(Zawgyi)
HIV ပိုးရွိတဲ့သူေတြ ကိုယ္ဝန္လြယ္မိတဲ့အခါ ကေလးကိုကူးမွာလား စိုးရိမ္တတ္ၾကတယ္။ HIV ပိုးရွိတာသိၿပီးမွ ကိုယ္ဝန္ရသြားတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ရၿပီးမွ သိသြားတာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ကိုယ္ဝန္ ဖ်က္ခ်ဖို႔အထိလုပ္တတ္ၾကတယ္။
HIV ပိုးရွိတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ကေန ကေလးကိုအၿမဲမကူးပါဘူး။ သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်က္ေတြ လိုက္နာေပး လို႔ရွိရင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ကေန သေႏၶသားကို HIV ပိုးကူးႏိုင္ေျခကို အမ်ားႀကီးေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္အခ်က္ေတြလိုက္နာရမလဲဆိုရင္ အၾကမ္းဖ်င္းအေနနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ ART ေဆးေသာက္ဖို႔ရယ္၊ က ေလးဘယ္လိုေမြးမွာလဲရယ္၊ ေမြကင္းစကေလး ART ေဆးေသာက္ဖို႔ရယ္၊ ကေလးရဲ႕ အစာအာဟာရပုံစံရယ္စ တာေတြအေပၚမူတည္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တိုင္း HIV ပိုးရွိမရွိစစ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္စရွိတာနဲ႔ သားဖြားမီးယပ္ဆရာဝန္တစ္ ေယာက္ေယာက္နဲ႔ျဖစ္ေစ၊ ေဆး႐ုံမွာျဖစ္ေစကိုယ္ဝန္အပ္ပါ။ လိုအပ္တာေတြစစ္ပါ။ HIV ပိုးရွိေနခဲ့ရင္ေတာ့ေဆး ႐ုံမွာျပတာပိုေကာင္းတယ္။
HIV ပိုးရွိေနတဲ့အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က အရင္က ART ေဆးေသာက္ေနရသည္ျဖစ္ေစ၊ ေဆးမေသာက္ရ ေသးတာပဲျဖစ္ေစ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ၿပီဆို ART ေဆးေသာက္ရပါမယ္။ CD4 ကိုလည္းၾကည့္စရာမလိုဘူး။ ကိုယ္ ဝန္ ၂၈ ပတ္နဲ႔ ၃၂ ပတ္ၾကားမွာ စထားၿပီးေတာက္ေလွ်ာက္ေသာက္ဖို႔လိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း HIV ပိုးရွိတဲ့ ကိုယ္ဝန္သည္ကို အစိုးရေဆး႐ုံနဲ႔ ျပေစခ်င္တာပါ။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေမြးတဲ့အခါမွာႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၿပီး ခြဲေမြးတာကပိုသင့္ေတာ္ပါတယ္။ ခြဲဖို႔ျပင္ဆင္ေနတုန္း လဲလိုအပ္တဲ့ေဆးေတြ သြင္းတာမ်ိဳးလုပ္ရပါတယ္။ ဘာလို႔႐ိုး႐ိုးမေမြးခိုင္းလဲဆိုရင္ ႐ိုး႐ိုးေမြးတာက ဗိုက္နာၿပီး သားအိမ္ေခါင္းပြင့္မွ ေမြးလို႔ရမယ္။ အဲ့အခ်ိန္ေစာင့္ေနရင္း ေရႁမႊာေပါက္တာေတြျဖစ္ႏိုင္ တယ္။ ႐ိုး႐ိုးေမြးတဲ့အခါ လည္း မိခင္ရဲ႕ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ ေမြးရတဲ့အခါ ေရာဂါပိုးကူးလြယ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၿပီး ဗိုက္မနာခင္ ေရႁမႊာမေပါက္ခင္ ေအးေအးေဆးေဆးခြဲေမြးေစခ်င္တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ HIV Virus ပိုးေကာင္ေရနည္းေနတာမ်ိဳးဆိုရင္ ႐ိုး႐ိုးေမြးတာကိုလဲလက္ခံတယ္။
ေမြးကင္းစကေလးကိုလည္း ေမြးၿပီးစကေန ေလးပတ္မွေျခာက္ပတ္အတြင္း ေဆးတိုက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ART ေဆး ပါ။ ဒါေတြကိုလည္း အစိုးရေဆး႐ုံကပဲ ဆက္လုပ္ေပးၾကပါတယ္။ ကေလးရဲ႕အစာ အာဟာရအေနနဲ႔ကေတာ့ အ ေမႏို႔လုံးဝမတိုက္ဘဲ ႏို႔ဗူးပဲတိုက္သြားရမွာပါ။
ဒီအခ်က္ေတြမလုပ္ျဖစ္ခဲ့ရင္ ကိုယ္ဝန္သည္မိခင္ကေန ကေလးကိုကူးႏိုင္တဲ့ႏႈန္းက ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကေန ၂၀ ရာ ခိုင္ႏႈန္းအထိရွိႏိုင္တယ္။ ေသခ်ာလုပ္ရင္ ေတာ့ ကူးႏိုင္တဲ့ႏႈန္းက ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိေလ်ာ့ခ်ႏိုင္မွာပါ။
