သည်တစ်ပတ် မင်္ဂလာမောင်မယ် ကျန်းမာရေးစကားဝိုင်းမှာ မှိုစွဲနာကုဆေးအကြောင်း ဆွေးနွေးထားပါတယ်။
မောင်- မှိုစွဲနာလို့ ပြောလို့ရတဲ့ မက်ခရုတို့၊ အမျိုးသမီးယောနိမှိုစွဲခြင်းတို့ ဆိုလိုတာလားဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – ဟုတ်ပါတယ်။ ကင်ဒီဒါ မှိုစွဲတာ၊ မက်ခရုနဲ့ အမျိုးသမီးယောနိမှိုစွဲခြင်းတို့ ပါဝင်တယ်။
မယ် – ဖလူကိုနဇောက မှိုရောဂါကုသဆေးလားဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – ဖလူကိုနဇောက မှိုအမျိုးမျိုးမှာ အသုံးပြုတဲ့ ဆေးပဲဖြစ်တယ်။ တီနီယာ၊ ကန်ဒီဒါတဲ့ မှိုမျိုးအပြင် ဦးနှောက်အမြှေရောင်ရောဂါ ဖြစ်စေတဲ့ ရှားပါးပြီး အလွန်ပြင်းထန်တဲ့ ကရစ်ကော့ကိုးစစ်မှိုစွဲနာကိုလည်း ပျောက်ကင်းစေနိုင်ပါတယ်။
မောင်- ဖလူကိုနဇောရဲ့ ဆေးအသုံးကို ရှင်းပြပါဦးဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – အာခေါင်မှာ ဖြစ်တဲ့ ကင်ဒီဒါမှိုစွဲနာ၊ မက်ခရု၊ အမျိုးသမီးယောနိမှာဖြစ်တဲ့ ကင်ဒီဒါမှိုစွဲနာကုသဖို့နှင့် ကာကွယ်ရန် အသုံးပြုပါတယ်။ နောက်ပြီး ဗောက်၊ ညှင်း၊ ပွေး၊ ဂျွတ်၊ သဲဝဲ၊ ခြေသည်း၊ လက်သည်း၊ ပွေးစတဲ့ တီနီယာမှိုစွဲနာမှာ အသုံးပြုတယ်။
မယ် – ဆေးအညွှန်ပြောပြပါဦး ဆရာ၊ အမျိုးသမီးကေယာနိမှိုအတွက်ပေါ့။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – အမျိုးသမီး ကင်ဒီဒါမှိုစွဲနာနှင့် အမျိုးသားလိင်အင်္ဂါထိပ် ကင်ဒီဒါ မှိုစွဲနာအတွက် ၁၅၀ မီလီဂရမ် တစ်ကြိမ်သောက်ရုံနဲ့ လုံလောက်ပါတယ်။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – အမျိုးသမီး ကင်ဒီဒါမှိုစွဲနာနှင့် အမျိုးသားလိင်အင်္ဂါထိပ် ကင်ဒီဒါမှိုစွဲနာအတွက် ၁၅၀ မီလီဂရမ်တစ်ကြိမ်သောက်ရုံနဲ့ လုံလောက်ပါတယ်။
မောင်- ပါးစပ်မက်ခရုအတွက် ဆေးညွှန်းကရောဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – ပါးစပ်မှ မက်ခရု မှိုစွဲနာအတွက် စားဆေး ၅၀ မီလီဂရမ်တစ်နေ့တစ်ကြိမ်၊ တစ်ပတ်မှ နှစ်ပတ်သောက်နိုင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ခုခံအားကျဆင်းမှု ကူးစက်ရောဂါ AIDS တွေမှာပေါ့။
မယ် – အစာရေမျိုရောင်ခြင်း၊ လေပြွန်ရောင်ခြင်း၊ အဆုတ်ရောင်ခြင်း၊ ကင်ဒီဒါမှိုစွဲနာ အတွက်ကရောဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – အစာရေမျို၊ လေပြွန်၊ ဆီးလမ်းကြောင်းနဲ့ အဆုတ်ရောင်ခြင်း စတဲ့ ကင်ဒီဒါမှိုစွဲနာများအတွက် တစ်နေ့ ၅၀ မီလီဂရမ်နဲ့ တစ်လအထိ သောက်ရတတ်တယ်။
မောင် – ပြင်းထန်တဲ့ ကရစ်တိုကော့ကိုးစစ် ကုသရင်ရောဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – ပြင်းထန်တဲ့ ကန်ဒီဒါမှိုစွဲနာများနဲ့ ကရစ်တိုကော့ကို ဆစ်မှိုစွဲနာအတွက် စားဆေး (သို့) အကြေားထိုးဆေးအဖြစ် ၄၀၀ မီလီဂရမ် စပေးပြီး နောက်ပိုင်း တစ်နေ့ ၂၀၀ မီလီဂရမ်ပေးရတယ်။
မယ် – ဗောက်၊ ညှင်း၊ ပွေး၊ ဂျွတ်၊ သဲဝဲ၊ ခြေသည်းလက်သည်း၊ ပွေး စတဲ့ တီနီယာမှိုစွဲနေသူများအတွက် ၅၀ မီလီဂရမ်နှစ်ပတ်မှ လေးပတ်အထိ ပေးရပါတယ်။ ခြေသည်းလက်သည်းများအတွက် ခြောက်ပတ်အထိ ပေးရတတ်ပါတယ်။ ခြောက်ပတ်ထက်တော့ ပိုမပေးသင့်ပါဘူး။
