(Zawgyi)
လူ႔အသက္ဆိုတာ အရမ္းအဖိုးတန္ပါတယ္။ ထိုအသက္တစ္ေခ်ာင္းကို ကယ္တင္ဖို႔အတြက္ ဆရာဝန္၊ သူနာျပဳ က်န္းမာေရး လုပ္သားေတြျဖစ္ေနဖို႔ မလိုပါဘူး။ မည္သူမဆို ေသြးလႉျခင္းျဖင့္ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာကို ကယ္တင္ႏိုင္ပါတယ္။ ယခင္က တစ္ဦးတစ္ေယာက္ျခင္းစီသာ ေသြးလႉျခင္းမ်ား မ်ားခဲ့ေပမယ့္ အခုဆိုရင္ အုပ္စုလိုက္ ေသြးလႉဒါန္းမႈမ်ား ၊ ေသြးလႉဒါန္းသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အသင္းအဖြဲ႕မ်ား စသျဖင့္ တြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္ ဖြံၿဖိဳးလာခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေသြးသြင္းကုသျခင္းမ်ားကို ၁၈၉၉ ခုႏွစ္ကေနစတင္ၿပီး ရန္ကုန္ေဆး႐ုံႀကီးမွာ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ရန္ကုန္အမ်ိဳးသား ေသြးလႉဘဏ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေသြးသြင္းကုသရန္ လိုအပ္သည့္ လူနာမ်ားစြာကို ေသြးသြင္းကုသေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ေသြးလႉဒါန္းသည့္ လူဦးေရလည္း သိသိသာသာကို တိုးပြားလာၿပီျဖစ္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ေသြးကို မလႈသင့္သည့္အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ လႉမိပါက မိမိအတြက္ ေသြးအားနည္းျခင္း မူးေဝျခင္း အားနည္းျခင္း စသည့္ လကၡဏာမ်ားကို ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးလႈဖို႔္အတြက္ ဘာေတြလိုအပ္လဲ ဘယ္လိုအခ်ိန္ေတြမွာ ေသြးမလႈသင့္လဲဆိုတာ ကို သိေစႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီေဆာင္းပါးေလးမွာ ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
ေသြးလႉဒါန္းဖို႔အတြက္
ေသြးအားေကာင္းရန္လိုအပ္သည္
ေသြးေပါင္ခ်ိန္ေကာင္းရမည္
ကူးစက္ေရာဂါမ်ား မရွိသူျဖစ္ရမည္
နာတာရွည္ေရာဂါမ်ား ေသြးေရာဂါမ်ား မရွိသူျဖစ္ရမည္
အသက္ ၁၈ ႏွစ္မွ ၅၅ ႏွစ္အတြင္းရွိသူျဖစ္ရမည္
အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေပါင္ ၁၁၀ ႏွင့္အထက္ရွိရမည္
အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေပါင္ ၁၀၀ ႏွင့္အထက္ရွိရမည္
ေသြးမလႉခင္ ညမွာ အိပ္ေရးဝစြာ အိပ္စက္ထားသူျဖစ္ရမည္
အရက္ေသစာ ေသာက္စားထားျခင္းမရွိသူ ျဖစ္ရမည္
လတ္တေလာ ဓမၼတာလာေနျခင္းမရွိသူ ျဖစ္ရမည္။
