(Zawgyi)
သင္သတိမထားမိေသာ သင့္ မီးဖိုေခ်ာင္ႏွင့္ ေရခဲ ေသတၱာ ထဲမွ အႏၲရာယ္မ်ား
မီးဖိုခန္းမွာ အသား၊ငါးေတြ ကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ေနရာေသးေသးေလး တစ္ေနရာ ထားသင့္ပါတယ္။ ဒါမွ အသားငါးေတြ မွာ ပါလာ တဲ့ ေရာဂါပိုးပြားေတြ ကို ေနရာအမ်ားႀကီး ထပ္မျပန႔္သြားေအာင္ တစ္ေနရာထဲမွာပဲ တစ္ခါလွီးျဖတ္ၿပီးတိုင္း အဲ့ဒီ ေနရာ ေသးေသးေလး ကို ေသေသခ်ာခ်ာ သန႔္ရွင္းေရး လုပ္ႏိုင္မွာပါ။
အသားလွီးတဲ့ ေနရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ဓါး၊ စဥ္းလွီတုံး၊ အသားထည့္တဲ့ ဘူးေတြနဲ႔၊ ပာင္းသီးပာင္း႐ြက္ သစ္သီးဝလံေတြ လွီးတဲ့ေနရာ မွာ သုံးတဲ့ ဓါး၊ စဥ္းလွီတုံး၊ ဘူး ေတြကို သပ္သပ္ခြဲထားသင့္ပါတယ္။ ဥပမာ- အသား၊ ငါးအတြက္ အနီေရာင္၊ ပာင္းသီးပာင္း႐ြက္ သစ္သီးဝလံ ေတြ အတြက္ အစိမ္းေရာင္ စတာေတြ ခြဲထားတာမ်ိဳးလုပ္သင့္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခု ကေတာ့ အသားေတြ ကို ခ်က္ျပဳတ္ဖို႔ မစီစဥ္ခင္ မွာ ေဈးက ဝယ္လာၿပီးတာနဲ႔ ေရမ်ားမ်ား နဲ႔ေသခ်ာေဆးပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ အိမ္ရွင္မ ေတြ စိတ္ထဲမွာ က ေရအမ်ားႀကီးေဆးလိုက္ရင္ အသားကဘအရသာ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ယူဆၾကၿပီး ေရေတာင္ သိပ္မေဆးခ်င္ၾကဘူး။ အျဖစ္ဆို႐ုံေလးေဆးၿပီး လုံးခ်က္တာ မ်ိဳးေတြ လုပ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲ့ဒါ က မဟုတ္ပါဘူး။ အရသာပိုင္းေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ သတိမထားမိေပမယ္ အာဟာရတန္ဖိုးကေတာ့ မက်သြားပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေရမ်ားမ်ား နဲ႔ ေဆးေၾကာေပးပါ။
ေရခဲေသတၱာထဲ ထည့္မယ္ဆိုရင္လည္း အသားစိမ္း၊ ငါးစိမ္းေတြ ကို ေသခ်ာေဆးေၾကာၿပီး ဘူးနဲ႔ သပ္သပ္စီ ထည့္ထားဖို႔လိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ေတြ႕ရပါတယ္ ေဈးကဝယ္လာတာနဲ႔ မအားေသးေတာ့ ဝယ္လာတဲ့ အထုပ္အတိုင္း ေရခဲေသတၱာထဲ တန္းထည့္လိုက္ၾကပါတယ္။ အဲ့လိုမလုပ္ပဲ မအားေသးဘူးဆိုရင္ အသားထုပ္ ကို အျပင္မွာပဲ ေရခဲ၊ ေရခဲေရ စိမ္ထားတာ ဟာ မလိုလားအပ္တဲ့ ဘတ္တီးရီးယားပိုးမႊားေတြ ေပါက္ပြားမႈ႕ကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အစားအစာ မ်ား၊ ပာင္းသီး ပာင္း႐ြက္ သစ္သီးမ်ား နဲ႔ အသင့္စား အစားအစာမ်ားကို အသားစိမ္း၊ ငါးစိမ္းမ်ားနဲ႔ တစ္ထပ္တည္း ထည့္တာမ်ိဳးမလုပ္သင့္ပါဘူး။
