(zawgyi)
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ေတြမွာ ကိုယ္ဝန္လရင့္လာတာနဲ႔အမွ် ေရႁမႊာေရကိုလည္းတိုင္းလာၾကတယ္။ ပုံမွန္ပဲလား၊ နည္းလား၊ မ်ား လားစသျဖင့္ပါ။ ေမြးတဲ့အခါမွာလည္း ေရႁမႊာေရကေကာင္းရဲ႕လား၊ ေနာက္ေနလားစသျဖင့္ ကေလးအတြက္ ဘာေတြဆက္ လုပ္ဖို႔လိုလဲၾကည့္ရပါတယ္။
ေရႁမႊာအိတ္က ကိုယ္ဝန္ ၁၂ရက္ေလာက္မွာကတည္းက စျဖစ္လာတာပါ။ ေရႁမႊာအိတ္ထဲမွာကေလးေရာေရႁမႊာေရေရာ ကိုယ္ဝန္ေတာက္ေလွ်ာက္ ရွိပါတယ္။ ေရႁမႊာေရကအစပိုင္းမွာေတာ့ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္မိခင္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကေရနဲ႔ ဆဲလ္ေတြပါ။ ဒါ ေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ေတြမွာ ပထမ ၃လေလာက္မွာေရငတ္တတ္ၾကပါ တယ္။
ကိုယ္ဝန္ ၄လမွာ သေႏၶသားေလးရဲ႕ေက်ာက္ကပ္ေတြ စဖြံ႕ၿဖိဳးလာေတာ့ သေႏၶသားေလးကဆီးသြားႏိုင္လာတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ကာလေတြမွာ ေရႁမႊာေရဟာ သေႏၶသားေလးရဲ႕ ဆီး ေတြ၊ အာဟာရေတြ၊ ေဟာ္မုန္းေတြ၊ antibody ေတြပါပါ တယ္။ သေႏၶသားေလးက ေရႁမႊာေရကိုၿမိဳခ်လိုက္ ဆီးအျဖစ္ျပန္သြားလိုက္နဲ႔ လည္ေနတာပါ။
ေရႁမႊာေရက အေရးႀကီးပါတယ္။ သေႏၶသားဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔အတြက္၊ လႈပ္ရွားႏိုင္ဖို႔အတြက္၊ အသက္ရႈႏိုင္ဖို႔အတြက္၊ အဆုတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေစဖို႔အ တြက္၊ အစာေျခစနစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေစဖို႔အတြက္၊ ေႏြးေထြးေစဖို႔အတြက္၊ ကာကြယ္ေစဖို႔အတြက္လိုပါတယ္။ ေရႁမႊာေရက ကိုယ္ဝန္ဘယ္ ႏွစ္လ ဆိုတာအေပၚမွာမူတည္တယ္။ ေနေစ့လေစ့ေတြမွာ 800 ml ေလာက္ ရွိတတ္တယ္။ 400ml – 1500ml အတြင္း ေလာက္ရွိရင္ ရၿပီ။ အဲဒါထက္နည္းတယ္ မ်ားတယ္ဆိုမေကာင္းပါ ဘူး။
ဘာေတြေၾကာင့္နည္းႏိုင္လည္းဆိုရင္ ကေလးမွာဆီးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေကာင္းစြာမဖြံ႕ၿဖိဳးျခင္း၊ အခ်င္းေကာင္းေကာင္း အလုပ္မလုပ္ျခင္း၊ ကေလးပုံမွန္မထြားျခင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေမြးမယ့္ရက္ကို ႏွစ္ပတ္ ထက္ပိုေက်ာ္ရင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ တယ္။ ကိုယ္ဝန္ဆိပ္တက္ျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ နည္းသြားတဲ့အခါ ကေလးကအထဲမွာ လႈပ္ရွားေနထိုင္တာ အဆင္မေျပျခင္း၊ ကိုယ္လက္အဂၤါေတြပုံမွန္ မဟုတ္ျခင္း၊ ကေလးကိုလည္း အျပည့္အ၀ ကာကြယ္မႈမေပးႏိုင္ျခင္း စတာေတြ ျဖစ္လာတတ္တယ္။
ဘာေတြေၾကာင့္မ်ားႏိုင္သလဲဆိုရင္ အေမေၾကာင့္၊ အခ်င္းေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အႁမႊာကိုယ္ဝန္ေတြ ဦးေႏွာက္ေကာင္းစြာမဖြံ႕ၿဖိဳးျခင္း၊ အစာလမ္းေၾကာင္းမွာ ခြၽတ္ယြင္းခ်က္ပါ ေနျခင္းမွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေမကေတာ့ ဆီးခ်ိဳရွိၿပီး ေကာင္းစြာမထိန္းထားႏိုင္ရင္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အခ်င္းမွာအက်ိတ္ေတြျဖစ္ရင္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မ်ားတဲ့အခါ ကေလးအေန အထားမမွန္ျခင္း၊ အခ်င္းေစာေစာကြာျခင္း၊ အခ်ိန္မတိုင္ခင္ေမြးျခင္း၊ ခ်က္ႀကိဳးအေနအထားမမွန္ျခင္း၊ ေသြးသြန္ျခင္း ေတြျဖစ္ ႏိုင္တယ္။