ဒီလိုလူေတြကေတာ့ လတ္တေလာ ေသြးလႉဒါန္းရန္ မသင့္ေသးပါဘူး။ အခ်ိန္အနည္းငယ္ေစာင့္သင့္ပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ပ်က္က်ထားျခင္းမ်ိဳးရွိလွ်င္
ေသြးသြင္းကုသမႈ ခံယူဖူးလွ်င္
ေဆးမင္ေၾကာင္ထိုးထားျခင္းမ်ိဳးရွိလွ်င္ ၆ လခန႔္နားၿပီးမွ ေသြးလႉသင့္ပါတယ္။
ေခြး႐ူးကာကြယ္ေဆးထိုးထားလွ်င္ ၊ အႀကီးစားခြဲစိတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားလွ်င္ ၊ အူေရာင္ငန္းဖ်ားေရာဂါျဖစ္ထားလွ်င္ အနည္းဆုံး ၁ ႏွစ္ခန႔္ နားၿပီးမွ ေသြးလႉဒါန္းသင့္ပါတယ္။
ႏို႔တိုက္မိခင္မ်ားအေနႏွင့္လည္း ကေလးေမြးၿပီး ၁ ႏွစ္ခန႔္နားၿပီးမွ ေသြးလႉဒါန္းျခင္းျပဳသင့္ပါတယ္။
ေသြးလႉဒါန္းမႈမ်ားျပဳလုပ္ထားျခင္းမ်ိဳးရွိလွ်င္ ၄ လခန႔္နားၿပီးမွ ေနာက္ထပ္ လႉဒါန္းပါ။
အခ်ိဳ႕သူေတြကေတာ့ ေသြးလႉဒါန္းမႈမ်ား လုံးဝ မျပဳသင့္ပါဘူး
ကင္ဆာေရာဂါ ေဝဒနာရွင္မ်ား
ႏွလုံးေရာဂါ
ေသြးေရာဂါ ခံစားေနရသူမ်ား
အင္စူလင္ထိုးေနရေသာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေဝဒနာရွင္မ်ား
အသည္းေရာင္အသားဝါ ဘီပိုး စီပိုး ၊ HIV ေရာဂါအစရွိသည့္ ေသြးမွတဆင့္ကူးစက္တတ္သည့္ေရာဂါရွိသူမ်ား
လက္ရွိတြင္ တီဘီေရာဂါ ခံစားေနရၿပီး ေဆးကုသမႈခံယူေနသူမ်ား
အသည္းပ်က္စီးေနသူ ၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးေနသူမ်ားအေနျဖင့္ ေသြးလႉဒါန္းမႈမ်ား လုံးဝမလုပ္သင့္ပါဘူး။ ဒီလိုလူေတြကိုလည္း စိတ္ဓာတ္က် ဝမ္းနည္းမႈေတြ မျဖစ္ေစခ်င္ပါ။ အျခား အက်ိဳးရွိသည့္ ပရဟိတ လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါဝင္ကုသိုလ္ယူလို႔ရပါတယ္။
ေသြးလႉသည့္ လူအမ်ားကိုလည္း ေသြးလႉဒါန္းမႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီးသည့္အခါမ်ိဳးမွာ
ေသြးေဖာက္သည့္ေနရာကို သန႔္ရွင္းစြာထားဖို႔
ေသြးလႉသည့္လက္ကို အတတ္ႏိုင္ဆုံး အနားေပးဖို႔
အရည္မ်ားမ်ားေသာက္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။
ေသြးလႉၿပီးခါစ အခ်ိန္မ်ိဳးေတြမွာ ေခါင္းမူးတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မိနစ္အနည္းငယ္ လွဲေနေပးသင့္ပါတယ္။ ေသြးအားေကာင္းမြန္ေစတဲ့ အစားအစာမ်ိဳးေတြလည္း စားေပးသင့္ပါတယ္။ ေသြးေဖာက္ထားတဲ့ ေနရာမွာ အနည္းငယ္ အညႇိအမဲစြဲတာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ စိတ္ပူစရာမလိုပါဘူး။ သူ႔အလိုလို ျပန္ေပ်ာက္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒီေဆာင္းပါးေလးကို ဖတ္ျခင္းအားျဖင့္ ေသြးလႉဖို႔ ဘာေတြလိုအပ္တယ္ ၊ေသြးလႉၿပီးသြားရင္ ဘယ္လိုေတြလုပ္ရမယ္ဆိုတာ သိရွိေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ရင္း ေသြးလႉျခင္းျဖင့္ လူေတြရဲ႕ အသက္ကို ကယ္တင္ႏိုင္တဲ့ လူစြမ္းေကာင္းမ်ားျဖစ္ၾကပါေစ။
