ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်ပြီး အာဟာရဓာတ်တွေ လုံလောက်စွာပါဝင်တဲ့ အစားအသောက်ပုံစံဟာ မိမိရင်သွေးငယ်ရဲ့ ကျန်းမာသန်စွမ်းမှုအတွက် အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အသက်အရွယ်အလိုက် ကြီးထွားသန်စွမ်းပြီး ဘက်စုံထူးချွန်တဲ့ ကလေးငယ်ဖြစ်စေချင်ရင် မိမိရင်သွေးငယ်ရဲ့ ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောစနစ် ကောင်းမွန်စွာ ဖွံ့ဖြိုးမှုနဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေ လိုအပ်ပါတယ်။
လူသားတွေရဲ့ဦးနှောက်ဟာ မွေးကင်းစဘဝကစပြီး အလျင်အမြန် ကြီးထွားလာပြီး အသက်နှစ်နှစ် အရွယ်မှာ လူကြီးတစ်ယောက်ဦးနှောက်အရွယ်ရဲ့ ၈၀% အထိ ရောက်ရှိနေပါပြီ။ ဒါ့ပြင် ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောအဖွဲ့အစည်းဟာ အလွန်အလုပ်များတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းဖြစ်တာကြောင့် နေ့စဥ် အာဟာရဓာတ်များစွာကို လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိမိကလေးရဲ့ဦးနှောက် ကောင်းမွန်စွာ ဖွံ့ဖြိုးဖို့၊ မှတ်ဥာဏ်ကောင်းဖို့၊ အာရုံစူးစိုက်မှုအားကောင်းဖို့နဲ့ ဆက်ဆံရေးပြေပြစ်ဖို့တို့အတွက် ငယ်ရွယ်စဥ်ကစပြီး သင့်လျော်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေ လုံလောက်စွာ ရရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောအတွက် အလိုအပ်ဆုံး အစားအစာများ
၁။ ဥအမျိုးမျိုး
ဥတွေဟာ ကလေးငယ်တွေလည်း ကြိုက်နှစ်သက်ကြတဲ့ အစားအစာတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ဥအနှစ်မှာ ပါတဲ့ Choline ဟာ ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောဆက်သွယ်ရေးစနစ်တွေမှာ အရေးပါပါတဲ့အပြင် သန္ဓေသားနဲ့ မွေးကင်းစဘဝမှာ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက်လည်း လိုအပ်ပါတယ်။ ဥအမျိုးမျိုးဟာ ပရိုတိန်းဓာတ်တွေ ပြည့်ဝစွာပါရှိတာကြောင့် ကလေးငယ်အား ကြီးထွားသန်စွမ်းစေပါတယ်။
၂။ ပင်လယ်စာများ
ပင်လယ်စာတွေဟာ ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောကျန်းမာရေးအတွက် လိုအပ်တဲ့ Omega-3 Fatty Acid ၊ အိုင်အိုဒင်းနဲ့ ဇင့်ဓာတ်တွေနဲ့ ပြည့်ဝနေပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ဟာ အာရုံကြောဆဲလ်တွေ တည်ဆောက်ဖို့ ဇင့်ဓာတ်ကို လိုအပ်ပြီး ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းကို သိုင်းရွိုက်ဂလင်းက ထုတ်ရန် အိုင်အိုဒင်းကို လိုအပ်ပါတယ်။
