ေမြးရာပါ CP
မိခင္တိုင္းသည္ ဉာဏ္ရည္မဖြင့္ၿဖိဳးေသာကေလးတေယာက္ေမြးဖြားလာမည္ကို စိုးရိမ္တတ္ၾကပါတယ္။ဦးေႏွာက္ခ်ိဳ႕ယြင္းေသာေရာဂါ cerebral palsyသည္ ဦးေႏွာက္ထိခိုက္ေသာအစိတ္အပိုင္းေပၚမူတည္၍ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ အဆိုပါေရာဂါသည္ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမဟုတ္ပါ။အသက္ႀကီးလာသည္ႏွင့္အမွ်ပိုဆိုးလာသည့္ေရာဂါလည္းမဟုတ္ပါ။ အဆိုပါေရာဂါသည္ ကေလးငယ္ရဲ႕ဦးေႏွာက္အစိတ္အပိုင္းcerebrumကို ထိခိုက္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္လာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Cerebrumသည္ မွတ္ဉာဏ္။သင္ယူမူ။ဆက္သြယ္မူကိုထိန္းခ်ဳပ္ေသာေနရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ထိခိုက္ပါက သင္ယူမူ။ဆက္သြယ္မူ။အျမင္အာ႐ုံႏွင့္အၾကားအာ႐ုံထိခိုက္သည္အထိ ျပင္းထန္ပါတယ္။
(1)အေၾကာင္းရင္းမ်ား
ေမြးစကေလးငယ္မ်ား ေအာက္ဆီဂ်င္ျပတ္လပ္၍ ဦးေႏွာက္ထိခိုက္တတ္ပါတယ္။ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္၆လအတြင္းထိခိုက္မိႏိုင္ပါတယ္။ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ဦးေႏွာက္ထိခိုက္မိႏိုင္ေသာအေၾကာင္းရင္းမွာ
-ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ပိုးကူးစက္ျခင္း
-အခ်ိဳဓာတ္နည္းျခင္း
-တားျမစ္ေဆးျဖင့္ ဖ်က္ခ်ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ေစာေမြးျခင္းစသည္တို႔ေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ပထမေျခာက္လတြင္ ကေလးရဲ႕ဦးေႏွာက္သည္အလြန္အေရးႀကီးေသာအခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။
-သေႏၶသားရဲ႕ဦးေႏွာက္ေသြးယိုစိမ့္မူေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
-လမေစ့ဘဲေမြးျခင္းသို႔မဟုတ္ ေပါင္မျပည့္ဘဲေမြးျခင္းသည္လည္း ဦးေႏွာက္ထိခိုက္မူျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
-အမႊာပူးေမြးျခင္း။
-အခ်င္းပ်က္ဆီးျခင္း။
-လိင္ဆက္ဆံ၍ေရာဂါပိုးကူးစက္ျခင္း။
-အရက္ေသာက္ျခင္း။
-တရားမဝင္ေဆးေသာက္ျခင္း။
-အာဟာရျပတ္ျခင္း။
-မိခင္အ႐ိုးခြင္ေသးျခင္းႏွင့္ တင္းပါးဆုံျဖင့္ေမြးျခင္းစသည့္အေၾကာင္းထိခိုက္မူျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေမြးဖြားၿပီးေနာက္ ဦးေႏွာက္အေျမႇးေရာင္ျခင္း။ဦးေႏွာက္ဒဏ္ရာရျခင္း။ေရနစ္ျခင္း သို႔မဟုတ္အဆိပ္မိျခင္းစသည္တို႔ေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
