(Zawgyi)
ပန္းနာရင္ၾကပ္ေရာဂါႏွင့္ ဆင္တူေပမယ့္ ဓာတ္မတည့္ျခင္းကို ရင္ဘတ္ အတြင္းမွ ခံစားရျခင္းမဟုတ္ဘဲ ႏွာေခါင္းႏွင့္မ်က္လုံးရွိ အေပၚယံအေျမႇးပါးတို႔မွ ခံစားရျခင္းျဖစ္တယ္။ ႏွာမြန္ျခင္း၊ ယားယံျခင္းေခၚဆိုႏိုင္ၿပီး ႏွာေခ်ျခင္း၊ ႏွာရည္ ယိုျခင္း၊ မ်က္လုံးယားၿပီး မ်က္ရည္ယိုျခင္း ခံစားရတယ္။ ေႏြဦးေပါက္ႏွင့္ ေႏြရာသီမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိၿပီး ပန္းပြင့္၊ ျမက္ခင္းႏွင့္ သစ္ပင္မ်ားမွ ထြက္လာတဲ့ ပန္းဝတ္မႈန္မ်ားနဲ႔ အမႈန္အမႊားေတြေၾကာင့္ ေရာဂါ ျဖစ္တတ္တယ္။
ဓာတ္မတည့္သူတစ္ဦးဟာ ပန္းဝတ္မႈန္တစ္မ်ိဳးထက္ပိုၿပီး မတည့္ျခင္းျဖစ္ တတ္တယ္။ ကေလးငယ္ ႏွာေခါင္းပိတ္ေနတဲ့အတြက္ ပါးစပ္ဟၿပီး အသက္ရွဴေနတာ ေတြ႕ရမယ္။ သည္လို ဓာတ္မတည့္ျခင္းဟာ မ်ိဳး႐ိုးလိုက္ေလ့ရွိၿပီး ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ားမွာ သိပ္ျဖစ္ေလ့မရွိဘူး။ အခ်ိဳ႕ကေလးေတြမွာ တိရစာၦန္ရဲ႕ အေမႊးအမွ်င္ ေတြရွဴမိရင္ စိုးရိမ္ရတယ္။ ဓာတ္မတည့္အဖ်ားေရာဂါဟာ ခဏသာခံစားရတဲ့ က်န္းမာေရး ျပႆနာ ျဖစ္ၿပီး ဆိုးဝါးတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ မရွိဘူး။
ေရာဂါလကၡဏာမ်ား- ႏွာေခ်ျခင္း၊ ႏွာရည္ယိုျခင္း၊ မ်က္လုံးယားျခင္း၊ နီျခင္း၊ မ်က္ရည္ယိုျခင္းျဖစ္တယ္။
မိဘလုပ္ေပးရန္ -ကေလးထပ္ခါတလဲလဲ ႏွာေခ်ေနရင္ တုပ္ေကြးေရာဂါ၊ အေအးမိေရာဂါျဖစ္ေနလား။ ေသခ်ာေအာင္ ကိုယ္အပူခ်ိန္ တက္ျခင္းရွိမရွိ အဖ်ား တိုင္းၾကည့္သင့္တယ္။ ကေလးရဲ႕ မ်က္စိကိုပြတ္ျခင္းေၾကာင့္ မ်က္စိကိုထိခိုက္မႈရွိႏိုင္ တဲ့အတြက္ မ်က္စိမပြတ္မိေစဖို႔ သတိေပးရမယ္။ မ်က္စိယားတာသက္သာေအာင္ သန႔္ရွင္းတဲ့ ေရေအးေအး နဲ႔ မ်က္စိေဆးေပးရမယ္။
ဆရာဝန္နဲ႔ျပ – ဆရာဝန္ႏွင့္ ျပသဖို႔လိုမယ္။ ကေလးဟာ ၿငိမ္ၿငိမ္မေနႏိုင္ ေအာင္ ခံစားေနရင္ ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသရမယ္။
