ကန်စွန်းရွက်ကို အင်္ဂလိပ်လို water spinach သို့မဟုတ် water convolvulus လို့လည်းခေါ်ပါတယ်။ ကန်စွန်းရွက်သည် ကျွန်တော်တို့မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူတန်းစားအားလုံးနီးပါး လက်လှမ်းမှီပြီး အလွယ်တကူ ဝယ်ယူရရှိနိုင်သော ဟင်းရွက်ဖြစ်သည်။
ကန်စွန်းရွက်ဟာအာဟာရဓါတ်ကြွယ်ဝတဲ့ဟင်းရွက်ဖြစ်ပါတယ်။ ကန်စွန်းရွက်မှာ ဗီတာမင်အေ၊ ဗီတာမင် B1၊ ဗီတာမင်စီ၊ ဗီတာမင်ကေ၊ ပရိုတင်းဓာတ်၊ ကယ်လ်စီယမ်၊ ဖော့စ်ဖရပ်စ်၊ သံဓာတ်၊ ကယ်ရိုတင်းဓါတ်၊ ဆိုဒီယမ်စတဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေ များစွာပါဝင်တာကြောင့် ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိူးများစေတဲ့ အရွက်တစ်မျိုး ပဲဖြစ်ပါတယ်။
ကန်စွန်းရွက်ကိုကြော်တာ ချဉ်ရည်ဟင်းချက်တာ အစိမ်းတို့စားတာ ပြုတ်ပြီးတို့စားတာ အစိမ်းသုပ်စားတာ စသဖြင့် အမျိုးမျိုးလုပ်စားနိုင်ပါတယ်။ ကြော်တာ ချက်တာ ပြုတ်တာ လုပ်ပါက သတိထားရမည့် အချက်တစ်ခုမှာ ကန်စွန်းရွက်ရဲ့ မူလအစိမ်းရောင် တအားပျက်မသွားရန် သတိထားရပါမယ်။အချိန်အကြာကြီး အပူနဲ့တွေ့ပါက မူလအရောင် ပျောက်သွားရင် ကန်စွန်းရွက်မှာပါတဲ့ ဗီတာမင်များလည်း ပျောက်ပျက်သွားနိုင်လို့ပါ။
အစိမ်းသုတ် စားတာ အစိမ်းတို့စားတာ လုပ်မယ်ဆိုရင်တော့ ရေသေချာဆေးရန် သတိပြုရပါမယ်။ကန်စွန်းရွက်ကို အသက်ကြီးငယ်မရွေး စားသုံးနိုင်ပါတယ်။ သွေးတိုးရောဂါရှိသူများ၊ လိပ်ခေါင်းရောဂါရှိသူများ၊ ဝမ်းချူပ်တတ်သူများဆို ပိုလို့တောင် စားသင့်ပါတယ်။
ကန်စွန်းရွက်ထဲတွင် ဆဲလူးလို့စ်ဓါတ် ပြည့်ဝစွာပါခြင်းကြောင့် အူလမ်းကြောင်းလှုပ်ရှားမှု(Peristalsis)ကို ကောင်းစွာဖြစ်စေပြီး ဝမ်းသွားရ လွယ်ကူစေပါတယ်။ ကန်စွန်းရွက်ကို စားပြီးချိန်မှာ အူထဲရှိ အက်စစ်ဂုဏ်သတ္တိကို လျော့ကျစေတာကြောင့် အူလမ်းကြောင်း Flora မမျှတမှု မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့အတွက် ဝမ်းပျက်ခြင်း ၊သွေးဝမ်းသွားခြင်း ၊ကင်ဆာတားဆီးပေးခြင်း စတဲ့ အာနိသင် ရှိပါတယ်။
နောက် ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်တာကြောင့် သွေးထဲက ကိုလ်ကစရော(အဆီဓါတ်)ကိုလည်း ကျစေပါတယ်။ ဗီတာမင်စီသည် နှလုံးသွေးကြောနဲ့ အရေပြားကို ကာကွယ် ထိန်းသိမ်းပေးပါတယ်။
