရောဂါကူးစက်ပြီး နှစ်ပတ်မှလေးပတ် အတွင်းဖြစ်ပေါ်တတ်ပြီး ဆိုးဝါးတဲ့တုပ်ကွေးရောဂါမျိုး ခံစားရတတ်ပါတယ်။ ဖျားခြင်း၊ အကျိတ်များရောင်ခြင်း၊ လည်ချောင်းနာခြင်း၊ အရေပြားရဲခြင်း၊ အဆစ်နဲ့ကြွက်သားကိုက်ခဲခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်းဖြစ်တယ်။
ဆရာဝန်တစ်ဦးအနေနဲ့ အခြား ခြားနားတဲ့ရောဂါလက္ခဏာများနဲ့ မှားယွင်းကူးစက်စေနိုင်ပါတယ်။ အိပ်ချ်အိုင်ဗွီရိုးရိုးကုသတဲ့ ဆရာဝန်တွေကတော့ အခြားရောဂါတွေနဲ့တွဲပြီးရှာဖွေတွေ့ရှိ နိုင်ပါတယ်။ လူတစ်ဦးအ နေနဲ့ သူ့အတွေ့အကြုံအရ အိပ်ချ်အိုင်ဗွီကူးစက်နိုင်ပြီဆိုရင် သွေးဖောက်စစ်ဆေးဖို့ပြောရပါမယ်။ တွေ့မြင်နေကျ အိပ်ချ်အိုင်ဗွီစစ်တံနဲ့ စစ်ခြင်းကရုတ်တရက်ဖြစ် အိပ်ချ်အိုင်ဗွီကူးစက်ခြင်း တွေ့နိုင်တယ်။ ချက်ချင်းမထုတ်ပြန်သင့် ဘဲ၊ စနစ်တကျဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးသင့်တယ်။
အိပ်ချ်အိုင်ဗွီဝင်ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာ လအနည်းငယ်အကြာမှာခန္ဓာကိုယ်မှ ပဋ္ဋိလှုံ့ပစ္စည်းထွက်လာ တယ်။ ဆိုလိုတာက အိပ်ချ်အိုင်ဗွီ ဗိုင်းရပ်စ်ရုတ်တရက်ကူးစက်ခြင်း အခြေအနေဖြစ်တယ်။ သွေးအဖြေအရ HIV positive လို့မှတ်ချက်ပေးနိုင်ဖို့ သွေးမစစ်ဘဲနဲ့မရဘူး။ အိပ်ချ်အိုင်ဗွီထပ်တလဲလဲ ကူးစက်ခြင်းခံနေရခြင်းမျိုးမှာ သွေးဖောက်စစ်ရင်အိပ်ချ်အိုင်ဗွီပိုး မြောက်မြားစွာတွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ လူကသွေးစစ်ရင် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကဖြစ် ကြောင်းတွေ့ရပြီး ရုတ်တရက်ဖြစ်ပွားသူက ကာလရှည်အိပ်ချ်အိုင်ဗွီပိုးဖြစ်သူထက် ၇.၂၅ ဆကျော်လွန်တွေ့ရပါ တယ်။
အိပ်ချ်အိုင်ဗွီပိုးအတွက် ကာကွယ်ဆေးမပေးသေးပါ။
အိပ်ချ်အိုင်ဗွီကုသဆေးရှိပါတယ်။ အေဇက်တီ၊ အေဆိုင်ပလိုဗာဆေးဝါးများရှိသလို ခုခံအားမြှင့်တင် ဆေးအေအာတီဆေး မှန်မှန်သောက်ရင်လူ့သက်တမ်းစေ့ နေနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါကာကွယ်ခြင်းအ နေနဲ့ အိပ်ချ် အိုင်ဗွီမိခင်မှ ကလေးကိုမကူးစက်ရအောင် ခွဲစိတ်မွေးဖွားဖို့ မိခင်နို့မတိုက်ဖို့၊ မူးယစ်ဆေးဝါးအကြောထဲထည့် ခြင်းမှာ ဆေးထိုးအပ်မျှဝေမသုံးစွဲဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။
Vol-8 / No-12 Healthcare Journal