ကိုယ်ဝန်ဆောင်များ မသောက်သုံးသင့်သည့် ဆေးဝါးများနှင့် ဆိုးကျိုးများ

(Zawgyi)

ကိုယ္ဝန္ပထမသုံးလ (First trimester of pregnancy)
အက္စ္ပရင္ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး (Aspirin ( Acetyl- salicylic acid, ASA))

ေသြးက်ဲေဆး အျဖစ္လည္းသုံးၾကသည္။ အခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းေဆးအတုအေယာင္ အဖ်ားက်ေဆးမႈန႔္မ်ားတြင္ ဤေဆးကို ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ေသာက္မိလွ်င္ ကေလးတြင္ ေမြးရာပါဝမ္းဗိုက္ေရွ႕ပိုင္း ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ အူႏွင့္ ဝမ္းတြင္းကလီစာမ်ား အျပင္ထြက္ျခင္း (Gastrochiasis)၊ သားအိမ္က်ဳံျခင္းကို ေလ်ာ့က်ေစျခင္းေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္ ပိုၾကာတတ္ျခင္း၊ ေသြးက်ဲသည့္ အာနိသင္ရွိျခင္းေၾကာင့္ ေမြးဖြားခ်ိန္တြင္ ေသြးမ်ား အလြန္အမင္းထြက္ႏိုင္ျခင္း စသည္တို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။

ဝက္႐ူးျပန္၊ အတက္အက် ေဆးမ်ား (Phenytoin)
ကိုယ္အဂၤါအျပင္ စိတ္ပါခ်ိဳ႕ယြင္းတတ္သည့္ ေရာဂါစု (Fetal hydantion syndrome)

ႏႈတ္ခမ္းကြဲ၊ အာေခါင္ကြဲ (Cleftlip and palate)၊ ႏွာေခါင္းျပား (Broadnasal bridge)၊ ocular hypertelorism၊ မူမမွန္နား႐ြက္ (abnormal ears)၊ ေမြးရာပါႏွလုံးေရာဂါ (Congenital heart diseases)၊ ေျခလက္ ပုံပ်က္ျခင္း (limb malformation)၊ စိတ္ႏွင့္ ႀကီးထြားမႈ ေႏွာင့္ေႏွးျခင္း (mental and growth retardation) တို႔ကို ျဖစ္ေစတတ္သည္။

ေသြးမခဲေစေသာ ေဆးမ်ား (Warfarin, Coumadin)
ဝါဖရင္ လကၡဏာစု (Fetal warfarin syndromw)

မူမမွန္ႏွာေခါင္း (nasal hypopl asia)၊ အျမင္အာ႐ုံေၾကာသိမ္းျခင္း (Bi-lateral optic atrophy)၊ သေႏၶ သားႏွင့္မိင္ေသြးယိုစီးမႈ (Fetal and maternal haemorrhage) တို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။

စိတ္က်ေရာဂါကုသေဆး (Imipramine)

အာေခါင္ကြဲ (Cleft palate)၊ ဝမ္းဗိုက္တြင္ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈ (Defect in abdo-men)၊ အက္ဒ္ရီနယ္ဂလင္း မူမမွန္မႈ (Adrenal hypoplasia)၊ ႏွလုံးႏွင့္ ေသြးေၾကာမ်ား၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈ (Cardiovascu-lar defect) တို႔ကို ျဖစ္ေစတတ္သည္။

လည္းပင္းက်ိတ္ေဟာ္မုန္း ကုသေဆး (Antithyroid)
(Propylthiouracal, Methima-zole)

သေႏၶသား လည္ပင္းႀကီးေရာဂါ (Fetal Goiter) ကိုျဖစ္ေစတတ္သည္။

ဗီတာမင္ ေအ (Vitamin A(Retinoic acid))