(2)လကၡဏာမ်ား
ဦးေႏွာက္ခ်ိဳ႕ယြင္းေသာကေလးငယ္သည္ ႂကြက္သားလူပ္ရွားမႈျပႆနာမ်ားရွိတတ္ပါတယ္။
-ႂကြက္သားအလြန္ေတာင့္တင္းျခင္းႏွင့္ ေပ်ာ့ေခြျခင္း
-ဟန္ခ်က္မထိန္းႏိုင္ျခင္း
-စာေရးရန္ေႏွးေကြးျခင္း
-ႂကြက္သားလိမ္ေကာက္ေနျခင္း
-တဘက္တည္းလွည့္ေနျခင္း
-လူပ္ရွားမူအားလုံးမလုပ္ႏိုင္ျခင္း
-သာမန္ဖြံ႕ၿဖိဳးမူအားလုံးေနာက္က်ျခင္း
-အျမင္အာ႐ုံႏွင့္အၾကားအာ႐ုံထိခိုက္ျခင္း
-ဆီးဝမ္းမထိန္းႏိုင္ျခင္း
-တက္ျခင္း
-ႏို႔စို႔ရန္ခက္ခဲျခင္းစသည္တို႔ပင္ျဖစ္ပါတယ္။
(3)အမ်ိဳးအစားမ်ားအေနျဖင့္
-ကိုယ္ခႏၶာတျခမ္းပဲေတာင့္တင္းျခင္းရွိေနျခင္းႏွင့္စကားေျပာခက္ခဲႏိုင္ေသာ္လည္း ဉာဏ္ရည္မထိခိုက္ႏိုင္ပါ။မၾကာခဏတက္ႏိုင္ပါတယ္။
-ကိုယ္ ေအာက္ပိုင္းသာ ထိခိုက္ရ်္ အေပၚပိုင္းမထိခိုက္ေသာအမ်ိဳးအစား
-ကိုယ္ေျခေလးဘက္လုံးထိခိုက္ၿပီးအဆိုး႐ြားဆုံးျဖစ္ပါတယ္။လမ္းေလ်ာက္ျခင္း စကားေျပာျခင္းထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။တက္ႏိုင္ပါတယ္။
(4)ကုသနည္း
ဦးေႏွာက္ခ်ိဳ႕ယြင္းမူေၾကာင့္မသန္စြမ္းေရာဂါကိုကုသရန္နည္းမရွိေသာ္လည္း လကၡဏာမ်ားမဆိုး႐ြားေစရန္ႏွင့္ အမွီခိုကင္းစြာရွင္သန္ႀကီးထြားရန္ ကုသႏိုင္ပါတယ္။ကေလးငယ္သဘ္ cerebral palsy ျဖစ္ပါက ကေလးငယ္ရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေပၚမုတည္ကုသမူေပးၾကရပါတယ္။မိသားစုမ်ားအေနျဖင့္လည္း ကုသရာတြင္ တက္ႂကြစြာပါဝင္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရပါတယ္။
(5)ကာကြယ္ျခင္း
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္အတြင္း လိုအပ္ေသာေစာင့္ေရွာက္မူအျမန္ရယူရန္လိုအပ္ပါတယ္။က်န္းမာေရးႏွင့္ညီၫြတ္စြာေနထိုင္ျခင္း။အရက္။ေဆးလိပ္။တရားမဝင္ေဆးဝါးေသာက္သုံးျခင္းကိုေရွာင္ရွားရန္အထူးအေရးႀကီးပါတယ္။
(6)ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ား
Cerebral palsy သည္ အသက္ႀကီးလာေသာ္လည္း ပိုမိုဆိုး႐ြားေလ့ရွိေသာေရာဂါမဟုတ္ေသာ္လည္း ေန႔စဥ္လူပ္ရွားမူအေနအထိုင္ ခက္ခဲေစပါတယ္။
-လမ္းေလ်ာက္မူခက္ခဲေသာေၾကာင့္ အေထာက္အကူျပဳတုတ္။ဝွီးခ်ဲလိုအပ္ပါတယ္။
-အစာမ်ိဳခ်ခက္ခဲေသာေၾကာင့္ အဆုတ္ထဲပိုးဝင္ျခင္းျပသနာမ်ားျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိပါတယ္။
-အသက္ရွည္စြာေနထိုင္ရန္ခက္ခဲျခင္းဥပမာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာအလြယ္တကူရျခင္း
-စိတ္ေရာဂါရျခင္း ။စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း။စိတ္တိုေဒါသထြက္လြယ္ျခင္းစသည္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
