(Zawgyi)
ဒီတစ္ခါေျပာျပခ်င္တာကေတာ့ သားအိမ္ကင္ဆာလို႔အလြယ္ေခၚတဲ့ သားအိမ္နံရံမွာ (Endometrium) မွာျဖစ္တဲ့ Ca Endometrium အေၾကာင္းပါ ။
မိန္းမသားေတြမွာ အျဖစ္မ်ားဆုံးကေတာ့ ရင္သားကင္ဆာပါ ဒုတိယအမ်ားဆုံးက အဆုတ္ကင္ဆာပါ ။ တတိယက အူမႀကီးကင္ဆာ၊ စတုတၱေျမာက္အျဖစ္မ်ားဆုံးကေတာ့ အခုေျပာမယ့္ သားအိမ္ကင္ဆာပါ ။
အဂၤလန္မွာဆိုရင္ ၁ႏွစ္မွာ အမ်ိဳးသမီး ၈၄၇၅ ေယာက္ဟာ သားအိမ္ကင္ဆာ ျဖစ္ပြားေနတယ္လို႔ သုေတသနစာတမ္းတစ္ခုမွာ ေျပာထားပါတယ္။ဒီကင္ဆာမွာအၾကမ္းအားျဖင့္ အမ်ိဳးအစား၂ခုရွိပါတယ္။ တစ္ခုကေဟာ္မုန္းမ်ားတာနဲ႔ဆိုင္ၿပီး ၊ တစ္ခုကမဆိုင္ပါဘူး ။ဒီကင္ဆာျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို ေသခ်ာမသိေပမယ့္ ေသြးထဲမွာအီစတိုဂ်င္ estrogen ေဟာ္မုန္းမ်ားတဲ့သူေတြမွာ ပိုျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကေလးမေမြးဖူးတဲ့သူေတြ ၊ အဝလြန္သူေတြ ၊ဆီးခ်ိဳအခံရွိသူေတြ ၊ အသက္၅၂ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွ ေသြးဆုံးတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြ ၊ အီစတိုဂ်င္ estrogen ေဟာ္မုန္းပါတဲ့ေဆးေတြေသာက္ေနတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြ ဟာလည္းသားအိမ္ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားတဲ့အထဲမွာပါတယ္ ။
ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့
-ရာသီလာခ်ိန္မဟုတ္ဘဲေသြးဆင္းျခင္း
-ေသြးပါေသာအျဖဴဆင္းျခင္း
-ေသြးဆုံးတာေသခ်ာၿပီးမွ ေသြးျပန္ေပၚျခင္း
-ဗိုက္ေအာက္ပိုင္းေအာင့္ျခင္း စတာေတြပါ။
သားအိမ္ကင္ဆာက ေစာေစာသိေလ ကုသဖို႔ေပ်ာက္ႏိုင္ေျခမ်ားေလပါ။ ဒါေၾကာင့္ေစာေစာသိဖို႔အေပၚကလကၡဏေတြရွိခဲ့ရင္ သားဖြားမီးယပ္နဲ႔ျပသၿပီး ေအာက္ပါ စစ္ေဆးမႈမ်ားလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
စစ္ေဆးတဲ့နည္းလမ္းေတြကေတာ့
-မိန္းမကိုယ္မွတဆင့္ အာထရာေဆာင္း႐ိုက္ျခင္း
-သားအိမ္မွန္ေျပာင္းၾကည့္ျခင္း
-အသားစယူစစ္ေဆးျခင္းေတြပဲျဖစ္ပါတယ္ ။
တကယ္လို႔သားအိမ္ကင္ဆာရွိခဲ့ရင္ေတာ့ တျခားေနရာေတြကိုျပန႔္ေနလား ၊ မျပန႔္ေသးဘူးလားသိဖို႔အတြက္ ရင္ဘတ္ဓါတ္မွန္႐ိုက္တာ၊ စီတီ ႐ိုက္တာ ၊အမ္အာအိုင္ ႐ိုက္တာတို႔ပါ လိုႏိုင္ပါတယ္။
သားအိမ္ကင္ဆာကိုကုသတဲ့နည္းကေတာ့၄မ်ိဳးေလာက္ရွိပါတယ္ ။
-ခြဲစိတ္ကုသတာ(Surgery)
-ခီမို(Chemotherapy) ေဆးနဲ႔ကုသတာ
-ဓါတ္ကင္တာ(Radiotherapy)
