အမျိုးသမီးတွင်ဖြစ်သောလိင်မှကူးစက်ရောဂါများ

တစ်လင်တစ်မယားစနစ်နဲ့ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦးသစ္စာရှိရှိ ပေါင်းဖက်ကြခြင်းဟာ မင်္ဂလာတစ်ပါးဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ဦးဦးကဖောက်ပြန်ပြီး အခြားသူနဲ့လိင်ဆက်ဆံမိမယ်။ အဲဒီသူကရောဂါပိုးရှိနေလျှင် အဲဒီရောဂါကမဖောက် ပြန်ဘဲနေနေတဲ့သူကို ကူးစက်သွားတတ်ပါတယ်။ ဖောက်ပြန်တဲ့ကာယကံရှင်ကတော့ ကိုယ့်အကြောင်းကိုယ် သိလက္ခဏာပြလာပြီဆိုတော့ ဆေးကုသမှုကိုခံယူကြတယ်။ တချို့ကတိတ်တဆိတ် ကြင်ဖက်ကိုအသိမခံဘဲ ကုသမှုခံယူသလို၊ တချို့ကတော့ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပဲ ပြောဆိုပြီးနှစ်ယောက်စလုံး ကုသမှုခံယူကြပါတယ်။ အဲဒီ လိုတစ်ဖက်ကမသိဘဲ ကုသမှုမခံယူဘဲနောက်ကျခါမှ လိင်မှုဆိုင်ရာရောဂါခံစားပြီး ဆေးကုသမှုခံယူဖြစ်သွား တယ်။ ဒီလိုမျိုးပြဿနာတွေက အမျိုးသမီးတွေမှာအများဆုံး ဖြစ်ကြပါတယ်။ အကဲပိုတာက အမျိုးသားတွေမှာ ပါအများဆုံးတွေ့ရတတ်ပါတယ်။

မေး – အမျိုးသမီးလိင်မှုဆိုင်ရာ ရောဂါတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုလက္ခဏာဝေဒနာတွေဖြစ်တတ်ပါသ လဲ။
ဖြေ – မိန်းမကိုယ်မှအရည်ဆင်းခြင်း၊ ဝမ်းဗိုက်အောက်ဖက်နားတွင် နာကျင်ခြင်း၊ လိင်အင်္ဂါပတ်လည် တွင်အနာဖြစ်ခြင်း၊ အဖုကျိတ်ထွက်ခြင်း၊ မိန်းမကိုယ်နှုတ်ခမ်းနာခြင်းနှင့် ယားယံခြင်းစတာတွေဖြစ်ပါတယ်။

မေး – မိန်းမကိုယ်မှ အရည်ဆင်းခြင်းအကြောင်းလေး ရှင်းပြပေးပါ။
ဖြေ – သဘာဝအလျောက်ဆင်းတာက ဟော်မုန်းလွှမ်းမိုးမှုပေါ်မှာမူတည်ပါတယ်။ အရွယ်ရောက်စဉ်၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်၊ သန္ဓေတားဆေးသုံးစွဲစဉ်တွင် အဖြူဆင်းတာဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဆင်းတာရုတ်တရက်ဖြစ် မယ်၊ အရောင်ကအရင်နဲ့မတူဘူး၊ အနံ့ထွက်မယ်ဆိုရင် မိန်းမကိုယ်နှုတ်ခမ်းယားယံမှု ဖြစ်မည်ဆိုရင် ရောဂါပိုး ဝင်လို့ဖြစ်နေတာလို့ ယူဆနိုင်ပါတယ်။
အတော်များများက အဖြူဆင်းတာကလိင်မှ ကူးစက်ရောဂါကြောင့်တော့မဟုတ်ပါဘူး။ Candida မှိုရော ဂါ၊ Bacterial Vaginosis ကြောင့်ဖြစ်ရပါတယ်။ လိင်မှကူးစက်ရောဂါဆိုလျှင် ဂနိုရောဂါ၊ Chlamydia ရောဂါ ကြောင့်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ Herpes ရောဂါဆိုလျှင် ဆင်းတာကများတယ်။ ဆီးသွားလျှင် နာကျင်ခြင်းနှင့် မိန်းမ ကိုယ်နှုတ်ခမ်းသားနာကျင်ခြင်းဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ကူးစက်ရောဂါကြောင့်မဟုတ်ဘဲ ဖြစ်တတ်တာက တစ်ခါသုံး ပစ္စည်းကျန်ခဲ့တာ၊ ကင်ဆာနှင့်မိန်းမကိုယ်နှင့် မစင်အိမ်အပေါက်ဖြစ်တာတွေပါပဲ။
မိန်းမကိုယ်ထဲကို ဘဲနှုတ်သီးနဲ့ကြည့်ပြီး ဆင်းတဲ့အရောင်ကြည့်ခြင်း၊ ဆေးထိုးပြီးမိုက်ခရိုစကုပ်ဖြင့်ကြည့် ခြင်း၊ PH တိုင်းခြင်းဖြင့်ရောဂါကို ရှာဖွေရပါတယ်။

