မအင်္ဂါကင်ဆာ သို့မဟုတ် မိန်းမကိုယ်ကင်ဆာကို ဆေးပညာအရ Ca Vulva လို့ခေါ်ပါတယ်။မိန်းမကိုယ်(မအင်္ဂါ) မှာ မိန်းမကိုယ်နှုတ်ခမ်းအကြီး(Labia majora)၊မိန်းမကိုယ်နှုတ်ခမ်းအသေး(Labia minora)၊မအင်္ဂါစေ့(Clitoris)၊ဘာသိုလင်ဂလင်း(Bartholin’s gland)၊ဆီးလမ်းကြောင်းအပေါက်(Uretheral opening) နဲ့ မွေးလမ်းအပေါက် (Vaginal Opening) စသဖြင့်ပါဝင်ပါတယ်။
ဒီမိန်းမကိုယ်ကင်ဆာ ဟာ မိန်းမတွေမှာပဲဖြစ်တတ်တဲ့ ရင်သားကင်ဆာ၊သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ၊သားဥအိမ်ကင်ဆာတွေနဲ့ယှဉ်ရင် အဖြစ်နည်းလေ့ရှိတဲ့၊ဖြစ်လေ့သိပ်မရှိတဲ့ ကင်ဆာအမျိုးအစား(Uncommon Cancer)ဖြစ်ပါတယ်။
ဖြစ်ပြီဆိုရင်လည်း အသက်၆၀ ကနေ ၇၄ နှစ်ကြား အရွယ်အမျိုးသမီးကြီးတွေမှာပဲ အဖြစ်များလေ့ရှိပါတယ်။အသက်ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နဲ့ဖြစ်ရင်ကျ တခြားနေရာကကင်ဆာက မိန်းမကိုယ်ဆီကို ပျံ့နှံ့လို့ဖြစ်နိုင်တဲ့ဆိုတဲ့အချက်ကိုထည့်စဉ်းစားပြီး တခြားနေရာကကင်ဆာရှိမရှိစစ်ဆေးကြည့်ဖို့လိုပါတယ်။(ဥပမာ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ သို့မဟုတ် ရင်သားကင်ဆာ သို့မဟုတ် အသည်းကင်ဆာက မိန်းမကိုယ်ဆီပျံ့ရာကနေ မိန်းမကိုယ်ကင်ဆာဖြစ်တာမျိုးပါ)
မိန်းမကိုယ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားရတဲ့အကြောင်းရင်းအတိအကျကိုတော့သေချာမသိသေးပါ။
ဖြစ်နိင်ခြေရှိတဲ့အကြောင်းတွေကတော့
– လိင်ဆက်ဆံဖက် သို့မဟုတ် အိမ်ထောင်ဆက် များတာ
– Human papilloma virus(HPV)ပိုးကူးစက်ခံရဖူးတာ
– Herpes Simples virus(HSV)ပိုးကူးစက်ခံရဖူးတာ
– အသက်အရွယ်ကြီးလာတာ
– ဆေးလိပ်သောက်တာ
– ကိုယ်ခံအားကျတဲ့ရောဂါတခုခုရှိတာ စသည်ဖြင့် ဖြစ်ပါတယ်။
မအင်္ဂါကင်ဆာ ရောဂါလက္ခဏာများ
မအင်္ဂါကင်ဆာ ရောဂါလက္ခဏာတွေထဲမှာမှ အဖြစ်များလေ့ရှိတာကတော့ အချိန်အကြာကြီးလနဲ့ချီပြီး မိန်းမကိုယ်ယားယံခြင်းဖြစ်တာပါ။
တခြားလက္ခဏာတွေကတော့
– မိန်းမကိုယ်ရောင်ရမ်းနာကျင်တာ
– ရာသီလာရက်မဟုတ်ဘဲသွေးဆင်းတာ
– အရည်ကြည်တွေဆင်းတာ
– အတူနေပြီးတဲ့အခါတိုင်းသွေးထွက်တာ
– မိန်းမကိုယ်မှာ အနာသို့မဟုတ် အလုံးအကျိတ်ဖြစ်တာစသည်ဖြင့် ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့်အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ မိန်းမကိုယ်တွေလနဲ့ချီပြီးအချိန်အကြာကြီးယားယံတာမျိုးဖြစ်ရင် သို့မဟုတ် ခုနကပြောတဲ့လက္ခဏာတခုခုရှိရင် ပေါ့ပေါ့ဆဆမနေဘဲ ဆရာဝန်နဲ့ပြသစမ်းသပ်ပြီး မိန်းမကိုယ်ကင်ဆာဟုတ်မဟုတ် သိဖို့ စစ်ဆေးမှုတွေလုပ်ဖို့လိုပါတယ်။
မိန်းမကိုယ်ကင်ဆာအတွက်စစ်ဆေးမှုတွေကတော့
– မိန်းမကိုယ်မှန်ပြောင်းကြည့်တာနဲ့
– အသားစယူစစ်ဆေးတာတွေပါ။
ဒီလိုစစ်ဆေးလို့ မိန်းမကိုယ်ကင်ဆာရှိပြီဆိုရင် တခြားနေရာတွေကိုပျံ့နေမနေသိဖို့အတွက်နဲ့ကုသဖို့အတွက် အာထရာဆောင်းရိုက်တာ၊ရင်ဘတ်ဓါတ်မှန်ရိုက်တာ၊ကွန်ပြူတာဓါတ်မှန်ရိုက်တာ၊သံလိုက်ဓါတ်မှန်ရိုက်တာ၊သွေးစစ်တာ၊အီးစီဂျီဆွဲတာ အစရှိတဲ့စစ်ဆေးမှုတွေထပ်လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။
ကုသမှုအပိုင်း အနေနဲ့ကတော့ ကင်ဆာအဆင့်ပေါ်မှုတည်ပြီး
– ခွဲစိတ်ကုသတာ
– ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသတာ
– ဓါတ်ရောင်ခြည်နဲ့ကုသတာအသီးသီးရှိသလို လိုအပ်ရင်၂ နည်းပေါင်းပြီ းတွဲကုတာမျိုးလည်းရှိပါတယ်။
အဆုံးသတ်အနေနဲ့ကတော့ မိန်းမကိုယ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားနိုင်ခြေနည်းအောင်
– တကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေးကိုဂရုစိုက်ပါ
– အတူမနေခင်နဲ့အတူနေပြီးတိုင်း အမျိုးသားရော အမျိုးသမီးရော မိမိအင်္ဂါကိုသေချာရေနဲ့ဆေးပါ
– အတွင်းခံတွေကိုသန့်သန့်ရှင်းရှင်းလျှော်ဖွတ်မီးပူတိုက်ပါ
– HPV ပိုးဝင်ရောက်ကူးစက်နိုင်ခြေနည်းအောင် သားအိမ်ခေါင်းကာကွယ်ဆေးထိုးထားပါ
– ဆေးလိပ်မသောက်ပါနဲ့
– ဆေးလိပ်သောက်တဲ့သူတွေနဲ့လည်းဝေးဝေးရှောင်ပါလို့အကြံပြုလိုက်ရပါတယ်။
Dr 528