-ေဟာ္မုန္းေဆး(Hormonal therapy)နဲ႔ကုသတာေတြပါ ။
ခြဲစိတ္ကုတဲ့ေနရာမွာမ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ သားအိမ္ေကာ သားဥႁပြန္ႏွစ္ဖက္လုံးေကာထုတ္ရေလ့ရွိပါတယ္ ။ကင္ဆာအဆင့္နိမ့္ရင္ေတာ့ ဒီႏွစ္မ်ိဳးထုတ္တာနဲ႔ၿပီးသြားေပမယ့္ ကင္ဆာအဆင့္ျမင့္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ခြဲစိတ္ကုသမႈအျပင္ ဓါတ္ကင္တာတို႔ ၊ကင္ဆာေဆးနဲ႔ကုတာတို႔ပါလိုက္ရတတ္ပါတယ္။
ဓါတ္ကင္တဲ့ေနရာမွာလည္း အဆင့္ေပၚမႈတည္ၿပီးေတာ့မိန္းမကိုယ္အဝကေနဓါတ္ေရာင္ျခည္အားျပင္းျပင္းနဲ႔ေပးတာ နဲ႔ တင္ပဆုံတစ္ခုလုံးကို အျပင္ကေနေပးတာဆိုၿပီး ၂မ်ိဳးရွိပါတယ္ ။ေဟာ္မုန္းေဆးေပးၿပီးကုတာကေတာ့ အီစတိုဂ်င္မ်ားၿပီးျဖစ္တဲ့ သားအိမ္ကင္ဆာေတြမွာ အသုံးတည့္ပါတယ္ ။
အဆုံးသတ္အေနနဲ႔အေလးထား မွာခ်င္တာကေတာ့ေသြးဆုံးတာေသခ်ာတဲ့အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္မွာ ေသြးျပန္ဆင္းခဲ့ရင္ လုံးဝေပါ့ေပါ့ဆဆ မေနသင့္ပါဘူး ။သားဖြားမီးယပ္ ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသၿပီး ေသခ်ာစစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ကိုလုပ္ရမွာပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ေသြးဆုံးၿပီး ေသြးျပန္ဆင္းတဲ့သူ အေယာက္၁၀၀မွာ ၁၀ေယာက္ေလာက္နီးပါးက သားအိမ္ကင္ဆာနဲ႔ ပတ္သက္ေနႏိုင္လို႔ပါ ။
Author : Dr 528
(Unicode)
ဒီတစ်ခါပြောပြချင်တာကတော့ သားအိမ်ကင်ဆာလို့အလွယ်ခေါ်တဲ့ သားအိမ်နံရံမှာ (Endometrium) မှာဖြစ်တဲ့ Ca Endometrium အကြောင်းပါ ။
မိန်းမသားတွေမှာ အဖြစ်များဆုံးကတော့ ရင်သားကင်ဆာပါ ဒုတိယအများဆုံးက အဆုတ်ကင်ဆာပါ ။ တတိယက အူမကြီးကင်ဆာ၊ စတုတ္တမြောက်အဖြစ်များဆုံးကတော့ အခုပြောမယ့် သားအိမ်ကင်ဆာပါ ။
အင်္ဂလန်မှာဆိုရင် ၁နှစ်မှာ အမျိုးသမီး ၈၄၇၅ ယောက်ဟာ သားအိမ်ကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနေတယ်လို့ သုတေသနစာတမ်းတစ်ခုမှာ ပြောထားပါတယ်။ဒီကင်ဆာမှာအကြမ်းအားဖြင့် အမျိုးအစား၂ခုရှိပါတယ်။ တစ်ခုကဟော်မုန်းများတာနဲ့ဆိုင်ပြီး ၊ တစ်ခုကမဆိုင်ပါဘူး ။ဒီကင်ဆာဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်းကို သေချာမသိပေမယ့် သွေးထဲမှာအီစတိုဂျင် estrogen ဟော်မုန်းများတဲ့သူတွေမှာ ပိုဖြစ်နိုင်ချေများတယ်။ နောက်ပြီး ကလေးမမွေးဖူးတဲ့သူတွေ ၊ အဝလွန်သူတွေ ၊ဆီးချိုအခံရှိသူတွေ ၊ အသက်၅၂နှစ်နောက်ပိုင်းမှ သွေးဆုံးတဲ့အမျိုးသမီးတွေ ၊ အီစတိုဂျင် estrogen ဟော်မုန်းပါတဲ့ဆေးတွေသောက်နေတဲ့အမျိုးသမီးတွေ ဟာလည်းသားအိမ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေများတဲ့အထဲမှာပါတယ် ။
ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့
-ရာသီလာချိန်မဟုတ်ဘဲသွေးဆင်းခြင်း
-သွေးပါသောအဖြူဆင်းခြင်း
-သွေးဆုံးတာသေချာပြီးမှ သွေးပြန်ပေါ်ခြင်း
-ဗိုက်အောက်ပိုင်းအောင့်ခြင်း စတာတွေပါ။
သားအိမ်ကင်ဆာက စောစောသိလေ ကုသဖို့ပျောက်နိုင်ခြေများလေပါ။ ဒါကြောင့်စောစောသိဖို့အပေါ်ကလက္ခဏတွေရှိခဲ့ရင် သားဖွားမီးယပ်နဲ့ပြသပြီး အောက်ပါ စစ်ဆေးမှုများလုပ်နိုင်ပါတယ်။
စစ်ဆေးတဲ့နည်းလမ်းတွေကတော့
-မိန်းမကိုယ်မှတဆင့် အာထရာဆောင်းရိုက်ခြင်း
-သားအိမ်မှန်ပြောင်းကြည့်ခြင်း
-အသားစယူစစ်ဆေးခြင်းတွေပဲဖြစ်ပါတယ် ။
တကယ်လို့သားအိမ်ကင်ဆာရှိခဲ့ရင်တော့ တခြားနေရာတွေကိုပြန့်နေလား ၊ မပြန့်သေးဘူးလားသိဖို့အတွက် ရင်ဘတ်ဓါတ်မှန်ရိုက်တာ၊ စီတီ ရိုက်တာ ၊အမ်အာအိုင် ရိုက်တာတို့ပါ လိုနိုင်ပါတယ်။
သားအိမ်ကင်ဆာကိုကုသတဲ့နည်းကတော့၄မျိုးလောက်ရှိပါတယ် ။
-ခွဲစိတ်ကုသတာ(Surgery)
-ခီမို(Chemotherapy) ဆေးနဲ့ကုသတာ
-ဓါတ်ကင်တာ(Radiotherapy)
-ဟော်မုန်းဆေး(Hormonal therapy)နဲ့ကုသတာတွေပါ ။
ခွဲစိတ်ကုတဲ့နေရာမှာများသောအားဖြင့်တော့ သားအိမ်ကော သားဥပြွန်နှစ်ဖက်လုံးကောထုတ်ရလေ့ရှိပါတယ် ။ကင်ဆာအဆင့်နိမ့်ရင်တော့ ဒီနှစ်မျိုးထုတ်တာနဲ့ပြီးသွားပေမယ့် ကင်ဆာအဆင့်မြင့်တယ်ဆိုရင်တော့ခွဲစိတ်ကုသမှုအပြင် ဓါတ်ကင်တာတို့ ၊ကင်ဆာဆေးနဲ့ကုတာတို့ပါလိုက်ရတတ်ပါတယ်။
ဓါတ်ကင်တဲ့နေရာမှာလည်း အဆင့်ပေါ်မှုတည်ပြီးတော့မိန်းမကိုယ်အဝကနေဓါတ်ရောင်ခြည်အားပြင်းပြင်းနဲ့ပေးတာ နဲ့ တင်ပဆုံတစ်ခုလုံးကို အပြင်ကနေပေးတာဆိုပြီး ၂မျိုးရှိပါတယ် ။ဟော်မုန်းဆေးပေးပြီးကုတာကတော့ အီစတိုဂျင်များပြီးဖြစ်တဲ့ သားအိမ်ကင်ဆာတွေမှာ အသုံးတည့်ပါတယ် ။
အဆုံးသတ်အနေနဲ့အလေးထား မှာချင်တာကတော့သွေးဆုံးတာသေချာတဲ့အမျိုးသမီး တစ်ယောက်မှာ သွေးပြန်ဆင်းခဲ့ရင် လုံးဝပေါ့ပေါ့ဆဆ မနေသင့်ပါဘူး ။သားဖွားမီးယပ် ဆရာဝန်နဲ့ ပြသပြီး သေချာစစ်ဆေးမှုတွေလုပ်ကိုလုပ်ရမှာပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သွေးဆုံးပြီး သွေးပြန်ဆင်းတဲ့သူ အယောက်၁၀၀မှာ ၁၀ယောက်လောက်နီးပါးက သားအိမ်ကင်ဆာနဲ့ ပတ်သက်နေနိုင်လို့ပါ ။
Author : Dr 528