သင့်ကလေး ဖုန်း၊ တီဗီ စွဲလမ်းမှုကို ဖြေရှင်းနိုင်မည့်နည်းလမ်းများ ဒီနေ့ခေတ်မှာ မိဘတွေက အလုပ်ချိန်များလာတာနဲ့အမျှ မိမိရဲ့ သားသမီးတွေကို ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ အချိန်ပေးတာ နည်းလာပါတယ်။ အဲဒါအပြင် ကလေးလေးတွေ ဂျီကျရင် အားရုံပြောင်းဖို့အတွက် အလွယ်တကူ အကူညီပေးတဲ့ ဖုန်း၊ တက်ဘလက်၊ တီဗီ တို့ကိုပြပြီး အာရုံပြောင်းစေတယ်။
ကလေးငယ်များ တီဗီ ကြည့်ရင် မျက်စိပျက်မယ်၊ Game ဆော့ရင် ဦးနှောက် အလုံးဖြစ်မယ်၊ ဖုန်းနားနေရင် ဉာဏ်ရည် ထိမယ်စသဖြင့် ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ပြောတာကို ကြားဖူးကြမယ်ထင်ပါတယ်။ ဒါတွေက သိပ္ပံနည်းကျ သက်သေအထောက်အထားရှိတဲ့ မှန်ကန်တဲ့အယူဆတွေ မဟုတ်ပါဘူး။
Screen Time လွန်ကဲခြင်းရဲ့ ဆိုးကျိုးတွေက ဘာတွေလဲ ?
Screen Time လွန်ကဲလာရင်
• ကိုယ်ခန္ဓာ လှုပ်ရှားမှု လျော့နည်းခြင်း
• ကြွက်သားနှင့် အရိုးသန်မာမှု လျော့နည်းခြင်း
• ကြီးထွားမှု နှောင့်နှေးခြင်း
• အစားအသောက်ကို စိတ်ဝင်စားမှု နည်းခြင်းကြောင့် အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း စတဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများ ဖြစ်နိုင်သလို
Screen Time ကို တလွဲသုံးခြင်းကြောင့်
• အရွယ်နှင့် မအပ်စပ်သော လုပ်ရပ်များကို အတုခိုးခြင်း
• စဉ်းစားချင့်ချိန်နိုင်စွမ်း မရှိခြင်း
• စိတ်ကျန်းမာရေး ထိခိုက်ခြင်း အစရှိတဲ့ လူမှုရေးပြဿနာများပါ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
ဒါဆိုရင် ကလေးလေးတွေ ဖုန်းစွဲတာ၊ တီဗီစွဲတာ၊ Screen Time လျော့နည်းအောင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။
နည်းလမ်းလေးတွေ ကြည့်ရအောင် …
မိဘတွေက စံပြနမူနာပါ
ကလေးလေးတွေ အနီးကပ်ဆုံး သင်ယူလေ့လာနေရတာက မိဘတွေပါ။
မေမေနဲ့ ဖေဖေက ဖုန်းကို မကြာခဏ ပွတ်နေတယ်။ Facebook သုံးသည်၊ ဂိမ်းဆော့တယ်၊ ဇာတ်လမ်းတွဲတွေကြည့်တယ်၊ မိသားစုဝင်ချင်း စကားပြောရင်တောင် မျက်နှာမကြည့်နိုင်ဘဲ ဖုန်းကို ကြည့်ပြီးပြောကြတယ်။
ဒီအခါမှာ အနားမှာရှိတဲ့ကလေးက ဖုန်းတချိန်လုံးသုံးတာကို အတုယူရမယ့် အလုပ်ဆိုပြီး ခေါင်းထဲမှာ မှတ်ယူသွားပါတယ်။
“ကျမကလေးက iPad ပြမှ ထမင်းစားတယ်၊ အိမ်က သားက ဂိမ်းစွဲနေတယ်၊ ဖုန်းထဲက ကာတွန်းဖွင့်ပြမှ သမီးကအိပ်တယ် ” ဆိုတာ ဂုဏ်ယူပြီး ပြောရမယ့် စကားတွေ မဟုတ်ပါဘူး။