ႏို႔ ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းမ်ားကို လည္း အသားငါးမ်ား ထားတဲ့ အထပ္ မွာ ေရာထားတာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ႏြားႏို႔ဟာ ဘတ္တီးရီးယား ပိုးမႊားေတြ အလြယ္တကူ ေပါက္ႏိုင္တဲ့ အစားအစာ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေသခ်ာသိမ္းဆည္းဖို႔လိုပါတယ္။ ထို႔အျပက္ ေသာက္မယ္ ဆိုၿပီး အဖုံး ဖြင့္ၿပီးတာ နဲ႔ တစ္ခါတည္း ကုန္ေအာင္ ေသာက္ႏိုင္တာ ကေတာ့ အေကာင္းဆုံးပါ။ တစ္ခါေလာက္ေသာက္ၿပီး က်န္တဲ့ ႏြားႏို႔ေတြ ကို ႏွစ္ရက္ သုံးရက္ေလာက္ ေရခဲေသတၱာ ထဲ ထည့္ၿပီး ဆက္ေသာက္ေနတာ မ်ိဳး မလုပ္သင့္ပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခု သတိေပးခ်င္တာ ကေတာ့ ေရခဲ ေသတၱာ ထဲ မွာ ထည့္ထားတဲ့ အစားအစာ ေတြ ဘယ္ေလာက္ၾကာေနၿပီလဲ ဆိုတာ ကို သတိထားဖို႔ပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေရခဲေသတၱာ ထဲထည့္ထားတာပဲ ဆိုၿပီး အမႈ႕ မဲ့ အမွတ္မဲ့ေနေနတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ေတာ္ေတာ္ ေလး အႏၲရာယ္ မ်ားပါတယ္။ သက္တမ္း ဘယ္ေလာက္ က်န္ေသးလဲ ၾကည့္ သင့္အျပင္ စစဝယ္တုန္း အေရာင္၊ အဆင္း၊ အနံ၊ အရသာ နဲ႔ လက္တေလာျဖစ္ ေနတဲ့ အေရာင္ အဆင္း အရသာကို သတိတရ နဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ေပးဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။
ေနာက္ဆုံး အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာ ကေတာ့ ပာင္း ေတြ ကို ထပ္ခါထပ္ခါ ေႏႊးစားတာမ်ိဳးကို ေရွာင္ပါ။ ကုန္ႏိုင္သေလာက္ ခ်က္ၿပီးစားတာ အသင့္ေတာ္ ဆုံးပါ။ တခ်ိဳ႕ေသာ ပာင္းလ်ာေတြ က ခဏခဏ ေႏႊးစားရင္ nitrate လို႔ေခၚတဲ့ ဓာတု ပစၥည္း တစ္ခု ထြက္ လာၿပီး ကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ လို အႏၲရာယ္ ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ကေတာ့ ပာင္းေတြ ကို ကုန္ႏိုင္သေလာက္ ခ်က္စားၿပီး တက္ႏိုင္သေလာက္ ထပ္ခါထပ္ခါ ျပန္ျပန္ေႏႊးစားတာမ်ိဳးကို အထူး ဂ႐ုျပဳ ေရွာင္ရွားေပးပါ။
ေလးစားစြာျဖင့္
ေဒါက္တာ ညီညီေက်ာ္@ Dr. Nutrition
သင်သတိမထားမိသော သင့် မီးဖိုချောင်နှင့် ရေခဲ သေတ္တာ ထဲမှ အန္တရာယ်များ
မီးဖိုခန်းမှာ အသား၊ငါးတွေ ကို ပြင်ဆင်ဖို့ နေရာသေးသေးလေး တစ်နေရာ ထားသင့်ပါတယ်။ ဒါမှ အသားငါးတွေ မှာ ပါလာ တဲ့ ရောဂါပိုးပွားတွေ ကို နေရာအများကြီး ထပ်မပြန့်သွားအောင် တစ်နေရာထဲမှာပဲ တစ်ခါလှီးဖြတ်ပြီးတိုင်း အဲ့ဒီ နေရာ သေးသေးလေး ကို သေသေချာချာ သန့်ရှင်းရေး လုပ်နိုင်မှာပါ။
အသားလှီးတဲ့ နေရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ ဓါး၊ စဉ်းလှီတုံး၊ အသားထည့်တဲ့ ဘူးတွေနဲ့၊ ပာင်းသီးပာင်းရွက် သစ်သီးဝလံတွေ လှီးတဲ့နေရာ မှာ သုံးတဲ့ ဓါး၊ စဉ်းလှီတုံး၊ ဘူး တွေကို သပ်သပ်ခွဲထားသင့်ပါတယ်။ ဥပမာ- အသား၊ ငါးအတွက် အနီရောင်၊ ပာင်းသီးပာင်းရွက် သစ်သီးဝလံ တွေ အတွက် အစိမ်းရောင် စတာတွေ ခွဲထားတာမျိုးလုပ်သင့်ပါတယ်။