Author; Dr.ေမ
(Unicode)
လူ့အသက်ဆိုတာ အရမ်းအဖိုးတန်ပါတယ်။ ထိုအသက်တစ်ချောင်းကို ကယ်တင်ဖို့အတွက် ဆရာဝန်၊ သူနာပြု ကျန်းမာရေး လုပ်သားတွေဖြစ်နေဖို့ မလိုပါဘူး။ မည်သူမဆို သွေးလှူခြင်းဖြင့် အသက်ပေါင်းများစွာကို ကယ်တင်နိုင်ပါတယ်။ ယခင်က တစ်ဦးတစ်ယောက်ခြင်းစီသာ သွေးလှူခြင်းများ များခဲ့ပေမယ့် အခုဆိုရင် အုပ်စုလိုက် သွေးလှူဒါန်းမှုများ ၊ သွေးလှူဒါန်းသည့် အဖွဲ့အစည်းများ အသင်းအဖွဲ့များ စသဖြင့် တွင်တွင် ကျယ်ကျယ် ဖွံဖြိုးလာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ သွေးသွင်းကုသခြင်းများကို ၁၈၉၉ ခုနှစ်ကနေစတင်ပြီး ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးမှာ စတင်ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်မှာတော့ ရန်ကုန်အမျိုးသား သွေးလှူဘဏ် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် သွေးသွင်းကုသရန် လိုအပ်သည့် လူနာများစွာကို သွေးသွင်းကုသပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အခုဆိုရင် သွေးလှူဒါန်းသည့် လူဦးရေလည်း သိသိသာသာကို တိုးပွားလာပြီဖြစ်ပါတယ်။
သို့သော် သွေးကို မလှုသင့်သည့်အချိန်မျိုးတွင် လှူမိပါက မိမိအတွက် သွေးအားနည်းခြင်း မူးဝေခြင်း အားနည်းခြင်း စသည့် လက္ခဏာများကို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ သွေးလှုဖို့်အတွက် ဘာတွေလိုအပ်လဲ ဘယ်လိုအချိန်တွေမှာ သွေးမလှုသင့်လဲဆိုတာ ကို သိစေနိုင်ဖို့အတွက် ဒီဆောင်းပါးလေးမှာ ရေးသားဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
သွေးလှူဒါန်းဖို့အတွက်
သွေးအားကောင်းရန်လိုအပ်သည်
သွေးပေါင်ချိန်ကောင်းရမည်
ကူးစက်ရောဂါများ မရှိသူဖြစ်ရမည်
နာတာရှည်ရောဂါများ သွေးရောဂါများ မရှိသူဖြစ်ရမည်
အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၅၅ နှစ်အတွင်းရှိသူဖြစ်ရမည်
အမျိုးသားများအတွက် ကိုယ်အလေးချိန် ပေါင် ၁၁၀ နှင့်အထက်ရှိရမည်
အမျိုးသမီးများအတွက် ကိုယ်အလေးချိန် ပေါင် ၁၀၀ နှင့်အထက်ရှိရမည်
သွေးမလှူခင် ညမှာ အိပ်ရေးဝစွာ အိပ်စက်ထားသူဖြစ်ရမည်
အရက်သေစာ သောက်စားထားခြင်းမရှိသူ ဖြစ်ရမည်
လတ်တလော ဓမ္မတာလာနေခြင်းမရှိသူ ဖြစ်ရမည်။