ဆာလမွန်၊ ဆာဒင်း၊ ပင်လယ်ငါးကြင်း၊ Mackerel အစရှိတဲ့ ပင်လယ်ငါးတွေမှာ ပါရှိတဲ့ ငါးကြီးဆီလို့ သိကြတဲ့ Omega-3 အဆီဟာ အာရုံစူးစိုက်မှုကောင်းခြင်း၊ အစီအစဥ်ရေးဆွဲခြင်း၊ ပြဿနာများဖြေရှင်းခြင်း၊ လူမှုရေးဝင်ဆံ့ခြင်း၊ စိတ်ခံစားချက်နဲ့ အပြုအမူဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးရင့်ကျက်မှုတို့မှာလည်း အရေးပါပါတယ်။
၃။ ဘယ်ရီသီးများ
စတော်ဘယ်ရီ၊ Blueberry၊ Blackberry အစရှိတဲ့ ဘယ်ရီသီးတွေမှာ Anthocyanins ဆိုတဲ့ ဓာတ်ပါဝင်ပါတယ်။ အဆိုပါဓာတ်ဟာ ဦးနှောက်ကို သွေးစီးဆင်းမှုအားကောင်းခြင်း၊ ရောင်ရမ်းမှုတွေကို လျော့ကျစေခြင်း၊ ဦးနှောက်ဆဲလ်အသစ်တွေ ပြုလုပ်ခြင်းတွေမှာ အရေးပါပါတယ်။ ဘယ်ရီသီးတွေရဲ့ အစေ့လေးတွေမှာ Omega-3 အဆီများလည်း ပါဝင်ပါတယ်။
၄။ ရောင်စုံဟင်းသီးဟင်းရွက်များ
အရောင်အသွေးစုံလင်တဲ့ အသီးအရွက်တွေဖြစ်တဲ့ ခရမ်းချဥ်သီး၊ မုန်လာဥနီ၊ ရွှေဖရုံသီး၊ ကန်စွန်းဥ၊ ပန်းပွင့်စိမ်း၊ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ ဟင်းနုနွယ်နဲ့ အခြားသော အစိမ်းရင့်ရောင်အရွက်တွေမှာ Antioxidant ဓာတ်တွေ အများအပြား ပါဝင်ပါတယ်။ Antioxidant ဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ဦးနှောက်နဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို ထိခိုက်စေတဲ့ Free Radical ဆိုတဲ့ အရာတွေကနေ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
ဟင်းနုနွယ်လို အရွက်တွေမှာ ဆဲလ်တွေ ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့၊ ကြာရှည်ခံအောင် ထိန်းသိမ်းနိုင်ဖို့နဲ့ DNA တွေ တည်ဆောက်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ Folate ဓာတ်တွေ ပါရှိပါတယ်။
ဒါ့ပြင် ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေဟာ ကျန်းမာရေးနဲ့ အလုံးစုံ ညီညွတ်တဲ့ အစားအသောက်ပုံစံမှာ အရေးကြီးတဲ့ကဏ္ဍမှာ ပါတာကြောင့် မိမိကလေးငယ်ဟာ နေ့စဥ် အသီးအရွက်တွေကို လုံလောက်စွာ စားသုံးပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
၅။ အသီးဝလံများ
ဗီတာမင် စီ အများအပြား ပါတဲ့ လိမ္မော်သီး၊ ကီဝီသီး၊ စတော်ဘယ်ရီ၊ မာလကာသီးနဲ့ သဘော်သီးတွေဟာ မိမိရင်သွေးငယ်ရဲ့ ဦးနှောက်အာရုံကြောအတွက် ရွေးချယ်သင့်တဲ့ သစ်သီးတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါအသီးတွေမှာ Antioxidant အကျိုးတွေ ရှိတာကြောင့် ဦးနှောက်ဆဲလ်တွေကို ကျန်းမာသန်စွမ်းစေပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ဗီတာမင်စီဟာ Enzyme (အင်ဇိုင်း) တချို့ကို အထောက်အကူပြုပေးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဦးနှောက်နဲ့အာရုံကြောချိတ်ဆက်မှုအတွက် အချက်ပြဓာတုပစ္စည်းတွေ ထုတ်လုပ်ရာမှာ အဆင်ပြေစေပြီး ကလေးငယ်တွေရဲ့ ဦးနှောက်ကို အမြဲနိုးကြွနေအောင်၊ အာရုံစူးစိုက်မှုနဲ့ မှတ်ဥာဏ်ကောင်းအောင် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်ပါတယ်။
