သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ အကြိုအဆင့်အကြောင်း သိကောင်းစရာ
သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာကို ဆေးပညာအရ Ca Cervix လို့ခေါ်ပါတယ်။ အသက်ငယ်ငယ်နဲ့အိမ်ထောင်ကျတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ၊ လိင်ဆက်ဆံဖော်များတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ၊ လိင်ဆက်ဆံဖော်များတဲ့ အမျိုးသားနဲ့ လိင်ဆက်ဆံတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ၊ ဆေးလိပ်သောက်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေမှာ အဖြစ်များလေ့ရှိပါတယ်။
သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနှုန်းမှာ တကမ္ဘာလုံး အနေနဲ့ကြည့်ရင် တနှစ် တနှစ်ရောဂါသစ်ဖြစ်သူအနေနဲ့ အမျိုးသမီး ၅ သိန်း နီးပါးရှိပြီး သေဆုံးမှုမှာ တနှစ်လျှင် ၃သိန်းနီးပါးရှိပါတယ်။
သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာဟာ Human Papilloma Virus (HPV) ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဝင်လို့ဖြစ်တာပါ။ ဒါပေမယ့် ရောဂါပိုးဝင်တာနဲ့တခါတည်းတန်းပြီး ကင်ဆာဖြစ်တာမဟုတ်ပါဘူး။
သားအိမ်ကင်ဆာသည် HPV ပိုးဝင်ပြီး ကင်ဆာဖြစ်ပွားသည်အချိန်အထိ ကြားမှာ ၁၀ နှစ်မှ အနှစ် ၂၀ ထိကြာနိုင်ပါတယ်။ ယင်းကြားကာလကို ကင်ဆာအကြိုအဆင့်ဟု သတ်မှတ်ပါတယ်။
ဆေးပညာအရတော့ ကင်ဆာအကြိုအဆင့်ကို Cervical Intraepithelial Neoplasia (CIN) လို့ခေါ်ပါတယ်။ ကင်ဆာအကြိုအဆင့် (CIN) မှာ ကင်ဆာအကြိုအဆင့် ၁ (CIN I) ကင်ဆာအကြိုအဆင့် ၂ (CIN II) ကင်ဆာအကြို အဆင့်၃ (CIN III) ဆိုပြီး အဆင့် ၃ ဆင့်ရှိပါတယ်။
ကင်ဆာမဖြစ်ခင် ကင်ဆာအကြိုအဆင့်တွေမှာ စောစီးစွာသိပြီး ကုသမှုခံယူပါက ကင်ဆာမဖြစ်အောင် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုသိဖို့ဆိုတာကတော့ သားအိမ်ခေါင်းချွဲမြှေးစစ်ဆေးခြင်း (Pap smear) ကို ၁ နှစ် ၁ ခါ သို့မဟုတ် ၃ နှစ် ၁ ခါ အချိန်မှန်ပုံမှန်စစ်နေဖို့လိုပါတယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအကြိုအဆင့်တွေမှာ သိသာတဲ့လက္ခဏာတွေပြလေ့မရှိလို့ပါ။ သားအိမ်ခေါင်းချွဲမြှေးစစ်ဆေးခြင်းလုပ်လို့ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအကြိုအဆင့်၁ (CIN I) ဖြစ်နေပါက နောက် ၄ လသို့မဟုတ် ၆ လကြာတဲ့အခါမှာ သားအိမ်ခေါင်းချွဲမြှေးပြန်စစ်ဖို့လိုပါတယ်။ ၄ လ သို့မဟုတ် ၆ လကြာပြီး ပြန်စစ်တဲ့အခါမှာလည်း CIN I လို့အဖြေထွက်ပါက သားအိမ်ခေါင်းမှန်ပြောင်း (Cervical colposcopy) ကြည့်ဖို့လိုပါတယ်။
ကုသမှုအနေနဲ့ကတော့ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ အကြိုအဆင့် ၁ ဟာ အများအားဖြင့် သူ့ဘာသာသူပျောက်ပြီး ပုံမှန်ဖြစ်သွားနိုင်လေ့ရှိတာကြောင့် ကုသမှုမလုပ်ဘဲ စောင့်ကြည့်ပြီး အချိန်မှန်စစ်ဆေးတာပဲ လုပ်လေ့ရှိပါတယ်။
ဒီလိုလုပ်နေရင်းနဲ့ အချိန်ကြာသော်လည်း မပျောက်ဘူး သို့မဟုတ် ပိုဆိုးလာတယ်ဆိုမှသာ ကုသမှုတွေပေးလေ့ရှိပါတယ်။ သုတေသနတွေအရတော့ သားအိမ်ခေါင်းချွဲမြှေးစစ်ဆေးလို့
သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအကြိုအဆင့် ၁ (CIN I) အဖြေထွက်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ကုသမှုမလိုဘဲ သူ့ဘာသာသူပုံမှန်ပြန်ဖြစ်သွားတတ်ကြောင်းသိရပါတယ်။
သားအိမ်ခေါင်းချွဲမြှေး (Pap Smear) စစ်ဆေးလို့ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအကြိုအဆင့် ၂ (CIN II) သို့မဟုတ် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအကြိုအဆင့် ၃ (CIN III) လို့အဖြေထွက်တယ်ဆိုရင်တော့ အချိန်မဆွဲဘဲ အိုဂျီနဲ့ပြသပြီး ကုသမှုခံယူသင့်ပါတယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ သုတေသနတွေအရ CIN II, CIN III (သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအကြိုအဆင့် ၂ သို့မဟုတ် အဆင့် ၃) ရှိပြီး ကုသမှုမခံယူတဲ့အမျိုသမီးတွေရဲ့ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဟာ ဆယ်နှစ်ကျော် သို့မဟုတ် အနှစ်နှစ်ဆယ်လောက် ကြာတဲ့အခါမှာ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာရောဂါခံစားကြရလို့ပါ။
ကုသမှုအနေနဲ့ကတော့ မူမမှန်ဆဲလ်ဖြစ်နေတဲ့ သားအိမ်ခေါင်းအစိတ်အပိုင်းကို အေးခဲစေတဲ့နည်းနဲ့ ဖျက်စီးတာ (Cryotherapy)၊ လေဆာနဲ့ပစ်ပြီး ဖျက်စီးတာ (Laser Vapourization)၊ လျှပ်စစ်သုံးပြီးဖျက်စီးတာ (Radical electrocoagulation diathermy)၊ ဝိုက်လှီးထုတ်တာ (Large Loop Excision of Transformation Zone) စသဖြင့်အမျိုးမျိုးရှိသလို ရောဂါအခြေအနေ လူနာအသက်အရွယ် လူနာရဲ့ဆန္ဒ ကလေးအများကြီးမွေးဖူးတာ စတဲ့အချက်တွေပေါ်မူတည်ပြီးသားအိမ်ထုတ်ရတာမျိုးလည်းရှိနိုင်ပါတယ်။
Dr 528