ဒီလိုလူတွေကတော့ လတ်တလော သွေးလှူဒါန်းရန် မသင့်သေးပါဘူး။ အချိန်အနည်းငယ်စောင့်သင့်ပါတယ်။
ကိုယ်ဝန်ပျက်ကျထားခြင်းမျိုးရှိလျှင်
သွေးသွင်းကုသမှု ခံယူဖူးလျှင်
ဆေးမင်ကြောင်ထိုးထားခြင်းမျိုးရှိလျှင် ၆ လခန့်နားပြီးမှ သွေးလှူသင့်ပါတယ်။
ခွေးရူးကာကွယ်ဆေးထိုးထားလျှင် ၊ အကြီးစားခွဲစိတ်မှုများ ပြုလုပ်ထားလျှင် ၊ အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါဖြစ်ထားလျှင် အနည်းဆုံး ၁ နှစ်ခန့် နားပြီးမှ သွေးလှူဒါန်းသင့်ပါတယ်။
နို့တိုက်မိခင်များအနေနှင့်လည်း ကလေးမွေးပြီး ၁ နှစ်ခန့်နားပြီးမှ သွေးလှူဒါန်းခြင်းပြုသင့်ပါတယ်။
သွေးလှူဒါန်းမှုများပြုလုပ်ထားခြင်းမျိုးရှိလျှင် ၄ လခန့်နားပြီးမှ နောက်ထပ် လှူဒါန်းပါ။
အချို့သူတွေကတော့ သွေးလှူဒါန်းမှုများ လုံးဝ မပြုသင့်ပါဘူး
ကင်ဆာရောဂါ ဝေဒနာရှင်များ
နှလုံးရောဂါ
သွေးရောဂါ ခံစားနေရသူများ
အင်စူလင်ထိုးနေရသော ဆီးချိုရောဂါဝေဒနာရှင်များ
အသည်းရောင်အသားဝါ ဘီပိုး စီပိုး ၊ HIV ရောဂါအစရှိသည့် သွေးမှတဆင့်ကူးစက်တတ်သည့်ရောဂါရှိသူများ
လက်ရှိတွင် တီဘီရောဂါ ခံစားနေရပြီး ဆေးကုသမှုခံယူနေသူများ
အသည်းပျက်စီးနေသူ ၊ ကျောက်ကပ်ပျက်စီးနေသူများအနေဖြင့် သွေးလှူဒါန်းမှုများ လုံးဝမလုပ်သင့်ပါဘူး။ ဒီလိုလူတွေကိုလည်း စိတ်ဓာတ်ကျ ဝမ်းနည်းမှုတွေ မဖြစ်စေချင်ပါ။ အခြား အကျိုးရှိသည့် ပရဟိတ လုပ်ငန်းတွေမှာ ပါဝင်ကုသိုလ်ယူလို့ရပါတယ်။
သွေးလှူသည့် လူအများကိုလည်း သွေးလှူဒါန်းမှုများပြုလုပ်ပြီးသည့်အခါမျိုးမှာ
သွေးဖောက်သည့်နေရာကို သန့်ရှင်းစွာထားဖို့
သွေးလှူသည့်လက်ကို အတတ်နိုင်ဆုံး အနားပေးဖို့
အရည်များများသောက်ေပးဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။
သွေးလှူပြီးခါစ အချိန်မျိုးတွေမှာ ခေါင်းမူးတာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ မိနစ်အနည်းငယ် လှဲနေပေးသင့်ပါတယ်။ သွေးအားကောင်းမွန်စေတဲ့ အစားအစာမျိုးတွေလည်း စားပေးသင့်ပါတယ်။ သွေးဖောက်ထားတဲ့ နေရာမှာ အနည်းငယ် အညှိအမဲစွဲတာမျိုးတွေ ရှိတတ်ပါတယ်။ စိတ်ပူစရာမလိုပါဘူး။ သူ့အလိုလို ပြန်ပျောက်သွားပါလိမ့်မယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးကို ဖတ်ခြင်းအားဖြင့် သွေးလှူဖို့ ဘာတွေလိုအပ်တယ် ၊သွေးလှူပြီးသွားရင် ဘယ်လိုတွေလုပ်ရမယ်ဆိုတာ သိရှိစေရန် မျှော်လင့်ရင်း သွေးလှူခြင်းဖြင့် လူတွေရဲ့ အသက်ကို ကယ်တင်နိုင်တဲ့ လူစွမ်းကောင်းများဖြစ်ကြပါစေ။
Author; Dr.မေ