(Zawgyi ျဖင့္ ဖတ္ရန္)
Djenkol Bean Fruit Poisoning (တညင်းသီးအဆိပ်သင့်ခြင်း)
အခုအချိန်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တညင်းသီးများ ပေါသောရာသီဖြစ်သည့်အလျောက် မြန်မာနိုင်ငံတွင်နေထိုင်သူများဟာ တညင်းသီးကိုပြုတ်စားတာ၊ မီးဖုတ်စားတာ၊ အသားငါးတစ်မျိုးမျိုးနဲ့ရောချက်စားတာ၊ ငါးပိချက်ချက်စားတာ၊ လက်ဖက်ထဲတည့်စားတာ၊ ဆားရည်စိမ်စားတာ၊ တညင်းသီးအုန်းနို့ဆမ်းလုပ်စားတာ၊ နောက်ဆုံး တညင်းဝက်ကြော်စားတာအထိ ကမ်းကုန်အောင်အမျိုးစုံလုပ်ကာ နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက် စားကြပါတယ်။
သို့သော် အနောက်တိုင်းသားနိုင်ငံခြားသားတွေကတော့ တညင်းသီးဆို ဝေးဝေးက ရှောင်ကြပါတယ်။အကြောင်းကတော့ အင်္ဂလိပ်လို Djengkol Bean
လို့ခေါ်တဲ့ တညင်းသီးဟာ အဆိပ်တွေ ပါဝင်နေတဲ့ အသီးလို့ သတ်မှတ်ထားကြပြီး သူတို့က မစားကြလို့ပါပဲ။ တညင်းသီးမှာ ဘာဗီတာမင်ဓါတ်မှမပါတဲ့အပြင် လူကိုဒုက္ခလှလှ ပေးနိုင်မယ့် Djenkolic acid တွေပါပါတယ်။ အများကြီးစားမိရင် အဆိပ်သင့်တတ်တဲ့ အသီးတစ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။
တညင်းသီးအဆိပ်သင့် တာကို Djenkolism လို့ခေါ်ပါတယ်။ အဆိုးရွားဆုံးကတော့ ကျောက်ကပ် နှစ်ခုစလုံး တစ်ပြိုင်နက်ပျက်စီးပြီး အသက်ဆုံးရှုံးတဲ့အထိ
ဖြစ်နိုင်တာပါပဲ။ လူတွေမှာ ဘယ်လောက်ထိများများစားရင် ဘာဖြစ်မလဲ သုတေသန မရှိသေးပါ။လူတစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ကျောက်ကပ်ခံနိုင်ရည်ပေါ်မူတည်ပြီးလည်း ကွာနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ သူများကဆယ်လုံးလောက်စားပြီးဘာမှမဖြစ်ပေမယ့် ကိုယ့်ကျမှ အဆိပ်သင့်တာမျိုးလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
တညင်းသီးပေါတဲ့ဒေသတွေမှာ တညင်းသီးအဆိပ်သင့်မှု အများဆုံးတွေ့ရပါတယ်။ တညင်းသီပေါတဲ့ရာသီမှာ အဆိုးဆုံးဖြစ်ပြီး နှစ်စဉ် အဆိပ်သင့်မှုကြောင့် အသက်ဆုံးရှုံးမှုတွေ ရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အဆိပ်သင့်တဲ့အခါ ဆေးရုံ တက်ရောက်ပြီး စနစ်တကျကုသမှု မခံယူရင်သေဆုံးနိုင်ပါတယ်။ ပုံမှန်ဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်မှာ အစားအသောက်တွေမှာပါတဲ့အဆိပ်ဓါတ်တွေကို အသည်းကနေပျက်ပြယ်အောင် လုပ်ပေးပါတယ်။ ပြီးရင် ကျောက်ကပ်ကနေ ခန္ဓာကိုယ်က အညစ်အကြေးတွေကို စွန်.ထုတ် ပေးပါတယ်။ သို့သော်တညင်းသီးမှာ ပါတဲ့အဆိပ်ကိုတော့ ပျက်ပြယ်အောင် အသည်းကနေ မလုပ်နိုင်ပါ။