မောင် – အေ့ဒ်စရောဂါ၊ ဓာတ်ရောင်ခြည်၊ ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသ နေရတဲ့ လူနာများအတွက် မှိုရောဂါကရော ဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ- အေ့ဒ်စရောဂါနှင့် ဓာတ်ရောင်ခြည် (သို့) ကင်ဆာဆေးသွင်းပြီး ကုသမှု ခံယူနေတဲ့ ကင်ဆာဝေဒနာရှင်များမှာ ကိုယ်ခံအားကျဆင်းနေလို့ မှိုရောဂါများ စွဲကပ်လွယ်တယ်။ ယင်းကို ကာကွယ်ဖို့၊ ဖလူကိုနဇော ၅၀- ၃၀၀ မီလီဂရမ်စားဆေးအပြင် အကြောထိုးဆေးအဖြစ် ပေးရပါတယ်။
မယ်- ဖလူကိုနဇောနဲ့ သတိပြုရမယ့် အချက်ကရောဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – ဖလူကိုနာဇောရဲ့ သတိပြုရမယ့်် အချက်တွေက ကျောက်ကပ်အားနည်းရင် ဆေးပျော့သုံးရမယ်။ အသည်းပုံမှန်အတိုင်း အလုပ်လုပ်ခြင်းရှိမရှိ စောင့်ကြည့်ရမယ်။ အသည်းထိခိုက်နိုင်လို့ အသည်းရောဂါ လက္ခဏာများ ပြသလာရင် ဆေးကိုရပ်ထားရမယ်။
မောင်- ဆေးအပြစ်တွေကရောဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ- ဖလူကိုနာကောရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေက ပျို့ခြင်း၊ ဝမ်းဗိုက်မအီမသာဖြစ်ခြင်း၊ ဝမ်းလျှောခြင်း၊ လေပွခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်း အဖုအပိမ့်ထွက်ခြင်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
မယ် – အခြားအပြစ်တွေကရောဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – အစာမကြေခြင်း၊ ယားယံခြင်း၊ သွေးအဆီများခြင်း၊ သွေးဖြူဥနည်းခြင်း၊ သွေးဥမွှာနည်းခြင်း၊ သွေးပိုတက်စီယမ်နည်းခြင်းတို့လည်း တစ်ခါတစ်ရံ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
မောင်- ဘယ်သူတွေ ရှောင်ခိုင်းသင့်သလဲဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ- ကိုယ်ဝန်ဆောင်များ၊ နို့ိုတိုက်မိခင်များ၊ ကလေးငယ်များ မသုံးသင့်ပါဘူး။
မယ် – ဝယ်ယူနိုင်တဲ့ ဆေးအမည်တွေကရော ဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – ကင်ဇော၊ ကင်ဒီကန်၊ အိတ်တေမက်၊ ဖန်ဂီဂွန်၊ လိုဂီဂွန်၊ လူကွန်၊ ဇီကွန်၊ ဇွန်စတင်ဆိုပြီး ရရှိနိုင်ပါတယ်။
မောင် – လိမ်းဆေးလည်း ရှိသလားဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – လိမ်းဆေးလည်းရှိပါတယ်။ ဖလူကို နဇော၊ ကီတိုကိုနဇော လိမ်ဆေးတို့အပြင် ဆံပင်ဗောက်သတ်ရှန်ပူမှာ ကီတိုကိုနစ်ဇော ပါဝင်ထားကြတယ်။
မယ်- သီးခြား ညွှန်ကြားပေးပါဦးဆရာ။
ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – အရေပြားမှိုစွဲတာက မျိုးရိုးလိုက်တတ်တယ်။ မိသားစုထဲ တစ်ယောက်ဖြစ်ရင် ကူးစက်တတ်လို့ ဖြစ်နိုင်ရင် ပျောက်ကင်းအောင် ကုသရမယ်။ ဆိုခဲ့သလို ခုခံအားနည်း ရောဂါများကင်ဆာဆေးသောက်နေရတဲ့၊ ထိုးနှံနေရတဲ့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ မှတ်ချက်နဲ့ ကုသမှုပေးသင့်ပါတယ်။ အရက်နဲ့ မတည့်လို့ အရက်သောက်ပြီး ဆေးမသောက်သင့်ပါဘူး။
Author – ဒေါက်တာမင်္ဂလာ – Healthcare Journal (VOL: 8/ NO:2/ PG : 17)