နောက်ပြီး ကန်စွန်းရွက်စားခြင်းဖြင့် အိပ်ရေးဝ၀ အိပ်ပျော်စေပါတယ်။ ကန်စွန်းရွက်ဟာ အိပ်မပျော်တဲ့သူ ဒါမဟုတ် အိပ်ပျော်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့သူတွေအတွက် သဘာဝအိပ်ဆေး တစ်လက်လိုမျိုး အသုံးဝင်ပါတယ်။ ကန်စွန်းရွက်ဟာ အိပ်မောကျအောင် လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်စွမ်း ရှိလို့ပါ။ ကန်စွန်းရွက်ကို စားရင် အချိန် အကြာကြီး အိပ်ပျော်စေတာမျိုး မဟုတ်ဘဲ အိပ်စက်မှု အရည်အသွေးကို ပြည့်ဝစေတာကြောင့် နိုးထလာတဲ့အခါ လန်းဆန်းစေပါတယ်။
ကန်စွန်းရွက်ထဲတွင်ပါသော ဗီတာမင်အေကလည်း မျက်လုံးကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူ ပေးပါတယ်။ ဒါကြောင့် အချိန်ကြာမြင့်စွာ မျက်လုံး အသုံးပြုနေရသူများ ကွန်ပျူတာနဲ့ အလုပ်လုပ်နေရသူများဆို အမြဲတမ်း စားသုံးပေးသင့်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အစားမှားလို့ အဆိပ်အတောက် ဖြစ်ခဲ့ပါကလည်း ကန်စွန်းရွက်ကို သေချာရေဆေးပြီး ထုထောင်းအရည်ညှစ်ကာ အရည်နဲ့အဖတ်ကို သောက်သုံးရင် အဆိပ်အတောက်ကို ပြေစေနိုင်ပါတယ်။ ကန်စွန်းရွက်ထဲမှာ ကယ်လ်စီယမ်ဓါတ်လည်း ပါဝင်တာကြောင့် အရိုးကိုလည်း ကျန်းမာစေပါတယ်။
ကန်စွန်းရွက်သည် သွေးဖိအားကို ကျဆင်းစေသည့်အတွက် သွေးတိုးရှိသူများ ပိုမိုစားသုံးသင့်သော်လည်း သွေးကျတတ်သူများတွင် ခေါင်းမူးစေရန် ပိုလွယ်ကူသောကြောင့် သွေးကျတတ်သူများ မစားသင့်ပေ။
ကန်စွန်းရွက်သည် ခန္ဓာကိုယ်ထဲက အပူအပုပ်တွေကိုလည်း ရှင်းစေတဲ့အပြင် ဆီးသွားခြင်းကိုလည်း ကောင်းကျိုးပေးသည်။ ကန်စွန်းရွက်မှာပါတဲ့ အင်တီအောက်ဆီးဒင့်ဟာ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက မကောင်းတဲ့ ဖရီးရယ်ဒီကယ်တွေကို ကင်းစင်စေတာကြောင့် ကင်ဆာဖြစ်ခြင်းကို လျှော့ချပေးပြီး ကျန်းမာစေပါတယ်။
အမျိုးသမီးများ လစဉ်ရာသီလာချိန်မှာ ခံစားရတဲ့ နာကျင်ကိုက်ခဲမှုကို ကန်စွန်းရွက်စားပေးခြင်းဖြင့် သက်သာလျော့ကျစေပါတယ်။ ဒါတွေကတော့ ကျွန်တော်သိသလောက် ကန်စွန်းရွက်ရဲ့ကောင်းကျိူးတွေပါ။ အဆုံးသတ်အနေနဲ့ အကြံပေးလိုတာကတော့ ကန်စွန်းခင်းမှ ခူးပြီး ကန်စွန်းရွက်ရောင်းသူများ ရှိသကဲ့သို့ အချို့ကလည်း ရေဆိုးမြောင်းဘေးတွင် အလေ့ကျ ပေါက်နေသော ကန်စွန်းရွက်များကို တနိုင်တပိုင်စီးပြီး ရောင်းသူများ ရှိပါတယ်။
ရေဆိုးမြောင်းထဲတွင် စက်ရုံများမှ စွန့်ထုတ်လိုက်သည့် ဓါတုဗေဒ ရေဆိုးများ လူနေအိမ်များမှ စွန့်ပြစ်သည့် အညစ်အကြေးများ ရှိပြီး ထိုအနီး အနားတွင်ပေါက်သော ကန်စွန်းရွက်များတွင် လူကို ဥပဒ်ပေးသော ပိုးမွှားများပါသောကြောင့် ရေသေချာမဆေးဘဲ စားသုံးမိပါက ရောဂါဆိုးများ ရရှိနိုင်ပါသည်။ ဒါကြောင့် ကန်စွန်းရွက် ဝယ်လျှင် သတိထားပြီး ဝယ်ယူပါ။ မစားခင်လည်း ရေစင်အောင် သေချာဆေးပါလို့ ပြောချင်ပါတယ်။
Author : Dr. 528