မေး – ဝမ်းဗိုက်အောင့် နာကျင်ခြင်းအကြောင်းရှင်းပြပေးပါ။
ဖြေ – ဝမ်းဗိုက်အောက်နာကျင်ခြင်းဖြစ်စေတာက ညှပ်ရိုးကွင်းတွင်းကလီစာတွေ ရောင်ရမ်းပြီးရောဂါဖြစ် ခြင်း၊ မျိုးဥပြွန်ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းနှင့် ရောင်ရမ်းခြင်းတွေဖြစ်ပါတယ်။ နာကျင်မှုကရုတ်တရက်ဖြစ်မယ်။ လိင်ဆက် ဆံတဲ့အခါနာကျင်မယ်၊ မိန်းမကိုယ်မှအဖြူဆင်းမယ်၊ သို့မဟုတ် သွေးဆင်းခြင်း၊ ဖျားခြင်း၊ မလှုပ်ချင်မကိုင်ချင် ဖြစ်မယ်ဆိုရင် ညှပ်ရိုးကွင်းတွင်းရှိကလီစာ ရောင်ရမ်းခြင်းလို့ယူဆနိုင်ပြီး နာကျင်မှုကဘယ်၊ ညာနှစ်ဖက်ဖြစ်ခြင်း၊ မိန်းမကိုယ်တွင်းမှစမ်းသပ်လျှင် မျိုးဥပြွန်ရောင်ခြင်းကြောင့် နာကျင်ခြင်းဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ရှိ၊မရှိ စစ် ဆေးဖို့လိုပါတယ်။ အကြောင်းကား သန္ဓေပြွန်သန္ဓေတည်တာလည်း ဖြစ်တတ်တဲ့အတွက်ဖြစ်တယ်။
ပဋ္ဋိဇီဝပိုးသတ်ဆေး၊ မက်ထရိုဆေးပြားတွေက PID လို့ခေါ်တဲ့ရောဂါတွေကို ကုသရာမှာသုံးတတ်ပါ တယ်။ ကုသမှုနောက်ကျလျှင် ပြည်တည်ခြင်း၊ သန္ဓေပြွန်တွင်အနာရွတ်ဖြစ်ပါက သန္ဓေပြွန်တွင်သန္ဓေတည်ခြင်း၊ သားသမီးမရနိုင်ခြင်းစတာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

မေး – မိန်းမကိုယ်အနာဖြစ်ခြင်းအကြောင်း သိလိုပါတယ်။
ဖြေ – အဖြစ်များဆုံးက Herpes ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။ မွေးလမ်းကြောင်နှုတ်ခမ်းဝမှာ များစွာသောနာကျင် စေတဲ့အနာတွေဖြစ်မယ်။ ပေါင်ကျိတ်ခိုမယ်၊ ဖျားမယ်၊ မလှုပ်ချင်မကိုင်ချင်ဖြစ်မယ်။ အနာကနေထွက်တဲ့အရည် ကိုယူပြီးပိုးမွေးပြီးသကာလ PCR နည်းနဲ့ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးရဲ့ DNA ကိုရှာဖွေရပါတယ်။ အချို့အနာတွေက ကင်ဆာ၊ ဆေးမတည့်တာတွေနဲ့ တခြားအကြောင်းတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

မေး – အကျိတ်ခိုတဲ့အကြောင်းက ဘာလဲ။
ဖြေ – များသောအားဖြင့်တော့ မွေးလမ်းကြောင်းဘေးမှာ ကြွက်နို့ပေါက်တာပါပဲ။ တချို့ကအဆီကျိတ်၊ အရေပြားအသီးစတာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

မေး – မွေးလမ်းကြောင်းနာတာနဲ့ ယားယံတာအကြောင်းရှင်းပြပေးပါ။
ဖြေ – မှိုရောဂါ၊ အရေပြားရောဂါပိုး၊ Herpes ရောဂါနဲ့တခြားရောဂါတွေကြောင့် ဖြစ်ရပါတယ်။

Author: အေးကမ္ဘာဒေါက်တာချစ် (Vol-8 / No-11) Healthcare Journal