ေခါင္းခြံ႕ႏွင့္ မ်က္ႏွာ႐ုပ္ပ်က္ျခင္း (Craniofacial dysmorphism)၊ အာေခါင္ကြဲ (Cleft palate)၊ သိုင္းမတ္ဂလင္းမူမမွန္ျခင္း (Thymic aplasia)၊ အာ႐ုံေၾကာ ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း (Neural tube defect (Spina bifida cystic) တို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။

လီသီယံ သတၱဳဆိပ္သင့္ျခင္း (Metal toxic (Lithium))

ေပ်ာ့ေခြျခင္း (Hypotonia)၊ ျပာႏွမ္းျခင္း (cyanosis)၊ မလႈပ္ခ်င္မကိုင္ခ်င္ျဖစ္ျခင္း (Lethergy)၊ အသက္ရွဴခက္ခဲျခင္း (poor respiratory) တို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။

ဒိုင္ယာဇီပန္င္ အိပ္ေဆး( Sedative, Hynotic (Diazepam))

ႏႈတ္ခမ္းကြဲ၊ အာေခါင္ကြဲ (Cleft lip and patate)၊ အူက်ျခင္း (inguinalhernia)၊ ေမြးရာပါႏွလုံးေရာဂါ (Con-genital heart diseases)၊ အစာအိမ္ထြက္ေပါက္က်ဥ္းျခင္း (Pyloric steno-sis) ၊ အသက္ရွဴခက္ခဲျခင္း (Breath-ing difficulties) တို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။

ပိုးသတ္ေဆးမ်ား (Aminogly cosides (Streptomycin, Gentamycin, Canamycin)

ေမြးရာပါ နားထိုင္းျခင္း( Congeni-tal Deafness) အၾကားအာ႐ုံထိခိုက္ျခင္း (Ototoxicity) တို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
ဆာလ္ဖာပိုးသတ္ေဆး (Septrin, Sulphamethoxazole+ Trimethoprim)
ေမြးကင္းစ ေသြးနီဥပ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ အသားဝါတတ္ျခင္း (Neona-tal hemolysis)၊ မူမမွန္သံဓာတ္ပါေသာ ေသြးနီဥျဖစ္ျခင္း (Methemoglobinaemia) တို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။

Author – ေဒါက္တာေနလင္ေအာင္ (ေပ်ာ္ဘြယ္) (Healthcare)

ကိုယ်ဝန်ပထမသုံးလ (First trimester of pregnancy)
အက်စ်ပရင် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး (Aspirin ( Acetyl- salicylic acid, ASA))

သွေးကျဲဆေး အဖြစ်လည်းသုံးကြသည်။ အချို့တိုင်းရင်းဆေးအတုအယောင် အဖျားကျဆေးမှုန့်များတွင် ဤဆေးကို ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ် သောက်မိလျှင် ကလေးတွင် မွေးရာပါဝမ်းဗိုက်ရှေ့ပိုင်း ချို့ယွင်းမှုကြောင့် အူနှင့် ဝမ်းတွင်းကလီစာများ အပြင်ထွက်ခြင်း (Gastrochiasis)၊ သားအိမ်ကျုံခြင်းကို လျော့ကျစေခြင်းကြောင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန် ပိုကြာတတ်ခြင်း၊ သွေးကျဲသည့် အာနိသင်ရှိခြင်းကြောင့် မွေးဖွားချိန်တွင် သွေးများ အလွန်အမင်းထွက်နိုင်ခြင်း စသည်တို့ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။

ဝက်ရူးပြန်၊ အတက်အကျ ဆေးများ (Phenytoin)
ကိုယ်အင်္ဂါအပြင် စိတ်ပါချို့ယွင်းတတ်သည့် ရောဂါစု (Fetal hydantion syndrome)

နှုတ်ခမ်းကွဲ၊ အာခေါင်ကွဲ (Cleftlip and palate)၊ နှာခေါင်းပြား (Broadnasal bridge)၊ ocular hypertelorism၊ မူမမှန်နားရွက် (abnormal ears)၊ မွေးရာပါနှလုံးရောဂါ (Congenital heart diseases)၊ ခြေလက် ပုံပျက်ခြင်း (limb malformation)၊ စိတ်နှင့် ကြီးထွားမှု နှောင့်နှေးခြင်း (mental and growth retardation) တို့ကို ဖြစ်စေတတ်သည်။