ဒါေတြေၾကာင့္လည္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္ေတြမွာ Ultrasound ေတာက္ေလွ်ာက္႐ိုက္ဖို႔လိုတယ္။ ကိုယ္ဝန္စရွိ မွန္းသိခ်ိန္၊ ေမြးခါ နီးခ်ိန္အျပင္ ၾကားကာလထဲမွာလည္း လိုအပ္သလို႐ိုက္ရပါတယ္။ အေမလည္းေသြးစစ္၊ ဆီး စစ္လုပ္ရတယ္။ အေဖလည္းလိုရင္ ေသြးစစ္ရတယ္။ ေရႁမႊာေရအနည္းအမ်ားေပၚမူတည္ၿပီး ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာဘယ္လိုေမြးမယ္ဆိုတာလဲ အေရးႀကီးပါတယ္။
ေမြးမယ့္ရက္ေက်ာ္တဲ့သူေတြမွာ ေရႁမႊာေရေနာက္လာတတ္တယ္။ သေႏၶသားကသတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္တစ္ခု မွာ အီးပါတတ္ တယ္။ ပုံမွန္ကေတာ့ေမြးၿပီးမွပါ။ ဒါေပမယ့္ ရက္ေက်ာ္သြားရင္ ကေလးကအထဲမွာ တစ္ခုခုအ ဆင္မေျပတာျဖစ္ရင္ အီးပါ တတ္ပါတယ္။ အဲအခါမွာ ေရႁမႊာေရေနာက္သြားတတ္ပါတယ္။ ေနာက္တဲ့ေရႁမႊာကို ကေလးရႈမိတဲ့အခါ အဆုတ္ထဲေရာက္ ၿပီးအသက္စိုးရိမ္ရတဲ့အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ရလာတာနဲ႔ သားဖြားမီးယပ္ဆရာဝန္ဆီမွာျဖစ္ျဖစ္၊ ေဆး႐ုံနဲ႔က်န္းမာေရး ဌာနေတြမွာျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္ဝန္အပ္ၿပီး လိုအပ္တဲ့ကိုယ္ဝန္ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေတြကို လုပ္ေဆာင္ သင့္ပါတယ္။
Author – Dr. CST
(Unicode)
(zawgyi)
ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေမှာ ကိုယ်ဝန်လရင့်လာတာနဲ့အမျှ ရေမြွှာရေကိုလည်းတိုင်းလာကြတယ်။ ပုံမှန်ပဲလား၊ နည်းလား၊ များ လားစသဖြင့်ပါ။ မွေးတဲ့အခါမှာလည်း ရေမြွှာရေကကောင်းရဲ့လား၊ နောက်နေလားစသဖြင့် ကလေးအတွက် ဘာတွေဆက် လုပ်ဖို့လိုလဲကြည့်ရပါတယ်။
ရေမြွှာအိတ်က ကိုယ်ဝန် ၁၂ရက်လောက်မှာကတည်းက စဖြစ်လာတာပါ။ ရေမြွှာအိတ်ထဲမှာကလေးရောရေမြွှာရေရော ကိုယ်ဝန်တောက်လျှောက် ရှိပါတယ်။ ရေမြွှာရေကအစပိုင်းမှာတော့ ကိုယ်ဝန် ဆောင်မိခင်ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကရေနဲ့ ဆဲလ်တွေပါ။ ဒါ ကြောင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေမှာ ပထမ ၃လလောက်မှာရေငတ်တတ်ကြပါ တယ်။
ကိုယ်ဝန် ၄လမှာ သန္ဓေသားလေးရဲ့ကျောက်ကပ်တွေ စဖွံ့ဖြိုးလာတော့ သန္ဓေသားလေးကဆီးသွားနိုင်လာတယ်။ နောက်ပိုင်း ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလတွေမှာ ရေမြွှာရေဟာ သန္ဓေသားလေးရဲ့ ဆီး တွေ၊ အာဟာရတွေ၊ ဟော်မုန်းတွေ၊ antibody တွေပါပါ တယ်။ သန္ဓေသားလေးက ရေမြွှာရေကိုမြိုချလိုက် ဆီးအဖြစ်ပြန်သွားလိုက်နဲ့ လည်နေတာပါ။