Author – Dr. CST
(Unicode)
HIV ပိုးရှိတဲ့သူတွေ ကိုယ်ဝန်လွယ်မိတဲ့အခါ ကလေးကိုကူးမှာလား စိုးရိမ်တတ်ကြတယ်။ HIV ပိုးရှိတာသိပြီးမှ ကိုယ်ဝန်ရသွားတာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ကိုယ်ဝန်ရပြီးမှ သိသွားတာလည်းဖြစ်နိုင်တယ်။ တချို့ဆို ကိုယ်ဝန် ဖျက်ချဖို့အထိလုပ်တတ်ကြတယ်။
HIV ပိုးရှိတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်ကနေ ကလေးကိုအမြဲမကူးပါဘူး။ သတ်မှတ်ထားတဲ့အချက်တွေ လိုက်နာပေး လို့ရှိရင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်ကနေ သန္ဓေသားကို HIV ပိုးကူးနိုင်ခြေကို အများကြီးလျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်အချက်တွေလိုက်နာရမလဲဆိုရင် အကြမ်းဖျင်းအနေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင် ART ဆေးသောက်ဖို့ရယ်၊ က လေးဘယ်လိုမွေးမှာလဲရယ်၊ မွေကင်းစကလေး ART ဆေးသောက်ဖို့ရယ်၊ ကလေးရဲ့ အစာအာဟာရပုံစံရယ်စ တာတွေအပေါ်မူတည်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်တိုင်း HIV ပိုးရှိမရှိစစ်ဖို့လိုပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်စရှိတာနဲ့ သားဖွားမီးယပ်ဆရာဝန်တစ် ယောက်ယောက်နဲ့ဖြစ်စေ၊ ဆေးရုံမှာဖြစ်စေကိုယ်ဝန်အပ်ပါ။ လိုအပ်တာတွေစစ်ပါ။ HIV ပိုးရှိနေခဲ့ရင်တော့ဆေး ရုံမှာပြတာပိုကောင်းတယ်။
HIV ပိုးရှိနေတဲ့အမျိုးသမီးတစ်ယောက်က အရင်က ART ဆေးသောက်နေရသည်ဖြစ်စေ၊ ဆေးမသောက်ရ သေးတာပဲဖြစ်စေ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ပြီဆို ART ဆေးသောက်ရပါမယ်။ CD4 ကိုလည်းကြည့်စရာမလိုဘူး။ ကိုယ် ဝန် ၂၈ ပတ်နဲ့ ၃၂ ပတ်ကြားမှာ စထားပြီးတောက်လျှောက်သောက်ဖို့လိုတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း HIV ပိုးရှိတဲ့ ကိုယ်ဝန်သည်ကို အစိုးရဆေးရုံနဲ့ ပြစေချင်တာပါ။
နောက်တစ်ခုကတော့ မွေးတဲ့အခါမှာကြိုတင်ပြင်ဆင်ပြီး ခွဲမွေးတာကပိုသင့်တော်ပါတယ်။ ခွဲဖို့ပြင်ဆင်နေတုန်း လဲလိုအပ်တဲ့ဆေးတွေ သွင်းတာမျိုးလုပ်ရပါတယ်။ ဘာလို့ရိုးရိုးမမွေးခိုင်းလဲဆိုရင် ရိုးရိုးမွေးတာက ဗိုက်နာပြီး သားအိမ်ခေါင်းပွင့်မှ မွေးလို့ရမယ်။ အဲ့အချိန်စောင့်နေရင်း ရေမြွှာပေါက်တာတွေဖြစ်နိုင် တယ်။ ရိုးရိုးမွေးတဲ့အခါ လည်း မိခင်ရဲ့မွေးလမ်းကြောင်းမှတစ်ဆင့် မွေးရတဲ့အခါ ရောဂါပိုးကူးလွယ်တယ်။ ဒါကြောင့်ကြိုတင်ပြင်ဆင်ပြီး ဗိုက်မနာခင် ရေမြွှာမပေါက်ခင် အေးအေးဆေးဆေးခွဲမွေးစေချင်တာပါ။ ဒါပေမယ့် အချို့နိုင်ငံတွေမှာတော့ HIV Virus ပိုးကောင်ရေနည်းနေတာမျိုးဆိုရင် ရိုးရိုးမွေးတာကိုလဲလက်ခံတယ်။
မွေးကင်းစကလေးကိုလည်း မွေးပြီးစကနေ လေးပတ်မှခြောက်ပတ်အတွင်း ဆေးတိုက်ဖို့လိုပါတယ်။ ART ဆေး ပါ။ ဒါတွေကိုလည်း အစိုးရဆေးရုံကပဲ ဆက်လုပ်ပေးကြပါတယ်။ ကလေးရဲ့အစာ အာဟာရအနေနဲ့ကတော့ အ မေနို့လုံးဝမတိုက်ဘဲ နို့ဗူးပဲတိုက်သွားရမှာပါ။
ဒီအချက်တွေမလုပ်ဖြစ်ခဲ့ရင် ကိုယ်ဝန်သည်မိခင်ကနေ ကလေးကိုကူးနိုင်တဲ့နှုန်းက ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၂၀ ရာ ခိုင်နှုန်းအထိရှိနိုင်တယ်။ သေချာလုပ်ရင် တော့ ကူးနိုင်တဲ့နှုန်းက ၂ ရာခိုင်နှုန်းအထိလျော့ချနိုင်မှာပါ။
Author – Dr. CST