ဆရာဝန္လုပ္ရန္ – ကေလးႏွာေခါင္းပိတ္ေနရာကေန ပြင့္သြားေစမယ့္ ႏွာေခါင္းအတြင္း အစက္ခ်ေဆးထည့္ေစျခင္း (သို႔) အင္တီပါေတမင္း (ဗညအငသ ်ေအာာ) ပါေဆးရည္ (သို႔) ေဆးျပား(သို႔) လိမ္းေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ၫႊန္ၾကားေပးျခင္းျဖင့္ ေရာဂါ လကၡဏာသက္သာေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးပါလိမ့္မယ္။
ကေလးခံစားရတဲ့ လကၡဏာမ်ား အလြန္ျပင္းထန္ေနရင္ ဆရာဝန္က ကေလးနဲ႔ ဓာတ္မတည့္တဲ့ ပစၥည္းကို ကေလးအေရျပားမွ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ျခင္းနဲ႔ ရွာေဖြေပးလိမ့္မယ္။ မတည့္တဲ့ပစၥည္းအတြက္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ဓာတ္မတည့္မႈ မျဖစ္ ရေအာင္ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ အခ်ိန္ယူၿပီး ကုသေပးရလိမ့္မယ္။ ေဆာင္းရာသီမွာ ဓာတ္မတည့္ေရာဂါ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
မိဘလုပ္ရန္ – ျပင္ပမွာ အမႈန္အမႊားထူေျပာတဲ့အခ်ိန္၊ ျမက္ခင္းျပင္မွာ ျမက္ရိတ္ၿပီးစ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ကေလးကို ထြက္မေဆာ့ေစသင့္ဘူး။ ကေလးအိပ္ရာ ေဘးမွာ ငွက္ေမြးယပ္ေတာင္၊ တံျမက္စည္း၊ ဂြမ္းအက်ႌ အေမႊးပြပြ မထားရွိသင့္ဘူး။ အိမ္အတြင္းဖုန္ မထူထပ္ေစသင့္ဘူး။ ဖုန္မႈန႔္မ်ားေၾကာင့္ ေရာဂါပိုမိုခံစားရတယ္။ အျပင္ကို ကေလးငယ္ပါ ေခၚသြားရင္ အေရးေပၚပစၥည္းေလးမ်ား သက္ေဆာင္ခဲ့ ရမယ္။ စကၠဴလက္ကိုင္ပဝါ၊ မ်က္စဥ္းေဆး၊ ကေလးမ်က္လုံးသုတ္ဖို႔ မ်က္ႏွာသုတ္ ပဝါႏွင့္ လိုအပ္တဲ့ေဆးဝါး အခ်ိဳ႕ပါဝင္ရပါမယ္။
အဖ်ားေရာဂါဟာ ပန္းနာရင္ၾကပ္နဲ႔လည္းတြဲၿပီး ေတြ႕ရတတ္တယ္။ အသက္ကို ခက္ခဲစြာ ရွဴထုတ္ေနရၿပီး ဝမ္းဗိုက္အတြင္းဘက္ ခ်ိဳင့္ဝင္သြားျခင္း၊ အသက္ရွဴမဝျခင္း၊ အသက္ရွဴရင္ အသံျမည္ျခင္း၊ ႏႈတ္ခမ္းမ်ားပါ ျပာလာျခင္းက ပိတ္ေနတဲ့ ေလ>ပန္မ်ားေၾကာင့္၊ အသက္ရွဴမဝ၊ ရင္ၾကပ္ေရာဂါျဖစ္ကာ ဆိုးေစတယ္။