ဒါကြောင့် ကျောက်ကပ်ကနေ ဒီအတိုင်းစွန့်ထုတ်ရပါတယ်။ အဲ့ဒီအခါမှာ တညင်းသီးအဆိပ်မော်လီကျုးတွေဟာအပ်ချောင်းပုံဖြစ်ပြီး အချင်းချင်းလွယ်ကူစွာချိတ်ဆက်နိုင်တာကြောင့် ဆီးပြွန်ငယ်လေးတွေ ပိတ်ဆို့တတ်ပါတယ်။ နောက်ပြီး အပ်ချောင်းပုံ အဆိပ် မော်လီကျုးတွေရဲ့ဒဏ်ကြောင့်သွေးကြောလေးတွေ ပေါက်တာမျိူးရှိနိုင်ပါတယ်။ အဲ့အခါကျ တညင်းသီး အဆိပ်သင့်သူမှာ ပေါင်ခြံနှစ်ဖက်နာတာ၊ ဆီးသွားရင် သွေးပါတာ၊ ဆီးသွား နည်းတာ၊ ပျို့အန်တာတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။
ကျောက်ကပ်အတွင်းပိုင်း ရောင်ရမ်းတာ(Acute tubular necrosis) ကနေ နောက်ဆုံးရုတ်တရက်ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်း(Acute Renal Failure)ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ အချိန်မှီကုသမှတာ အသက်ကယ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
တညင်းသီးကိုပြုတ်စားရင် ခြမ်းပြီး အထဲကကပ်နေတဲ့အဆံသေးသေးလေးကိုထုတ်စားရင် အန္တရာယ်မရှိဘူးလို့ အရပ်ထဲမှာပြောကြပါတယ်။ ဒါမဟုတ်ပါဘူး။ တညင်းသီးမှာပါတဲ့အဆိပ်က ရေမှာနည်းနည်းပဲပျော်ဝင်ပါတယ်။ တညင်းသီးကိုပြုတ်လိုက်တဲ့အခါ တိုင်းမှာ သူ့မှာပါတဲ့အဆိပ်တွေထဲက နည်းနည်းပဲပျောဝင်တဲ့အတွက်တစ်ကြိမ်တည်းနဲ့မလုံလောက်ပါဘူး။ အနည်းဆုံးသုံးကြိမ်မှငါးကြိမ်ထိရေများများနဲ့ ပြုတ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြုတ်ပြီးသားရေတွေကိုလည်းသွန်ပစ်ပြီးရေအသစ်နဲ့ထပ်ပြုတ်ရမှာပါ။ဒါဆိုရင်တော့အန္တရာယ်တော်တော်နည်းသွားမှာပါ။
တညင်းသီးကိုမီးဖုတ်ပြီးစားတာဟာအဆိုးဆုံးပါ။ တညင်းသီးကို ဆားရည်မှာကြာကြာစိမ်ပြီးစာရင်တော့အဆိပ်တွေတော်တော်လေးလျော့နည်းသွားတယ်လို.ဆိုပါတယ်။ တညင်းသီး အဆိပ်ဟာ ဆားရည်မှာ အလွယ်တကူပျော်ဝင်ပါတယ်။ ဒါသိပ္ပံနည်းအရဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
အဆုံးသတ်အနနဲ့ပြောရရင်စားစရာပေါများကြွယ်ဝလှတဲ့မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်နိုင်ရင် တညင်းသီးကိုမစားကြပါနဲ့။ အခြားစားလို့ကောင်းတာတွေအများကြီးပါ။ မရှောင်နိင်လို့စားမယ်ဆိုရင်လည်း အပေါ်မှာပြောထာားတဲ့ နည်းတွေထဲက အန္တရာယ်အနည်းဆုံးနည်းကိုရွေးစားပါလို့ ပြောချင်ပါတယ်။
Author : Dr 528