၆။ ဒိန်ချဥ်
လူသားတွေကို အကျိုးပြုသောအဆီပါဝင်တဲ့ ဒိန်ချဥ်ဟာဆိုရင် ဦးနှောက်ဆဲလ်တွေ သတင်းအချက်အလက်တွေ လက်ခံခြင်း၊ ပေးပို့ခြင်းတို့ လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့ အထောက်အကူပြုပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ဒိန်ချဥ်မှာ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးစေတဲ့ အိုင်အိုဒင်း၊ ဇင့်၊ ပရိုတိန်းဓာတ်နဲ့ Vitamin B12 တို့ပါဝင်ပါတယ်။
၇။ သံဓာတ်အားကောင်းစေသော အစားအစာများ
အသားတွေမှာပါဝင်တဲ့ သံဓာတ်ဟာ ဦးနှောက်ဆီကို အောက်ဆီဂျင် သယ်ပို့ပေးရာမှာ ကူညီပေးပြီး ကျောင်းသင်ခန်းစာတွေကို ကြာရှည်စွာ အာရုံစူးစိုက်နိုင်စေပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ကလေးငယ်ကို ခွန်အားတွေလည်း ပြည့်ဝစေပါတယ်။ အမဲသား၊ ကြက်သား၊ ကြက်ဆင်သား၊ တူနာငါး၊ တခြားသောအခွံမာငါးတွေနဲ့ အသီးအရွက်တွေထဲမှာဆိုရင် ဟင်းနုနွယ်၊ ပန်းပွင့်စိမ်း၊ ပဲအမျိုးမျိုးတို့မှာ သံဓာတ် လုံလောက်စွာ ပါဝင်ပါတယ်။ အဆိုပါ အစားအစာတွေစားသုံးရင် သံဓာတ်စုပ်ယူမှုအားကောင်းစေရန် ဗီတာမင်စီပြည့်ဝတဲ့ အစားအစာတွေနဲ့ တွဲဖက်ကျွေးသင့်ပါတယ်။
၈။ အစေ့အဆန်များ
အစေ့အဆန်တွေဟာ ကလေးတွေအလွယ်တကူ နှစ်သက်တဲ့ အစားအစာဖြစ်ပြီး လေ့လာသင်ယူမှု၊ ဝေဖန်ပိုင်းခြားနိုင်မှုစွမ်းရည်တွေကို အထောက်အကူပြုတဲ့ ဗီတာမင် အီး၊ ဇင့်၊ Folate၊ သံဓာတ်နဲ့ ပရိုတိန်းဓာတ်တို့ အများအပြားပါဝင်ပါတယ်။
၉။ Oatmeal
ပရိုတိန်းနဲ့ အမျှင်ဓာတ်များစွာပါဝင်တဲ့ ဆပ်၊ အုပ်၊ ပြောင်း၊ နှံ အစရှိတဲ့ Oatmeal တွေဟာလည်း ဦးနှောက်နဲ့ နှလုံးသွေးကြောကျန်းမာရေးတွေမှာ အရာရောက်ပါတယ်။ အဆိုပါအမျှင်ဓာတ်တွေဟာ သွေးတွင်းအချိုဓာတ်ကို ထိန်းညှိပေးတာကြောင့် မိမိရင်သွေးငယ်ဟာ တစ်နေ့လုံး အင်အာပြည့်ဝပြီး အာရုံစူးစိုက်မှုလည်း ကောင်းစေပါတယ်။
မိမိရင်သွေးငယ်ရဲ့ ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြော ကျန်းမာသန်စွမ်းစေဖို့က မိဘတွေအနေနဲ့ အထက်ပါ အစာအာဟာရတွေနဲ့ ပြည့်ဝတဲ့ စားသောက်ပုံစံကို စားသုံးတတ်အောင် ပြင်ဆင်ကျွေးမွေးသင့်ပါတယ်။ တကယ်လို့ မိမိရင်သွေးငယ် အဆိုပါအာဟာရဓာတ်တွေလုံလောက်စွာ မရမှာကို စိုးရိမ်ပါက ဆရာဝန်တွေနဲ့ဆွေးနွေးပြီး ဖြည့်စွက်စာတွေ တိုက်ကျွေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေတဲ့ ပြုပြင်ထားတဲ့ အချိုဓာတ်တွေ၊ ပြည့်ဝအဆီတွေပါဝင်တဲ့ အသင့်စား အစားအစာတွေနဲ့ အသင့်လုပ်မုန့်များ ကျွေးခြင်းကို အတတ်နိုင်ဆုံး လျှော့ချသင့်ပါတယ်။
Author: Dr. Aye Chan Moe