အခ်ိန္မီကုသဖို႔လိုပါတယ္- ဆရာဝန္က ရင္ၾကပ္ေပ်ာက္ေအာင္ ဆာမ်ဴ တစ္ေမာရွဴေဆး (သို႔) စတီး႐ြိဳက္ ရွဴေဆးရွဴျခင္း၊ ေအာက္စီဂ်င္ရွဴျခင္းအျပင္ ရင္ၾကပ္ေပ်ာက္ေစဖို႔ ဆာဖ်ဴတေမာေဆးနဲ႔ အေမာက္ဆလင္ကိုေပးတယ္။
(Unicode)
ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါနှင့် ဆင်တူပေမယ့် ဓာတ်မတည့်ခြင်းကို ရင်ဘတ် အတွင်းမှ ခံစားရခြင်းမဟုတ်ဘဲ နှာခေါင်းနှင့်မျက်လုံးရှိ အပေါ်ယံအမြှေးပါးတို့မှ ခံစားရခြင်းဖြစ်တယ်။ နှာမွန်ခြင်း၊ ယားယံခြင်းခေါ်ဆိုနိုင်ပြီး နှာချေခြင်း၊ နှာရည် ယိုခြင်း၊ မျက်လုံးယားပြီး မျက်ရည်ယိုခြင်း ခံစားရတယ်။ နွေဦးပေါက်နှင့် နွေရာသီမှာ ဖြစ်ပွားလေ့ရှိပြီး ပန်းပွင့်၊ မြက်ခင်းနှင့် သစ်ပင်များမှ ထွက်လာတဲ့ ပန်းဝတ်မှုန်များနဲ့ အမှုန်အမွှားတွေကြောင့် ရောဂါ ဖြစ်တတ်တယ်။
ဓာတ်မတည့်သူတစ်ဦးဟာ ပန်းဝတ်မှုန်တစ်မျိုးထက်ပိုပြီး မတည့်ခြင်းဖြစ် တတ်တယ်။ ကလေးငယ် နှာခေါင်းပိတ်နေတဲ့အတွက် ပါးစပ်ဟပြီး အသက်ရှူနေတာ တွေ့ရမယ်။ သည်လို ဓာတ်မတည့်ခြင်းဟာ မျိုးရိုးလိုက်လေ့ရှိပြီး ငါးနှစ်အောက် ကလေးများမှာ သိပ်ဖြစ်လေ့မရှိဘူး။ အချို့ကလေးတွေမှာ တိရစ္ဆာန်ရဲ့ အမွှေးအမျှင် တွေရှူမိရင် စိုးရိမ်ရတယ်။ ဓာတ်မတည့်အဖျားရောဂါဟာ ခဏသာခံစားရတဲ့ ကျန်းမာရေး ပြဿနာ ဖြစ်ပြီး ဆိုးဝါးတဲ့ နောက်ဆက်တွဲ မရှိဘူး။
ရောဂါလက္ခဏာများ- နှာချေခြင်း၊ နှာရည်ယိုခြင်း၊ မျက်လုံးယားခြင်း၊ နီခြင်း၊ မျက်ရည်ယိုခြင်းဖြစ်တယ်။
မိဘလုပ်ပေးရန် -ကလေးထပ်ခါတလဲလဲ နှာချေနေရင် တုပ်ကွေးရောဂါ၊ အအေးမိရောဂါဖြစ်နေလား။ သေချာအောင် ကိုယ်အပူချိန် တက်ခြင်းရှိမရှိ အဖျား တိုင်းကြည့်သင့်တယ်။ ကလေးရဲ့ မျက်စိကိုပွတ်ခြင်းကြောင့် မျက်စိကိုထိခိုက်မှုရှိနိုင် တဲ့အတွက် မျက်စိမပွတ်မိစေဖို့ သတိပေးရမယ်။ မျက်စိယားတာသက်သာအောင် သန့်ရှင်းတဲ့ ရေအေးအေး နဲ့ မျက်စိဆေးပေးရမယ်။
ဆရာဝန်နဲ့ပြ – ဆရာဝန်နှင့် ပြသဖို့လိုမယ်။ ကလေးဟာ ငြိမ်ငြိမ်မနေနိုင် အောင် ခံစားနေရင် ဆရာဝန်နဲ့ ပြသရမယ်။