ကလေးတွေကို အကျင့်လုပ်ပေးတာက မိဘတွေ ကိုယ်တိုင်ပါပဲ။
ဒါကြောင့် ကလေးကို ဖုန်းမစွဲစေချင်ရင် မိဘတွေ၊ အိမ်မှာတူတူနေတဲ့ ဦးဦးတွေ တီတီတွေကပါ ဆင်ခြင်ဖို့ လိုပါတယ်။
လုံးဝ ဖုန်း၊ တီဗီ မသုံးတဲ့အချိန် ရှိပါစေ
မိသားစု ထမင်းစားချိန်၊ မိသားစု စကားဝိုင်းဖွဲ့ပြောချိန် ဖုန်းလုံးဝမသုံးဖို့ စည်းကမ်းချထားပါ။
သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ နေပါ
တစ်ခါတလေ အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုလုံးဝ မရတဲ့ နေရာတစ်ခုကို မိသားစုအလိုက် ခရီးထွက်ပါ။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို လေ့လာပါ။ တန်ဖိုးရှိလှတဲ့ မိသားစု အချိန်လေးကို ဖန်တီးပါ။ ခရီးထွက်ခြင်းရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်က Facebook မှာ ဓာတ်ပုံတင်ဖို့ မဖြစ်ပါစေနဲ့။
သားသမီး အတွက် စည်းကမ်းသတ်မှတ်ပေးပါ
သုံးနှစ်ကျော် ကလေးတွေကို သုံးစွဲမယ့်အချိန်၊ ပေးသုံးမယ့်ကြာချိန် သတ်သတ်မှတ်မှတ် ထားပေးပါ။ ပေးသုံးမယ့် App၊ ပေးသုံးမယ့် Website တွေကိုပါ မိဘကိုယ်တိုင် စီစစ်ရွေးချယ်ပေးပါ။ ထမင်းစားချိန်၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား ကစားချိန်၊ မိဘနဲ့ သားသမီး စကားပြောချိန်ကို သတ်သတ်မှတ်မှတ် ထားပေးပါ။ အိပ်ရာဝင်ချိန် ဖုန်းမသုံးရ စည်းကမ်းကို ထုတ်ပြီး အိပ်ရာထဲသို့ ဖုန်း၊ iPad၊ computer၊ laptop များ ပေးယူခွင့်လုံးဝလုံးဝ မပြုပါနဲ့။ ဖုန်းတွေ အစား စိတ်အပန်းပြေစေနိုင်ပြီး အိပ်ပျော်အောင် အထောက်ပံ့ပေးနိုင်တဲ့ သံစဉ်တွေနဲ့ အစားထိုးပေးပါနော်။
ဖုန်းကဘဝတစ်ခု မဖြစ်အောင် ကူညီပေးပါ
ဖုန်းထဲမှာပဲ အောင်မြင်တဲ့ သူဖြစ်မနေအောင်၊ အပြင်လက်တွေ့ဘဝမှာ ပိုနေတတ်အောင် ကူညီပေးရမှာ မိဘတွေတာဝန်ပါရှင်။ ဘောလုံးကို အပြင်မှာ ကန်ခိုင်းမလား၊ Screen ပေါ်မှာပဲ ကန်ခိုင်းမလား။ ဒါက မိဘတွေအနေနဲ့ ကိုယ့်သားသမီးအတွက် ရွေးချယ်မှု လုပ်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတော့ ကိုယ့်သားသမီးဝါသနာပါတာကို အပြင်လက်တွေ့ဘဝမှာ အကောင်ထည်ဖော်နိုင်အောင် ပံ့ပိုးကူညီပေးခြင်းဟာ ဖုန်းမစွဲအောင် တစ်ဖက်တစ်လမ်းက အာရုံပြောင်းရာ ရောက်ပါတယ်ရှင်။
Scarlette (ဆေး၁)