Zawgyi
ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ခံတြင္းထဲမွာ တံေတြးပုံမွန္ထြက္ရွိေနဖို႔လိုအပ္တယ္ဗ် ။ တံေတြးက ခံတြင္းကိုစိုစြတ္ေနေစၿပီး သန႔္ရွင္းမႈနဲ႔ အစာေၾကေစဖို႔အတြက္အကူအညီေပးပါတယ္ ။ ခံတြင္းထဲကို မေကာင္းတဲ့ပိုးမႊားေတြနဲ႔မႈိေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးဝင္ေရာက္ကပ္တြယ္ျခင္းမရွိရေအာင္လည္း ကာကြယ္ေပးပါေသးတယ္။ တံေတြးပုံမွန္ထြက္ေနသေ႐ြ႕ကေတာ့ အားလုံးကပုံမွန္အတိုင္းပဲျဖစ္ေနမွာပါ ။ Dry mouth ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ခံတြင္းထဲမွာကေမာက္ကမေတြျဖစ္လာေတာ့မွာပါ ။
ခံတြင္းထဲမွာတံေတြးထြက္နည္းလာၿပီဆိုရင္ ပါးစပ္ထဲမွာေျခာက္ကပ္ကပ္ျဖစ္လာမယ္ ၊ ေရငတ္လာမယ္ ၊ ပါးစပ္ထဲမွာအနာေလးေတြျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္ ။ ႏႈတ္ခမ္းေထာင့္ေတြမွာအနာျဖစ္ျခင္း ၊ ႏွတ္ခမ္းကြဲျခင္း ၊ လည္ေခ်ာင္းေျခက္ေသြ႕ျခင္း ၊ လွ်ာပူေလာင္ျခင္း ၊ စပ္ျခင္းေတြလည္း ႀကဳံေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္ ။ လွ်ာကအရင္နဲ႔မတူေတာ့ပဲ နီရဲလာျခင္း ၊ ေျခာက္ေသြ႕ျခင္း ၊ ၾကမ္းတမ္းလာျခင္းေတြရွိလာမွာပါ ။ အေျခအေနဆိုးလာရင္ စကားေျပာရတာပါအခက္အခဲရွိလာမွာပါ ။ အရသာခံစားရာတြင္လည္းေကာင္း ၊ အစာဝါးျခင္း ၊ မ်ိဳခ်ျခင္းေတြမွာပါခက္ခဲလာေလ့လည္းရွိပါတယ္ ။ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း ၊ ခံတြင္းနံ႔ဆိုးျခင္းေတြလည္းအခ်ိန္နဲ႔အမွ် ျဖစ္လာမွာပါ ။
Dry mouth ျဖစ္လာရင္သြားပိုးစားျခင္းနဲ႔သြားဖုံးေရာဂါေတြပိုမိုျဖစ္ပြားလာေလ့ရွိပါတယ္ ။
ပုံမွန္အတိုင္းတံေတြးထြက္ေနရင္ တံေတြးကခံတြင္းကိုသန႔္ရွင္းေပးေနတာေၾကာင့္ ေရာဂါေတြအလြယ္တကူျဖစ္ေလ့မရွိပါဘူး ။
Dry mouth ေၾကာင့္ အံကပ္ေတြလည္းတပ္ရခက္လာေလ့ရွိသလို မက္ခ႐ုလိုအနာမ်ားလည္းျဖစ္လာတတ္ပါတယ္ ။
ဒါဆိုရင္ Dry mouth ေခၚတံေတြးထြက္နည္းသြားျခင္း ဘာလို႔ျဖစ္လာရလဲဆိုတာကိုေလ့လာၾကည့္လိုက္ရေအာင္…
– စိတ္ဖိစီးမႈအတြက္ေသာက္ရတဲ့ေဆးဝါးေတြ ၊ allergies ၊ အေအးမိျခင္းအတြက္ေသာက္တဲ့ေဆးဝါး ၊ အဝလြန္ျခင္း ၊ epilepsy ၊ ေသြးတိုး ၊ စိတ္အေျခအေနမူမမွန္ျခင္း ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ၊ Parkinson ေရာဂါေတြေၾကာင့္ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္ ။
– ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Alzheimer ၊ Parkinson ၊ HIV ၊ဆီးခ်ိဳ ၊ ေသြးအားနည္း ၊ ေလးဖက္နာ ၊ ေသြးတိုး ၊ ေလျဖတ္ျခင္း စတာေတြေၾကာင့္လည္းျဖစ္တတ္ပါတယ္ ။
– ေဆးဝါးကုသမႈခံယူျခင္းအခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္ ။ ကင္ဆာကုသမႈအခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ တံေတြဂလင္းကိုထိခိုက္မိၿပီးတံေတြးထြက္နည္းတတ္ပါတယ္ ။
– ဦးေခါင္းနဲ႔လည္ပင္းတဝိုက္က အာ႐ုံေၾကာစနစ္ဒဏ္ရာရသြားျခင္း
– ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္တဲ့ျပသနာေတြျဖစ္တဲ့ ဖ်ားနာျခင္း ၊ ေခြၽးအလြန္အမင္းထြက္ျခင္း ၊ ေအာ့အန္ ၊ ဝမ္းေလွ်ာ ၊ ေသြးထြက္မ်ားျခင္း
– မေကာင္းတဲ့လူေနမႈပုံစံေတြျဖစ္တဲ့ ေဆးလိပ္ေသာက္ ၊ ကြမ္းစားျခင္းေတြနဲ႔ ပါးစပ္ဖြင္ၿပီးအသက္ရႈျခင္းေတြ႕ေၾကာင္းျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္ ။
ကုသမႈေတြအေနနဲ႔ကေတာ့…
– ေဆးေတြေၾကာင့္တံေတြးထြကနည္းလာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆရာဝန္နဲ႔ျပန္လည္ျပသတိုင္ပင္ရပါလိမ့္မယ္
– သၾကားဓာတ္မပါတဲ့ပီေကဝါးေပးျခင္း
– ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးျခင္း
– တံေတြးအစားထိုး(artificial saliva substitute)ေတြအသုံးျပဳေပးျခင္းေတြျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္ ။
သြားေဆးခန္းေတြမွာလည္း Dry mouth ျဖစ္ေနတဲ့သူေတြအတြက္ ထုတ္လုပ္ေပးထားတဲ့ Gel ကိုဝယ္ယူလို႔ရပါတယ္
Unicode
Dry mouth (Xerostomia) လို့ခေါ်တဲ့ ခံတွင်းထဲမှာတံတွေးထွက်နှုန်း နည်းလာခြင်းအကြောင်း
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ခံတွင်းထဲမှာ တံတွေးပုံမှန်ထွက်ရှိနေဖို့လိုအပ်တယ်ဗျ ။ တံတွေးက ခံတွင်းကိုစိုစွတ်နေစေပြီး သန့်ရှင်းမှုနဲ့ အစာကြေစေဖို့အတွက်အကူအညီပေးပါတယ် ။ ခံတွင်းထဲကို မကောင်းတဲ့ပိုးမွှားတွေနဲ့မှိုရောဂါအမျိုးမျိုးဝင်ရောက်ကပ်တွယ်ခြင်းမရှိရအောင်လည်း ကာကွယ်ပေးပါသေးတယ်။ တံတွေးပုံမှန်ထွက်နေသရွေ့ကတော့ အားလုံးကပုံမှန်အတိုင်းပဲဖြစ်နေမှာပါ ။ Dry mouth ဖြစ်လာပြီဆိုရင်တော့ ခံတွင်းထဲမှာကမောက်ကမတွေဖြစ်လာတော့မှာပါ ။