နောက်တစ်ခု ကတော့ အသားတွေ ကို ချက်ပြုတ်ဖို့ မစီစဉ်ခင် မှာ ဈေးက ဝယ်လာပြီးတာနဲ့ ရေများများ နဲ့သေချာဆေးပါ။ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာ အိမ်ရှင်မ တွေ စိတ်ထဲမှာ က ရေအများကြီးဆေးလိုက်ရင် အသားကဘအရသာ မရှိတော့ဘူးလို့ ယူဆကြပြီး ရေတောင် သိပ်မဆေးချင်ကြဘူး။ အဖြစ်ဆိုရုံလေးဆေးပြီး လုံးချက်တာ မျိုးတွေ လုပ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ အဲ့ဒါ က မဟုတ်ပါဘူး။ အရသာပိုင်းတော့ ကျွန်တော် သတိမထားမိပေမယ် အာဟာရတန်ဖိုးကတော့ မကျသွားပါဘူး။ ဒါကြောင့် ရေများများ နဲ့ ဆေးကြောပေးပါ။
ရေခဲသေတ္တာထဲ ထည့်မယ်ဆိုရင်လည်း အသားစိမ်း၊ ငါးစိမ်းတွေ ကို သေချာဆေးကြောပြီး ဘူးနဲ့ သပ်သပ်စီ ထည့်ထားဖို့လိုပါတယ်။ ကျွန်တော် တွေ့ရပါတယ် ဈေးကဝယ်လာတာနဲ့ မအားသေးတော့ ဝယ်လာတဲ့ အထုပ်အတိုင်း ရေခဲသေတ္တာထဲ တန်းထည့်လိုက်ကြပါတယ်။ အဲ့လိုမလုပ်ပဲ မအားသေးဘူးဆိုရင် အသားထုပ် ကို အပြင်မှာပဲ ရေခဲ၊ ရေခဲရေ စိမ်ထားတာ ဟာ မလိုလားအပ်တဲ့ ဘတ်တီးရီးယားပိုးမွှားတွေ ပေါက်ပွားမှု့ကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
ချက်ပြုတ်ပြီး အစားအစာ များ၊ ပာင်းသီး ပာင်းရွက် သစ်သီးများ နဲ့ အသင့်စား အစားအစာများကို အသားစိမ်း၊ ငါးစိမ်းများနဲ့ တစ်ထပ်တည်း ထည့်တာမျိုးမလုပ်သင့်ပါဘူး။
နို့ နှင့် နို့ထွက် ပစ္စည်းများကို လည်း အသားငါးများ ထားတဲ့ အထပ် မှာ ရောထားတာမျိုး မလုပ်သင့်ပါဘူး။ နွားနို့ဟာ ဘတ်တီးရီးယား ပိုးမွှားတွေ အလွယ်တကူ ပေါက်နိုင်တဲ့ အစားအစာ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ အတွက် သေချာသိမ်းဆည်းဖို့လိုပါတယ်။ ထို့အပြက် သောက်မယ် ဆိုပြီး အဖုံး ဖွင့်ပြီးတာ နဲ့ တစ်ခါတည်း ကုန်အောင် သောက်နိုင်တာ ကတော့ အကောင်းဆုံးပါ။ တစ်ခါလောက်သောက်ပြီး ကျန်တဲ့ နွားနို့တွေ ကို နှစ်ရက် သုံးရက်လောက် ရေခဲသေတ္တာ ထဲ ထည့်ပြီး ဆက်သောက်နေတာ မျိုး မလုပ်သင့်ပါဘူး။
နောက်တစ်ခု သတိပေးချင်တာ ကတော့ ရေခဲ သေတ္တာ ထဲ မှာ ထည့်ထားတဲ့ အစားအစာ တွေ ဘယ်လောက်ကြာနေပြီလဲ ဆိုတာ ကို သတိထားဖို့ပါ။ များသောအားဖြင့် ရေခဲသေတ္တာ ထဲထည့်ထားတာပဲ ဆိုပြီး အမှု့ မဲ့ အမှတ်မဲ့နေနေတတ်ကြပါတယ်။ ဒါဟာ တော်တော် လေး အန္တရာယ် များပါတယ်။ သက်တမ်း ဘယ်လောက် ကျန်သေးလဲ ကြည့် သင့်အပြင် စစဝယ်တုန်း အရောင်၊ အဆင်း၊ အနံ၊ အရသာ နဲ့ လက်တလောဖြစ် နေတဲ့ အရောင် အဆင်း အရသာကို သတိတရ နဲ့ ယှဉ်ကြည့်ပေးဖို့ မမေ့ပါနဲ့။
နောက်ဆုံး အနေနဲ့ ပြောချင်တာ ကတော့ ပာင်း တွေ ကို ထပ်ခါထပ်ခါ နွှေးစားတာမျိုးကို ရှောင်ပါ။ ကုန်နိုင်သလောက် ချက်ပြီးစားတာ အသင့်တော် ဆုံးပါ။ တချို့သော ပာင်းလျာတွေ က ခဏခဏ နွှေးစားရင် nitrate လို့ခေါ်တဲ့ ဓာတု ပစ္စည်း တစ်ခု ထွက် လာပြီး ကင်ဆာ ရောဂါဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီ လို အန္တရာယ် ကာကွယ်ဖို့ အတွက်ကတော့ ပာင်းတွေ ကို ကုန်နိုင်သလောက် ချက်စားပြီး တက်နိုင်သလောက် ထပ်ခါထပ်ခါ ပြန်ပြန်နွှေးစားတာမျိုးကို အထူး ဂရုပြု ရှောင်ရှားပေးပါ။
လေးစားစွာဖြင့်
ဒေါက်တာ ညီညီကျော်@ Dr. Nutrition