ဆရာဝန်လုပ်ရန် – ကလေးနှာခေါင်းပိတ်နေရာကနေ ပွင့်သွားစေမယ့် နှာခေါင်းအတွင်း အစက်ချဆေးထည့်စေခြင်း (သို့) အင်တီပါတေမင်း (ဗညအငသ ျအောာ) ပါဆေးရည် (သို့) ဆေးပြား(သို့) လိမ်းဆေးတစ်မျိုးမျိုး ညွှန်ကြားပေးခြင်းဖြင့် ရောဂါ လက္ခဏာသက်သာအောင် ဆောင်ရွက်ပေးပါလိမ့်မယ်။
ကလေးခံစားရတဲ့ လက္ခဏာများ အလွန်ပြင်းထန်နေရင် ဆရာဝန်က ကလေးနဲ့ ဓာတ်မတည့်တဲ့ ပစ္စည်းကို ကလေးအရေပြားမှ ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်ခြင်းနဲ့ ရှာဖွေပေးလိမ့်မယ်။ မတည့်တဲ့ပစ္စည်းအတွက် နောက်တစ်ကြိမ် ဓာတ်မတည့်မှု မဖြစ် ရအောင် ကာကွယ်ဆေးနဲ့ အချိန်ယူပြီး ကုသပေးရလိမ့်မယ်။ ဆောင်းရာသီမှာ ဓာတ်မတည့်ရောဂါ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
မိဘလုပ်ရန် – ပြင်ပမှာ အမှုန်အမွှားထူပြောတဲ့အချိန်၊ မြက်ခင်းပြင်မှာ မြက်ရိတ်ပြီးစ အချိန်မျိုးမှာ ကလေးကို ထွက်မဆော့စေသင့်ဘူး။ ကလေးအိပ်ရာ ဘေးမှာ ငှက်မွေးယပ်တောင်၊ တံမြက်စည်း၊ ဂွမ်းအင်္ကျီ အမွှေးပွပွ မထားရှိသင့်ဘူး။ အိမ်အတွင်းဖုန် မထူထပ်စေသင့်ဘူး။ ဖုန်မှုန့်များကြောင့် ရောဂါပိုမိုခံစားရတယ်။ အပြင်ကို ကလေးငယ်ပါ ခေါ်သွားရင် အရေးပေါ်ပစ္စည်းလေးများ သက်ဆောင်ခဲ့ ရမယ်။ စက္ကူလက်ကိုင်ပဝါ၊ မျက်စဉ်းဆေး၊ ကလေးမျက်လုံးသုတ်ဖို့ မျက်နှာသုတ် ပဝါနှင့် လိုအပ်တဲ့ဆေးဝါး အချို့ပါဝင်ရပါမယ်။
အဖျားရောဂါဟာ ပန်းနာရင်ကြပ်နဲ့လည်းတွဲပြီး တွေ့ရတတ်တယ်။ အသက်ကို ခက်ခဲစွာ ရှူထုတ်နေရပြီး ဝမ်းဗိုက်အတွင်းဘက် ချိုင့်ဝင်သွားခြင်း၊ အသက်ရှူမဝခြင်း၊ အသက်ရှူရင် အသံမြည်ခြင်း၊ နှုတ်ခမ်းများပါ ပြာလာခြင်းက ပိတ်နေတဲ့ လေ>ပန်များကြောင့်၊ အသက်ရှူမဝ၊ ရင်ကြပ်ရောဂါဖြစ်ကာ ဆိုးစေတယ်။
အချိန်မီကုသဖို့လိုပါတယ်- ဆရာဝန်က ရင်ကြပ်ပျောက်အောင် ဆာမျူ တစ်မောရှူဆေး (သို့) စတီးရွိုက် ရှူဆေးရှူခြင်း၊ အောက်စီဂျင်ရှူခြင်းအပြင် ရင်ကြပ်ပျောက်စေဖို့ ဆာဖျူတမောဆေးနဲ့ အမောက်ဆလင်ကိုပေးတယ်။