Dr.ျပည့္ရွင္း
(Unicode)
မွေးရာပါ CP
မိခင်တိုင်းသည် ဉာဏ်ရည်မဖွင့်ဖြိုးသောကလေးတယောက်မွေးဖွားလာမည်ကို စိုးရိမ်တတ်ကြပါတယ်။ဦးနှောက်ချို့ယွင်းသောရောဂါ cerebral palsyသည် ဦးနှောက်ထိခိုက်သောအစိတ်အပိုင်းပေါ်မူတည်၍ အမျိုးမျိုးဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ အဆိုပါရောဂါသည်ကူးစက်တတ်သောရောဂါမဟုတ်ပါ။အသက်ကြီးလာသည်နှင့်အမျှပိုဆိုးလာသည့်ရောဂါလည်းမဟုတ်ပါ။ အဆိုပါရောဂါသည် ကလေးငယ်ရဲ့ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းcerebrumကို ထိခိုက်သောကြောင့်ဖြစ်လာခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ Cerebrumသည် မှတ်ဉာဏ်။သင်ယူမူ။ဆက်သွယ်မူကိုထိန်းချုပ်သောနေရာဖြစ်သောကြောင့်ထိခိုက်ပါက သင်ယူမူ။ဆက်သွယ်မူ။အမြင်အာရုံနှင့်အကြားအာရုံထိခိုက်သည်အထိ ပြင်းထန်ပါတယ်။
(1)အကြောင်းရင်းများ
မွေးစကလေးငယ်များ အောက်ဆီဂျင်ပြတ်လပ်၍ ဦးနှောက်ထိခိုက်တတ်ပါတယ်။ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်၆လအတွင်းထိခိုက်မိနိုင်ပါတယ်။ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်ဦးနှောက်ထိခိုက်မိနိုင်သောအကြောင်းရင်းမှာ
-ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ် ပိုးကူးစက်ခြင်း
-အချိုဓာတ်နည်းခြင်း
-တားမြစ်ဆေးဖြင့် ဖျက်ချခဲ့ခြင်းကြောင့်စောမွေးခြင်းစသည်တို့ကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်ပထမခြောက်လတွင် ကလေးရဲ့ဦးနှောက်သည်အလွန်အရေးကြီးသောအချိန်ဖြစ်ပါတယ်။
-သန္ဓေသားရဲ့ဦးနှောက်သွေးယိုစိမ့်မူကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
-လမစေ့ဘဲမွေးခြင်းသို့မဟုတ် ပေါင်မပြည့်ဘဲမွေးခြင်းသည်လည်း ဦးနှောက်ထိခိုက်မူဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
-အမွှာပူးမွေးခြင်း။
-အချင်းပျက်ဆီးခြင်း။
-လိင်ဆက်ဆံ၍ရောဂါပိုးကူးစက်ခြင်း။
-အရက်သောက်ခြင်း။
-တရားမဝင်ဆေးသောက်ခြင်း။
-အာဟာရပြတ်ခြင်း။
-မိခင်အရိုးခွင်သေးခြင်းနှင့် တင်းပါးဆုံဖြင့်မွေးခြင်းစသည့်အကြောင်းထိခိုက်မူဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
မွေးဖွားပြီးနောက် ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ခြင်း။ဦးနှောက်ဒဏ်ရာရခြင်း။ရေနစ်ခြင်း သို့မဟုတ်အဆိပ်မိခြင်းစသည်တို့ကြောင့် ဦးနှောက်ထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။