ရေမြွှာရေက အရေးကြီးပါတယ်။ သန္ဓေသားဖွံ့ဖြိုးဖို့အတွက်၊ လှုပ်ရှားနိုင်ဖို့အတွက်၊ အသက်ရှုနိုင်ဖို့အတွက်၊ အဆုတ်ဖွံ့ဖြိုးစေဖို့အ တွက်၊ အစာခြေစနစ်ဖွံ့ဖြိုးစေဖို့အတွက်၊ နွေးထွေးစေဖို့အတွက်၊ ကာကွယ်စေဖို့အတွက်လိုပါတယ်။ ရေမြွှာရေက ကိုယ်ဝန်ဘယ် နှစ်လ ဆိုတာအပေါ်မှာမူတည်တယ်။ နေစေ့လစေ့တွေမှာ 800 ml လောက် ရှိတတ်တယ်။ 400ml – 1500ml အတွင်း လောက်ရှိရင် ရပြီ။ အဲဒါထက်နည်းတယ် များတယ်ဆိုမကောင်းပါ ဘူး။
ဘာတွေကြောင့်နည်းနိုင်လည်းဆိုရင် ကလေးမှာဆီးလမ်းကြောင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကောင်းစွာမဖွံ့ဖြိုးခြင်း၊ အချင်းကောင်းကောင်း အလုပ်မလုပ်ခြင်း၊ ကလေးပုံမှန်မထွားခြင်းတွေကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ မွေးမယ့်ရက်ကို နှစ်ပတ် ထက်ပိုကျော်ရင်လည်း ဖြစ်နိုင် တယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆိပ်တက်ခြင်းကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ နည်းသွားတဲ့အခါ ကလေးကအထဲမှာ လှုပ်ရှားနေထိုင်တာ အဆင်မပြေခြင်း၊ ကိုယ်လက်အင်္ဂါတွေပုံမှန် မဟုတ်ခြင်း၊ ကလေးကိုလည်း အပြည့်အ၀ ကာကွယ်မှုမပေးနိုင်ခြင်း စတာတွေ ဖြစ်လာတတ်တယ်။
ဘာတွေကြောင့်များနိုင်သလဲဆိုရင် အမေကြောင့်၊ အချင်းကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကလေးနဲ့ပတ်သက်ရင် အမြွှာကိုယ်ဝန်တွေ ဦးနှောက်ကောင်းစွာမဖွံ့ဖြိုးခြင်း၊ အစာလမ်းကြောင်းမှာ ချွတ်ယွင်းချက်ပါ နေခြင်းမှာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ အမေကတော့ ဆီးချိုရှိပြီး ကောင်းစွာမထိန်းထားနိုင်ရင် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အချင်းမှာအကျိတ်တွေဖြစ်ရင်လည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ များတဲ့အခါ ကလေးအနေ အထားမမှန်ခြင်း၊ အချင်းစောစောကွာခြင်း၊ အချိန်မတိုင်ခင်မွေးခြင်း၊ ချက်ကြိုးအနေအထားမမှန်ခြင်း၊ သွေးသွန်ခြင်း တွေဖြစ် နိုင်တယ်။
ဒါတွေကြောင့်လည်း ကိုယ်ဝန်ဆောင်သည်တွေမှာ Ultrasound တောက်လျှောက်ရိုက်ဖို့လိုတယ်။ ကိုယ်ဝန်စရှိ မှန်းသိချိန်၊ မွေးခါ နီးချိန်အပြင် ကြားကာလထဲမှာလည်း လိုအပ်သလိုရိုက်ရပါတယ်။ အမေလည်းသွေးစစ်၊ ဆီး စစ်လုပ်ရတယ်။ အဖေလည်းလိုရင် သွေးစစ်ရတယ်။ ရေမြွှာရေအနည်းအများပေါ်မူတည်ပြီး ဘာကြောင့်ဖြစ်ရတယ်၊ ဘယ်အချိန်မှာဘယ်လိုမွေးမယ်ဆိုတာလဲ အရေးကြီးပါတယ်။
မွေးမယ့်ရက်ကျော်တဲ့သူတွေမှာ ရေမြွှာရေနောက်လာတတ်တယ်။ သန္ဓေသားကသတ်မှတ်ထားတဲ့ အချိန်တစ်ခု မှာ အီးပါတတ် တယ်။ ပုံမှန်ကတော့မွေးပြီးမှပါ။ ဒါပေမယ့် ရက်ကျော်သွားရင် ကလေးကအထဲမှာ တစ်ခုခုအ ဆင်မပြေတာဖြစ်ရင် အီးပါ တတ်ပါတယ်။ အဲအခါမှာ ရေမြွှာရေနောက်သွားတတ်ပါတယ်။ နောက်တဲ့ရေမြွှာကို ကလေးရှုမိတဲ့အခါ အဆုတ်ထဲရောက် ပြီးအသက်စိုးရိမ်ရတဲ့အထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေအနေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ရလာတာနဲ့ သားဖွားမီးယပ်ဆရာဝန်ဆီမှာဖြစ်ဖြစ်၊ ဆေးရုံနဲ့ကျန်းမာရေး ဌာနတွေမှာဖြစ်ဖြစ် ကိုယ်ဝန်အပ်ပြီး လိုအပ်တဲ့ကိုယ်ဝန်စောင့်ရှောက်မှု တွေကို လုပ်ဆောင် သင့်ပါတယ်။
Author – Dr. CST
