ဆီးကျိတ်ဟာမာတယ်။ လက်ခေါက် လက်ဆစ်သဏ္ဍာန်ရှိတယ်။ ဆီးအိမ်ထဲ ရောဂါပိုးရှိရင် နာတာရှည်တင်ပဆုံရိုးရောဂါတို့ဖြစ်ရင် ရောဂါလက္ခဏာ မပြတတ်ဘူး။ ဆီးကျိတ်ထဲမှာ များပြားလှတဲ့ ဆီးကျိတ် အစိတ်အပိုင်းတွေပါဝင်ပြီး၊ ဆီးကျိတ်ရောင်ခြင်းနှင့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာတို့လည်း တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဆီးကျိတ်ဟာ အမျိုးသားတွေ မျိုးပွားစနစ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ပြီး သစ်ကြားသီးနဲ့ သဏ္ဍာန်တူကာ ဆီးအိမ်အောက်မှာ မစင်အိတ်ရဲ့ ရှေ့မှာတည်ရှိပါတယ်။
ဆီးကျိတ်ကနေ ဖိုမျိုးဖြန့်ဝေမယ့်စီမင် (Semen) ထွက်နေပြီး၊ ဝှေးစေ့နှစ်လုံးမှ ဖိုသုတ်ပိုးတွေကို သုတ်ရေလျှံတဲ့အချိန် လိင်ချောင်းမှတစ်ဆင့် ထွက်လာစေဖို့ ကူညီပေးတယ်။
တကယ်လို့ ဆီးသွားရ ခက်ခဲလာရင်၊ အသက်ကြီးလို့ ဆီးသွားရခက်လာရင် ဆီးကျိတ်ပြသကြည့်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဆီးကျိတ်ရောင်တာကနေ ဆီးကျိတ်ကြီးခြင်း၊ ကင်ဆာအဖြစ်ပြောင်းခြင်းတို့ ဖြစ်ပွားတတ်တယ်။ အသက်(၇၀)နှစ်မှာ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားနှုန်း ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး၊ အသက်(၈၀)မှာ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်နိုင်ကာ အသက်(၉၀)မှာ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
အသက်ကြီးသူ ဆီးမထွက်တော့ရင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ရှိမရှိ ပီအက်အေ (PSA) သွေးဖောက်စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ သာမန် (၅)အောက်သာရှိပြီး ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိရင် (၄၀-၆၀) ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာပါတယ်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာမှာ ဆာကိုမား (sarcomas)၊ အရွယ်ငယ်ဆဲလ် ကင်ဆာ (small cell carcinoma)၊ အာရုံကြော၊ ပြွန်မဲ့ဂလင်းကင်ဆာ (neuroendocrine tumors)၊ ထရန်စစ်ရှင်နယ်ဆဲလ်ကင်ဆာ (transitional cell carcenoma) ဆိုပြီး ခွဲခြားတွေ့ရှိနိုင်ပါတယ်။
အသက်ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ ဆီးကျိတ်ရောင်ခြင်း ဖြစ်စေနိုင်ကာ၊ ဆီးကျိတ်ကြီးနေ၊ အောင့်နေ၊ ဆီးသွားရခက်နေတတ်ပါတယ်။ ရောဂါပိုးကြောင့် (လိင်မှတစ်ဆင့်ကူးစက်သောရောဂါ ဆစ်ဖလစ်၊ ဂနိုရီးယားကြောင့် ရောင်နေတတ်ပါတယ်။ မကုပဲထားရင် နာတာရှည် ဆီးကျိတ်ရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်ကာ ဆီးသွားမရဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဆီးကျိတ်ထဲမှာ ကျောက်ကပ်ကျောက်တည်သလို ဆီးကျိတ်ကျောက်တည်နိုင်ပါတယ်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ထပ်ပြီးပြန့်နှံ့မဖြစ်ရအောင် ဝှေးစေ့နှစ်လုံးထုတ်ပစ်ခြင်း၊ ကီမိုဆေးသွင်းကုသခြင်း၊ ဓာတ်ရောင်ခြည်ကင်ခြင်းနည်းတွေနဲ့ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ကုသပေးနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါရှာဖွေရာမှာ ဆီးနမူနာ၊ သွေးနမူနာစစ်ဆေးခြင်း၊ အာထရာစောင်းရိုက်ခြင်း၊ စီတီရိုက်ခြင်းနည်းတွေနဲ့ စအိုအတွင်း လက်ညိုးထိုးစမ်းသပ်ခြင်းနည်းတွေနဲ့ ဆီးကျိတ်ရောဂါ သိရှိနိုင်ပါတယ်။ သွေးထဲပီအက်အေ (PSA- Prostate Specific Antigen) တက်နေရင် ကင်ဆာဖြစ်နိုင်လို့ လျော့ပေ့ါမကုသသင့်ဘူး။ ဂရုတစိုက် ကုသပေးဖို့ လိုတယ်။ ဆီးကျိတ်ခြစ်ထုတ်၊ ခွဲထုတ်ပြီးရင် အသားစယူ ဓာတ်ခွဲခန်းအဖြေရှာပြီး ကင်ဆာဖြစ်ပါက ကင်ဆာကုသမှု (၂)နည်း (သို့) (၃)နည်းနဲ့ ကုသနိုင်ပါတယ်။ ပျောက်ကင်းနိုင်ပါတယ်။
Author: ဒေါက်တာသက်လွင်, Healthcare Journal, vol 8,no 41(27.19.17)