(2)လက္ခဏာများ
ဦးနှောက်ချို့ယွင်းသောကလေးငယ်သည် ကြွက်သားလူပ်ရှားမှုပြဿနာများရှိတတ်ပါတယ်။
-ကြွက်သားအလွန်တောင့်တင်းခြင်းနှင့် ပျော့ခွေခြင်း
-ဟန်ချက်မထိန်းနိုင်ခြင်း
-စာရေးရန်နှေးကွေးခြင်း
-ကြွက်သားလိမ်ကောက်နေခြင်း
-တဘက်တည်းလှည့်နေခြင်း
-လူပ်ရှားမူအားလုံးမလုပ်နိုင်ခြင်း
-သာမန်ဖွံ့ဖြိုးမူအားလုံးနောက်ကျခြင်း
-အမြင်အာရုံနှင့်အကြားအာရုံထိခိုက်ခြင်း
-ဆီးဝမ်းမထိန်းနိုင်ခြင်း
-တက်ခြင်း
-နို့စို့ရန်ခက်ခဲခြင်းစသည်တို့ပင်ဖြစ်ပါတယ်။
(3)အမျိုးအစားများအနေဖြင့်
-ကိုယ်ခန္ဓာတခြမ်းပဲတောင့်တင်းခြင်းရှိနေခြင်းနှင့်စကားပြောခက်ခဲနိုင်သော်လည်း ဉာဏ်ရည်မထိခိုက်နိုင်ပါ။မကြာခဏတက်နိုင်ပါတယ်။
-ကိုယ် အောက်ပိုင်းသာ ထိခိုက်ရျ် အပေါ်ပိုင်းမထိခိုက်သောအမျိုးအစား
-ကိုယ်ခြေလေးဘက်လုံးထိခိုက်ပြီးအဆိုးရွားဆုံးဖြစ်ပါတယ်။လမ်းလျောက်ခြင်း စကားပြောခြင်းထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။တက်နိုင်ပါတယ်။
(4)ကုသနည်း
ဦးနှောက်ချို့ယွင်းမူကြောင့်မသန်စွမ်းရောဂါကိုကုသရန်နည်းမရှိသော်လည်း လက္ခဏာများမဆိုးရွားစေရန်နှင့် အမှီခိုကင်းစွာရှင်သန်ကြီးထွားရန် ကုသနိုင်ပါတယ်။ကလေးငယ်သဘ် cerebral palsy ဖြစ်ပါက ကလေးငယ်ရဲ့လိုအပ်ချက်ပေါ်မုတည်ကုသမူပေးကြရပါတယ်။မိသားစုများအနေဖြင့်လည်း ကုသရာတွင် တက်ကြွစွာပါဝင်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရပါတယ်။
(5)ကာကွယ်ခြင်း
ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်အတွင်း လိုအပ်သောစောင့်ရှောက်မူအမြန်ရယူရန်လိုအပ်ပါတယ်။ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်စွာနေထိုင်ခြင်း။အရက်။ဆေးလိပ်။တရားမဝင်ဆေးဝါးသောက်သုံးခြင်းကိုရှောင်ရှားရန်အထူးအရေးကြီးပါတယ်။
(6)နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ
Cerebral palsy သည် အသက်ကြီးလာသော်လည်း ပိုမိုဆိုးရွားလေ့ရှိသောရောဂါမဟုတ်သော်လည်း နေ့စဉ်လူပ်ရှားမူအနေအထိုင် ခက်ခဲစေပါတယ်။
-လမ်းလျောက်မူခက်ခဲသောကြောင့် အထောက်အကူပြုတုတ်။ဝှီးချဲလိုအပ်ပါတယ်။
-အစာမျိုချခက်ခဲသောကြောင့် အဆုတ်ထဲပိုးဝင်ခြင်းပြသနာများဖြစ်နိုင်ချေရှိပါတယ်။
-အသက်ရှည်စွာနေထိုင်ရန်ခက်ခဲခြင်းဥပမာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာအလွယ်တကူရခြင်း
-စိတ်ရောဂါရခြင်း ။စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း။စိတ်တိုဒေါသထွက်လွယ်ခြင်းစသည်တို့ဖြစ်ပါတယ်။
Dr.ပြည့်ရှင်း