ခံတွင်းထဲမှာတံတွေးထွက်နည်းလာပြီဆိုရင် ပါးစပ်ထဲမှာခြောက်ကပ်ကပ်ဖြစ်လာမယ် ၊ ရေငတ်လာမယ် ၊ ပါးစပ်ထဲမှာအနာလေးတွေဖြစ်လာပါလိမ့်မယ် ။ နှုတ်ခမ်းထောင့်တွေမှာအနာဖြစ်ခြင်း ၊ နှတ်ခမ်းကွဲခြင်း ၊ လည်ချောင်းခြေက်သွေ့ခြင်း ၊ လျှာပူလောင်ခြင်း ၊ စပ်ခြင်းတွေလည်း ကြုံတွေ့ရနိုင်ပါတယ် ။ လျှာကအရင်နဲ့မတူတော့ပဲ နီရဲလာခြင်း ၊ ခြောက်သွေ့ခြင်း ၊ ကြမ်းတမ်းလာခြင်းတွေရှိလာမှာပါ ။ အခြေအနေဆိုးလာရင် စကားပြောရတာပါအခက်အခဲရှိလာမှာပါ ။ အရသာခံစားရာတွင်လည်းကောင်း ၊ အစာဝါးခြင်း ၊ မျိုချခြင်းတွေမှာပါခက်ခဲလာလေ့လည်းရှိပါတယ် ။ လည်ချောင်းနာခြင်း ၊ ခံတွင်းနံ့ဆိုးခြင်းတွေလည်းအချိန်နဲ့အမျှ ဖြစ်လာမှာပါ ။
Dry mouth ဖြစ်လာရင်သွားပိုးစားခြင်းနဲ့သွားဖုံးရောဂါတွေပိုမိုဖြစ်ပွားလာလေ့ရှိပါတယ် ။
ပုံမှန်အတိုင်းတံတွေးထွက်နေရင် တံတွေးကခံတွင်းကိုသန့်ရှင်းပေးနေတာကြောင့် ရောဂါတွေအလွယ်တကူဖြစ်လေ့မရှိပါဘူး ။
Dry mouth ကြောင့် အံကပ်တွေလည်းတပ်ရခက်လာလေ့ရှိသလို မက်ခရုလိုအနာများလည်းဖြစ်လာတတ်ပါတယ် ။
ဒါဆိုရင် Dry mouth ခေါ်တံတွေးထွက်နည်းသွားခြင်း ဘာလို့ဖြစ်လာရလဲဆိုတာကိုလေ့လာကြည့်လိုက်ရအောင်…
– စိတ်ဖိစီးမှုအတွက်သောက်ရတဲ့ဆေးဝါးတွေ ၊ allergies ၊ အအေးမိခြင်းအတွက်သောက်တဲ့ဆေးဝါး ၊ အဝလွန်ခြင်း ၊ epilepsy ၊ သွေးတိုး ၊ စိတ်အခြေအနေမူမမှန်ခြင်း ၊ ပန်းနာရင်ကျပ် ၊ Parkinson ရောဂါတွေကြောင့်ဖြစ်လေ့ရှိပါတယ် ။
– ရောဂါတွေဖြစ်တဲ့ Alzheimer ၊ Parkinson ၊ HIV ၊ဆီးချို ၊ သွေးအားနည်း ၊ လေးဖက်နာ ၊ သွေးတိုး ၊ လေဖြတ်ခြင်း စတာတွေကြောင့်လည်းဖြစ်တတ်ပါတယ် ။
– ဆေးဝါးကုသမှုခံယူခြင်းအချို့ကြောင့်ဖြစ်လေ့ရှိပါတယ် ။ ကင်ဆာကုသမှုအချို့ကြောင့် တံတွေဂလင်းကိုထိခိုက်မိပြီးတံတွေးထွက်နည်းတတ်ပါတယ် ။
– ဦးခေါင်းနဲ့လည်ပင်းတဝိုက်က အာရုံကြောစနစ်ဒဏ်ရာရသွားခြင်း
– ရေဓာတ်ခန်းခြောက်တဲ့ပြသနာတွေဖြစ်တဲ့ ဖျားနာခြင်း ၊ ချွေးအလွန်အမင်းထွက်ခြင်း ၊ အော့အန် ၊ ဝမ်းလျှော ၊ သွေးထွက်များခြင်း
– မကောင်းတဲ့လူနေမှုပုံစံတွေဖြစ်တဲ့ ဆေးလိပ်သောက် ၊ ကွမ်းစားခြင်းတွေနဲ့ ပါးစပ်ဖွင်ပြီးအသက်ရှုခြင်းတွေ့ကြောင်းဖြစ်လေ့ရှိပါတယ် ။
ကုသမှုတွေအနေနဲ့ကတော့…
– ဆေးတွေကြောင့်တံတွေးထွကနည်းလာတယ်ဆိုရင်တော့ ဆရာဝန်နဲ့ပြန်လည်ပြသတိုင်ပင်ရပါလိမ့်မယ်
– သကြားဓာတ်မပါတဲ့ပီကေဝါးပေးခြင်း
– ရေများများသောက်ပေးခြင်း
– တံတွေးအစားထိုး(artificial saliva substitute)တွေအသုံးပြုပေးခြင်းတွေပြုလုပ်ပေးနိုင်ပါတယ် ။
သွားဆေးခန်းတွေမှာလည်း Dry mouth ဖြစ်နေတဲ့သူတွေအတွက် ထုတ်လုပ်ပေးထားတဲ့ Gel ကိုဝယ်ယူလို့ရပါတယ်