သွေးမခဲစေသော ဆေးများ (Warfarin, Coumadin)
ဝါဖရင် လက္ခဏာစု (Fetal warfarin syndromw)

မူမမှန်နှာခေါင်း (nasal hypopl asia)၊ အမြင်အာရုံကြောသိမ်းခြင်း (Bi-lateral optic atrophy)၊ သန္ဓေ သားနှင့်မိင်သွေးယိုစီးမှု (Fetal and maternal haemorrhage) တို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

စိတ်ကျရောဂါကုသဆေး (Imipramine)

အာခေါင်ကွဲ (Cleft palate)၊ ဝမ်းဗိုက်တွင် ချို့ယွင်းမှု (Defect in abdo-men)၊ အက်ဒ်ရီနယ်ဂလင်း မူမမှန်မှု (Adrenal hypoplasia)၊ နှလုံးနှင့် သွေးကြောများ၊ ချို့ယွင်းမှု (Cardiovascu-lar defect) တို့ကို ဖြစ်စေတတ်သည်။

လည်းပင်းကျိတ်ဟော်မုန်း ကုသဆေး (Antithyroid)
(Propylthiouracal, Methima-zole)

သန္ဓေသား လည်ပင်းကြီးရောဂါ (Fetal Goiter) ကိုဖြစ်စေတတ်သည်။

ဗီတာမင် အေ (Vitamin A(Retinoic acid))

ခေါင်းခွံ့နှင့် မျက်နှာရုပ်ပျက်ခြင်း (Craniofacial dysmorphism)၊ အာခေါင်ကွဲ (Cleft palate)၊ သိုင်းမတ်ဂလင်းမူမမှန်ခြင်း (Thymic aplasia)၊ အာရုံကြော ချို့ယွင်းခြင်း (Neural tube defect (Spina bifida cystic) တို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

လီသီယံ သတ္တုဆိပ်သင့်ခြင်း (Metal toxic (Lithium))

ပျော့ခွေခြင်း (Hypotonia)၊ ပြာနှမ်းခြင်း (cyanosis)၊ မလှုပ်ချင်မကိုင်ချင်ဖြစ်ခြင်း (Lethergy)၊ အသက်ရှူခက်ခဲခြင်း (poor respiratory) တို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

ဒိုင်ယာဇီပန်င် အိပ်ဆေး( Sedative, Hynotic (Diazepam))

နှုတ်ခမ်းကွဲ၊ အာခေါင်ကွဲ (Cleft lip and patate)၊ အူကျခြင်း (inguinalhernia)၊ မွေးရာပါနှလုံးရောဂါ (Con-genital heart diseases)၊ အစာအိမ်ထွက်ပေါက်ကျဉ်းခြင်း (Pyloric steno-sis) ၊ အသက်ရှူခက်ခဲခြင်း (Breath-ing difficulties) တို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

ပိုးသတ်ဆေးများ (Aminogly cosides (Streptomycin, Gentamycin, Canamycin)

မွေးရာပါ နားထိုင်းခြင်း( Congeni-tal Deafness) အကြားအာရုံထိခိုက်ခြင်း (Ototoxicity) တို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။
ဆာလ်ဖာပိုးသတ်ဆေး (Septrin, Sulphamethoxazole+ Trimethoprim)
မွေးကင်းစ သွေးနီဥပျက်စီးခြင်းကြောင့် အသားဝါတတ်ခြင်း (Neona-tal hemolysis)၊ မူမမှန်သံဓာတ်ပါသော သွေးနီဥဖြစ်ခြင်း (Methemoglobinaemia) တို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

Author – ဒေါက်တာနေလင်အောင် (ပျော်ဘွယ်) (Healthcare)